Nam Định – Wikipedia tiếng Việt

Nam Định là một tỉnh nằm ở phía Nam đồng bằng Bắc Bộ (còn gọi là đồng bằng Sông Hồng), Việt Nam,[8][9] giáp tỉnh Thái Bình về phía đông bắc, tỉnh Ninh Bình về phía tây nam, tỉnh Hà Nam về phía tây bắc và giáp vịnh Bắc Bộ về phía đông nam. Nam Định có diện tích lớn thứ 52 trong 63 tỉnh thành.

Năm 2022, Tỉnh Nam Định là đơn vị chức năng hành chính Nước Ta đứng thứ 13 về số dân, xếp thứ 35 về Tổng sản phẩm trên địa phận ( GRDP ), xếp thứ 31 về GRDP trung bình đầu người, đứng thứ 11 về vận tốc tăng trưởng GRDP. Với 1.880.000 người dân [ 10 ], GRDP đạt 92.101 tỉ Đồng ( tương ứng với 4 tỉ USD ), GRDP trung bình đầu người đạt 49 triệu đồng ( tương ứng với 2.130 USD ), vận tốc tăng trưởng GRDP đạt 9,07 %. [ 11 ]

Vị trí địa lý[sửa|sửa mã nguồn]

Tỉnh Tỉnh Nam Định trải dài từ 19 ° 54 ′ B đến 20 ° 40 ′ B và từ 105 ° 55 ′ Đ đến 106 ° 45 ′ Đ .

Trung tâm hành chính của tỉnh là thành phố Nam Định, cách trung tâm thủ đô Hà Nội khoảng 90 km về phía tây bắc, cách trung tâm thành phố Hải Phòng khoảng 90 km về phía đông bắc, có vị trí địa lý:

Các điểm cực của tỉnh Tỉnh Nam Định :[sửa|sửa mã nguồn]

• Điểm cực bắc tại: Xóm Trung Lễ, xã Mỹ Hà, huyện Mỹ Lộc.
• Điểm cực đông tại: khu vực Vườn quốc gia Xuân Thủy gần cửa Ba Lạt, xã Giao Thiện, huyện Giao Thủy.
• Điểm cực tây tại: Xóm Hòa Bình, xã Yên Thọ, huyện Ý Yên.
• Điểm cực nam tại: Xóm 8, xã Nam Điền, huyện Nghĩa Hưng.

Tỉnh Tỉnh Nam Định có diện tích quy hoạnh là 1.668 km² và dân số năm 2020 là 1.780.033 người. [ 12 ]

Điều kiện tự nhiên[sửa|sửa mã nguồn]

Địa hình Tỉnh Nam Định hoàn toàn có thể chia thành 3 vùng :
Tỉnh Nam Định có bờ biển dài 72 km có điều kiện kèm theo thuận tiện cho chăn nuôi và đánh bắt cá món ăn hải sản. Ở đây có khu bảo tồn vạn vật thiên nhiên vương quốc Xuân Thủy ( huyện Giao Thủy ) và có 4 cửa sông lớn : cửa Ba Lạt sông Hồng, cửa Đáy sông Đáy, cửa Lạch Giang sông Ninh Cơ và cửa Hà Lạn sông sò .

Khu dự trữ sinh quyển quốc tế[sửa|sửa mã nguồn]

Tỉnh Tỉnh Nam Định có 2 trong số 5 khu vực đa dạng sinh học được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển quốc tế châu thổ sông Hồng tiên phong của Nước Ta theo công ước RAMSA, 2 khu vực còn lại thuộc Tỉnh Thái Bình và Ninh Bình .
Khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng nằm trên địa phận những xã ven biển thuộc 3 tỉnh Tỉnh Thái Bình, Tỉnh Nam Định và Ninh Bình đã được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển quốc tế từ năm 2004 với những giá trị điển hình nổi bật toàn thế giới về đa dạng sinh học và có ảnh hưởng tác động lớn đến sự sống của trái đất. Khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng là một trong 8 khu dự trữ sinh quyển quốc tế ở Nước Ta .Tại Tỉnh Nam Định, khoanh vùng phạm vi do UNESCO công nhận gồm 2 tiểu vùng nằm ở cửa Ba Lạt và cửa Đáy .

• Vườn quốc gia Xuân Thủy thuộc các xã Giao Thiện, Giao An, Giao Lạc, Giao Xuân của huyện Giao Thủy.
• Rừng phòng hộ ven biển Nghĩa Hưng thuộc các xã: Phúc Thắng, Nghĩa Hải, Nghĩa Lợi, thị trấn Rạng Đông, xã Nam Điền của huyện Nghĩa Hưng.

Khí hậu của Tỉnh Nam Định mang đặc thù nhiệt đới gió mùa gió mùa. Nhiệt độ không khí trung bình tăng dần từ bắc xuống nam ( mùa đông ), vùng ven biển mùa đông ấm hơn vùng trong trong nước, tháng 1 trung bình từ 16-18 độ ( thành phố nam định 16.4 độ, Thịnh Long 17.2 độ ) tháng 7 trên 29 độ. Lượng mưa trung bình trong năm từ 1.650 – 1.800 mm, chia làm 2 mùa rõ ràng : mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10, mùa ít mưa từ tháng 11 đến tháng 2 năm sau. Số giờ nắng trong năm : 1.600 – 1.700 giờ. Độ ẩm tương đối trung bình : 80 – 90 % .Mặt khác, do nằm trong vùng ven biển vịnh Bắc Bộ nên hàng năm Tỉnh Nam Định thường chịu ảnh hưởng tác động của bão hoặc áp thấp nhiệt đới gió mùa, trung bình từ 4 – 6 cơn / năm. Thủy triều tại vùng biển Tỉnh Nam Định thuộc loại nhật triều, biên độ triều trung bình từ 1,6 – 1,7 m ; lớn nhất là 3,31 m và nhỏ nhất là 0,11 m .

Dữ liệu khí hậu của Nam Định
Tháng	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Năm
Cao kỉ lục °C (°F)	32.3	35.2	36.7	38.3	39.5	40.1	39.4	37.6	35.8	36.4	34.4	31.3	40,1
Trung bình cao °C (°F)	19.6	19.7	22.3	26.6	31.0	32.6	32.9	31.8	30.5	28.2	25.0	21.8	26,8
Trung bình ngày, °C (°F)	16.4	17.0	19.6	23.5	27.2	28.8	29.3	28.6	27.3	24.7	21.4	18.1	23,5
Trung bình thấp, °C (°F)	14.4	15.3	17.9	21.5	24.6	26.2	26.7	26.1	25.0	22.2	19.2	15.9	21,2
Thấp kỉ lục, °C (°F)	4.6	5.3	6.4	12.1	17.2	19.2	21.3	22.3	16.7	13.3	6.7	5.1	4,6
Lượng mưa, mm (inch)	24 (0.94)	29 (1.14)	49 (1.93)	93 (3.66)	177 (6.97)	206 (8.11)	230 (9.06)	296 (11.65)	323 (12.72)	226 (8.9)	62 (2.44)	28 (1.1)	1.734 (68,27)
% độ ẩm	85.2	88.1	90.3	89.4	85.1	83.2	81.9	85.4	85.6	83.8	82.3	82.5	85,2
Số ngày mưa TB	9.3	13.1	16.3	13.4	12.1	12.9	12.4	15.4	14.5	11.9	7.1	5.6	143,9
Số giờ nắng trung bình hàng tháng	74	42	44	94	191	183	209	175	175	169	139	124	1.619
Nguồn: Vietnam Institute for Building Science and Technology[13]

Bản đồ hành chính tỉnh Nam Định.
Tỉnh Tỉnh Nam Định có 10 đơn vị chức năng hành chính cấp huyện, gồm có 1 thành phố và 9 huyện với 226 đơn vị chức năng hành chính cấp xã thường trực, gồm có 188 xã, 22 phường và 16 thị xã [ 14 ]. Tỉnh lỵ là thành phố Tỉnh Nam Định .Trong đó, huyện Mỹ Lộc có diện tích quy hoạnh nhỏ nhất và dân số thấp nhất tỉnh .

Thời tiền sử[sửa|sửa mã nguồn]

Trên đất Tỉnh Nam Định, dấu tích con người ở thời kỳ này còn lưu lại ở những dãy núi thuộc huyện Huyện Vụ Bản và huyện Ý Yên nằm về phía tây-bắc của tỉnh. Tại đây đã tìm thấy những chiếc rìu đá có vai mài lưỡi, những hòn nghè, chày đá và bàn nghiền. Đó là những dấu tích của những dân cư thuộc thời kỳ đồ đá mới hoặc sơ kỳ đồ đồng đã từ vùng rừng núi tiến xuống khám phá vùng đồng bằng ven biển để sinh sống và từ từ tiến tới lập những làng xóm. Vào lúc cực thịnh của thời kỳ đồ đá, ở tỉnh Tỉnh Nam Định cũng như nhiều khu vực khác trên quốc gia, đã nở rộ những nền văn hóa truyền thống nguyên thủy. Ngoài kinh tế tài chính hái lượm những mẫu sản phẩm sẵn có trong tự nhiên, người nguyên thủy trên đất Tỉnh Nam Định đã khởi đầu sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi gia súc, gia cầm .

Thời dựng nước[sửa|sửa mã nguồn]

Nằm trong cương vực nước Văn Lang của những vua Hùng trải dài từ miền trung du đến miền đồng bằng ven biển, vùng đất Tỉnh Nam Định khi ấy tương tự với đất những huyện Huyện Vụ Bản, Ý Yên, Mỹ Lộc, thành phố Tỉnh Nam Định và phần phía bắc của huyện Nam Trực lúc bấy giờ. Theo ngọc phả đền thờ Tam Bành ở thôn Bảo Ngũ, xã Quang Trung thì vào thời Hùng Vương, huyện Huyện Vụ Bản có tên là huyện Bình Chương thuộc bộ Lục Hải, là một trong 15 bộ của nước Văn Lang. Huyện Bình Chương lúc đó nằm sát biển. Tại đây có cửa biển Côi Sơn ( núi Gôi ) mà dấu vết còn lại đến thời nay là địa điểm cồn Dâu, cồn Cói ở những vùng quanh chân núi .Cùng với những nghề trồng lúa nước, trồng rau củ và hoa quả thì những ngành kinh tế tài chính khai thác vẫn giữ vai trò quan trọng. Tại di chỉ núi Hổ, trong những di vật tìm được có nhiều mũi tên bằng đá và xương động vật hoang dã. Cách đó không xa tại hang Lồ ( núi Lê ) cũng tìm thấy khá nhiều những loại xương thú khác nhau. Săn bắn bổ trợ nguồn thức ăn nhiều dinh dưỡng cho con người, đồng thời phân phối da, xương, sừng cho 1 số ít nghề thủ công bằng tay như sản xuất đồ trang sức đẹp, vật dụng, vũ khí .Năm 1963, tại núi Mai Độ ( còn gọi là núi Hình Nhân ) thuộc xã Yên Tân, huyện Ý Yên đã phát hiện một số ít hiện vật đồng có giá trị. Núi có 4 đỉnh, đỉnh điểm nhất cao 52 m. Đây là núi đá có lẫn đất, không có cây cao, trên mặt chỉ phủ một lớp cỏ mỏng mảnh. Sườn phía đông có một khoảng chừng đất tương đối phẳng phiu, rộng độ 2 sào, nguyên trước có một kiến trúc tôn giáo không biết của đời nào vì đã bị hủy hoại từ lâu. Cách chân núi về phía Tây 400 m là thôn Mai Độ, phía Đông là thôn Mai Sơn, xung quanh núi là cánh đồng chiêm. Các hiện vật đồng được phát hiện gồm có dao, giáo và rìu .

Thời Bắc thuộc[sửa|sửa mã nguồn]

Sau khi nước Nam Việt bị nhà Tây Hán đánh chiếm vào năm 111 TCN, quốc gia bước vào một thời kỳ Bắc thuộc lê dài hơn một nghìn năm. Tỉnh Nam Định lúc đó nằm trong Q. Giao Chỉ. Do điều kiện kèm theo thuận tiện cho nghề trồng lúa nước, vùng đất Tỉnh Nam Định trở thành một TT nông nghiệp từ rất sớm .Trên cơ sở một nền văn hóa truyền thống địa phương vững chãi biểu lộ bản lĩnh, đậm chất ngầu, lối sống và truyền thống cuội nguồn mà cốt lõi là ý thức độc lập, tự chủ và ý thức yêu quê nhà, quốc gia, dân cư Tỉnh Nam Định cổ đã tiếp thu những yếu tố văn hóa truyền thống mới, làm nhiều mẫu mã thêm văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử. Tuy nhiên, nét bao trùm lên lịch sử dân tộc thời kỳ Bắc thuộc trên đất Tỉnh Nam Định vẫn là cuộc đấu tranh chống lại ách đô hộ và thủ đoạn đồng nhất của phong kiến ngoại bang, mà tiêu biểu vượt trội là nhân dân Tỉnh Nam Định nói chung và đặc biệt quan trọng là phụ nữ, đã nhiệt huyết tham gia và nhanh gọn đứng dưới ngọn cờ nghĩa của Hai Bà Trưng ( Đầu năm 40 ) chống lại ách đô hộ của nhà Đông Hán. Theo tư liệu lịch sử dân tộc hiện có, Tỉnh Nam Định có tới 20 tướng lĩnh cả nam lẫn nữ tham gia cuộc khởi nghĩa này. Dấu tích về những tướng lĩnh tham gia khởi nghĩa tập trung chuyên sâu nhiều ở huyện Huyện Vụ Bản, như : Lê Thị Hoa ở Phú Cốc, Chu Liên Hoa ở làng Vậy, Dung Nương và Phương Dung ở làng Cựu, Trần Cao Đạo ở làng Riềng, Trần Công Mẫn ở xã Trung Thành …Năm 542, Lý Bí nổi dậy khởi nghĩa chống lại ách đô hộ của nhà Lương. Sau bốn năm chiến đấu quả cảm, cuộc khởi nghĩa giành được thắng lợi, Lý Bí lên ngôi, xưng Hoàng Đế, kiến thiết xây dựng nước Vạn Xuân độc lập. Đóng góp vào cuộc khởi nghĩa này, Tỉnh Nam Định có tướng quân Hoàng Tề ở làng Lập Vũ ( nay thuộc xã Hợp Hưng, huyện Huyện Vụ Bản ). Ông được Lý Bí phong chức Túc vệ tướng quân, ban gươm báu và luôn cho hầu bên mình. Khi Lý Bí qua đời, Hoàng Tề theo Triệu Quang Phục .

Thời Ngô – Đinh – Tiền Lê[sửa|sửa mã nguồn]

Sau khi Ngô Quyền mất, vùng hạ lưu sông Hồng khi đó chịu sự chi phối của sứ quân Trần Lãm. Đất Tỉnh Nam Định dần trở thành nơi quy tụ và cạnh tranh đối đầu kinh khủng của hào khí bốn phương, trong list 12 sứ quân, rất nhiều vị tướng nhà Đinh và những sứ quân như : Trần Lãm, Lã Đường, Ngô Nhật Khánh, Nguyễn Khoan, Phạm Bạch Hổ được thờ ở đây. Đinh Bộ Lĩnh – người anh hùng ” năng lực sáng suốt hơn người, gan góc mưu lược nhất đời “, tự nhận về mình thiên chức thiêng liêng dẹp loạn 12 sứ quân, thống nhất quốc gia – không hề không tìm về vùng đất duyên hải cửa sông này .

Thời Lý – Trần[sửa|sửa mã nguồn]

Dưới thời Lý, Trần, Tỉnh Nam Định không những là một cửa ngõ của cả vùng châu thổ sông Hồng mà còn là một TT kinh tế tài chính quan trọng. Các vua Lý đã dành sự chăm sóc đặc biệt quan trọng cho vùng đất này. Qua những tư liệu lịch sử dân tộc, ta biết trên đất Tỉnh Nam Định xưa, nhà Lý đã cho xây tối thiểu hai hành cung làm nơi cho vua dừng chân nghỉ lại trong những lần đi kinh lý vùng đất này. Vào thời Trần, Thiên Trường được coi như kinh đô thứ hai. Vị trí ứng với khu vực tháp Phổ Minh và Đền Trần ngày này. Nơi đây còn có dấu tích của cung Trùng Quang và cung Trùng Hoa .Do vị trí trọng điểm, Tỉnh Nam Định trở thành một trong những nơi giao tranh kinh khủng. Năm 1203, quân làm mưa làm gió do Phí Lang và Bảo Lương đứng đầu từ miền Đại Hoàng ( Ninh Bình ) xuôi theo sông Đáy đến đất Tỉnh Nam Định, lan rộng ra hoạt động giải trí ra vùng hạ lưu. Sự rối loạn lên đến cực điểm vào năm 1208, khi trong nước ” người chết đói nằm chồng chất lên nhau “. Đúng lúc triều Lý bất lực trong việc quản lý quốc gia, vùng đất Tỉnh Nam Định lại là nơi hưng khởi của nhà Trần, một triều đại đầy sức sống đã đưa vương quốc Đại Việt tăng trưởng hưng thịnh và ba lần đánh thắng quân Nguyên – Mông. Đời Trần được gọi là lộ Thiên Trường, sau lại chia làm ba lộ : Kiến Xương, An Tiêm, Hoàng Giang .

Thời thuộc Minh[sửa|sửa mã nguồn]

Tháng 5-1407, Minh Thành Tổ hạ chiếu đổi nước ta làm Q. Giao Chỉ – như một địa phương của vương quốc phong kiến nhà Minh. Bằng hành động này, nhà Minh đã thể hiện rõ ý đồ không riêng gì chiếm đóng mà còn vĩnh viễn xóa bỏ nước ta, sáp nhập hẳn vào đế quốc Minh như tên gọi và đơn vị chức năng hành chính mà những đế chế đô hộ phương Bắc đã dùng từ nửa thiên niên kỷ trước .Dưới Q., nhà Minh chia ra làm 15 phủ. Phần đất Tỉnh Nam Định lúc ấy thuộc hai phủ Kiến Bình và Phụng Hóa. Phủ Phụng Hóa tương đương với phủ Thiên Trường cuối thể kỷ XIV, gồm bốn huyện là Mỹ Lộc, Tây Chân, Giao Thủy và Thận Uy. Bốn trong số chín huyện thuộc phủ Kiến Bình thuộc về đất Tỉnh Nam Định là Ý Yên, An Bản, Vọng Doanh và Đại Loan. Cả hai phủ thuộc tỉnh Tỉnh Nam Định đều bị nhà Minh đổi tên. Kiến Hưng đổi thành Kiến Bình với ý nghĩa kiến thiết xây dựng, kiến lập sự yên ổn, vững chãi, Thiên Trường đổi thành Phụng Hóa hàm ý tuân theo sự giáo hóa, cải hóa của nhà Minh .

Thời Hậu Lê[sửa|sửa mã nguồn]

Đời Lê, thuộc xứ Sơn Nam, đến niên hiệu Cảnh Hưng thứ 2 năm 1741, vùng đất này thuộc lộ Sơn Nam Hạ .Nhà nước thời Lê sơ rất chăm sóc đến việc nông trang nói chung, công cuộc khai hoang lan rộng ra diện tích quy hoạnh canh tác nói riêng bằng hàng loạt chủ trương, nhất là dưới thời Hồng Đức. Cùng với hoạt động giải trí khẩn hoang tự nguyện của những người nông dân, chính quyền sở tại TW nhà Lê cũng đặc biệt quan trọng chú trọng đến việc tổ chức triển khai khẩn hoang dưới hình thức đồn điền ở phía Nam khu vực sông Hồng, trong đó có Tỉnh Nam Định. Khó hoàn toàn có thể thống kê, khảo sát, xác lập được rất đầy đủ những đồn điền thời Lê sơ đã từng có ở Tỉnh Nam Định. Ngoài nguyên do thời hạn đã quá lâu, còn có nhiều nguyên do chủ quan, khách quan khác. Cư dân tiên phong của những đồn điền này trước hết và đa phần là những binh lính, tù binh, tội nhân. Họ ít và khó có điều kiện kèm theo ghi chép để truyền lại cho đời sau về lịch sử dân tộc khai hoang lập làng. Tuy nhiên địa thế căn cứ vào những nguồn tài liệu chính thống của nhà nước phong kiến như chính sử, điền bạ … hoàn toàn có thể thấy vùng Tỉnh Nam Định tập trung chuyên sâu khá nhiều đồn điền như :Sở Vĩnh Hưng ( thuộc vùng của tổng Cổ Nông, Trực Ninh ) Sở Đông Hải ( nơi có những thôn Đắc Sở, Thượng Đồng, Hạ Đồng thuộc Trực Ninh ) Sở Hoa Diệp ( thuộc vùng Phượng Để, Cổ Lễ, Trực Ninh ) Sở Vọng Doanh ( nằm trong vùng những xã Yên Quang, Yên Bằng, Yên Khang thuộc Ý Yên ) .Sự trù mật của những đồn điền ở ven cửa biển vùng Giao Thủy, bên đê sông Hồng, sông Đáy tự đã làm điển hình nổi bật lên vị trí và vai trò đặc biệt quan trọng quan trọng của vùng đất phủ Thiên Trường với nhà nước thời Lê sơ, với vương quốc Đại Việt nửa sau thế kỷ XV. Nửa sau thế kỷ XV, trên vùng ven biển Tỉnh Nam Định tận mắt chứng kiến một khu công trình kết tinh thành quả lao động to lớn của nhân dân Đại Việt. Đó là việc thi công và hoàn thành xong đê Hồng Đức, một con đê ngăn nước mặn có quy mô lớn tiên phong của vùng châu thổ. Với sự góp vốn đầu tư, chăm sóc của TW và địa phương như vậy, công cuộc đắp đê ở vùng biển Tỉnh Nam Định, Ninh Bình thời Lê sơ đã được triển khai với vận tốc nhanh quy mô lớn. Trên địa phận Tỉnh Nam Định qua những dấu tích còn lại thì thấy đê Hồng Đức lê dài từ cửa Đại An, qua phần bắc Nghĩa Hưng, rồi Hải Hậu về đến Hội Khê. Nhiều đoạn gần trùng với con đường 56 lúc bấy giờ .Cùng với sự tăng trưởng nho học của cả nước, giáo dục Nho học ở Tỉnh Nam Định thế kỷ XV có bước phá triển mới. Ngay sau khi kết thúc cuộc chiến tranh, vào năm 1428, nhà Lê đã cho mở những trường học ở phủ, lộ. Điều đáng quan tâm là trong thời Lê sơ, sự tăng trưởng của nho học ở Tỉnh Nam Định không chỉ diễn ra trên những vùng đất cổ như Ý Yên, Huyện Vụ Bản hay tại vùng xung quanh ấp thang mộc của nhà Trần như Lộc Vượng, mà còn ở cả địa phận ven biển, nơi những làng mạc mới được hình thành. Trong vòng 100 năm của thời Lê sơ, Tỉnh Nam Định có đến 22 tiến sỹ, đại bộ phận số đại khoa này đều đỗ vào nửa sau thế kỷ XV, cho nên vì thế hoàn toàn có thể nói Nho học ở Tỉnh Nam Định đã thực sự có bước tăng trưởng mới từ sau khi Lương Thế Vinh đỗ trạng nguyên ( 1463 ). Ngoài số lượng những trạng nguyên tiến sỹ kể trên là bộc lộ quan trọng của thành tựu giáo dục nho học vùng Tỉnh Nam Định, điều đáng nói ở chỗ không ít vị đại khoa đã trở thành những nhân vật tiêu biểu vượt trội cho trí tuệ, năng lực của Đại Việt thế kỷ XV nói riêng, lịch sử dân tộc dân tộc bản địa nói chung .

Cổng vào Văn Miếu Nam Định, nay đã không còn
Bản đồ tỉnh Nam Định năm 1891

Dưới triều Nguyễn, năm 1822 (Minh Mạng thứ 3) đổi tên trấn Sơn Nam Hạ thành trấn Nam Định[15]. Đến năm Minh Mạng 13 (1832) đổi trấn Nam Định thành tỉnh Nam Định (tỉnh Nam Định được thành lập), với 4 phủ, 18 huyện, bao gồm phần đất tỉnh Thái Bình hiện nay. Năm 1890, Thái Bình tách ra thành tỉnh riêng và một phần phía bắc Nam Định tách ra để cùng một phần phía nam Hà Nội lập thành tỉnh Hà Nam. Chữ Hà là từ Hà Nội và Nam là từ Nam Định. Điều này cũng lý giải cho việc vì sao chuối ngự thường được gọi là chuối ngự Nam Định bởi cho đến 1890 vùng Lý Nhân vẫn thuộc Nam Định. Từ năm 1890 Nam Định còn lại 2 phủ và 9 huyện.

Ngân hàng Nhà nước ở thành phố Nam Định thời Pháp thuộc, nay là chi nhánh tỉnh Nam Định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
Ga Nam Định thời Pháp thuộc
Ảnh chụp Bưu điện Nam Định thời Pháp thuộc, nay đã đổi sang kiến trúc khác

Thời kỳ độc lập ( 1945 – nay )[sửa|sửa mã nguồn]

Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, những đơn vị chức năng hành chính trong tỉnh luôn có sự biến hóa .Có một quá trình ngắn nơi đây gồm : tỉnh Tỉnh Nam Định, tỉnh Bùi Chu và thành phố Tỉnh Nam Định. Tỉnh lị Tỉnh Nam Định đặt ở Hành Thiện, Xuân Trường. Sau Bùi Chu nhập với Tỉnh Nam Định mang tên tỉnh Tỉnh Nam Định .Ngày 3.9.1957 thành phố Tỉnh Nam Định, trước đó là thành phố thường trực Trung ương, sáp nhập vào tỉnh Tỉnh Nam Định. Thành phố Nam Đinh là tỉnh lị của tỉnh Tỉnh Nam Định từ đó .Năm 1953, 7 xã ở phía Bắc sông Đào thuộc huyện Nghĩa Hưng được cắt nhập vào huyện Ý Yên. Đồng thời, 3 huyện : Mỹ Lộc, Huyện Vụ Bản, Ý Yên của tỉnh Nam Định nhập vào tỉnh Hà Nam .Đến tháng 4 năm 1956, 3 huyện này lại được cắt trả cho Tỉnh Nam Định .Tháng 5 năm 1965, tỉnh Tỉnh Nam Định được hợp nhất với tỉnh Hà Nam thành tỉnh Nam Hà .Ngày 13 tháng 6 năm 1967, 2 huyện Giao Thủy và Xuân Trường hợp thành huyện Xuân Thủy ; thành phố Tỉnh Nam Định được lan rộng ra thêm trên cơ sở sáp nhập huyện Mỹ Lộc. [ 16 ] .Ngày 26 tháng 3 năm 1968, 7 xã phía Nam sông Ninh Cơ thuộc huyện Trực Ninh nhập với huyện Hải Hậu, 2 huyện Trực Ninh và Nam Trực nhập thành huyện Nam Ninh [ 17 ] .Năm 1975, Nam Hà hợp nhất với tỉnh Ninh Bình thành tỉnh Hà Nam Ninh .Đến ngày 12 tháng 8 năm 1991, lại chia tách thành 2 tỉnh như cũ là Nam Hà và Ninh Bình [ 18 ] .Ngày 6 tháng 11 năm 1996, tách tỉnh Nam Hà để tái lập 2 tỉnh mới có tên là Tỉnh Nam Định và Hà Nam [ 19 ]. Khi tách ra, tỉnh Tỉnh Nam Định có 7 đơn vị chức năng hành chính gồm thành phố Tỉnh Nam Định và 6 huyện : Hải Hậu, Nam Ninh, Nghĩa Hưng, Huyện Vụ Bản, Xuân Thủy, Ý Yên .Ngày 26 tháng 2 năm 1997, tái lập huyện Mỹ Lộc từ một số ít xã của thành phố Tỉnh Nam Định ; chia huyện Xuân Thủy thành hai huyện Xuân Trường và Giao Thủy ; chuyển 7 xã phía Nam sông Ninh Cơ thuộc huyện Hải Hậu về huyện Nam Ninh và chia huyện Nam Ninh thành hai huyện Nam Trực và Trực Ninh [ 20 ] .Ngày 29 tháng 9 năm 1998, thành phố Tỉnh Nam Định được công nhận là đô thị loại 2 .Ngày 28 tháng 11 năm 2011, thành phố Tỉnh Nam Định được công nhận là đô thị loại 1 .Như vậy, tỉnh Tỉnh Nam Định có 10 đơn vị chức năng hành chính cấp huyện như thời nay, gồm có 1 thành phố và 9 huyện .
Theo tìm hiểu dân số ngày 1/4/2019, Tỉnh Nam Định có khoảng chừng 1.780.393 người với tỷ lệ dân số 1.078 người / km² tức là cao hơn tỷ lệ những thành phố Thành Phố Đà Nẵng và Cần Thơ. Trong đó 27,1 % dân số sống ở đô thị và 72,9 % dân số sống ở nông thôn .Tính đến ngày 1 tháng 4 năm 2019, toàn tỉnh có 9 tôn giáo khác nhau đạt 533.378 người, nhiều nhất là Công giáo có 476.960 người, tiếp theo là Phật giáo có 55.940 người, đạo Tin Lành có 470 người. Còn lại những tôn giáo khác như Hồi giáo có 3 người, Phật giáo Hòa Hảo, đạo Cao Đài, Minh Lý đạo, Tứ Ân Hiếu Nghĩa và Bửu Sơn Kỳ Hương mỗi tôn giáo chỉ có 1 người. [ 21 ]
Năm 2021, Tỉnh Nam Định là đơn vị chức năng hành chính Nước Ta xếp thứ 35 về Tổng sản phẩm trên địa phận ( GRDP ), xếp thứ 31 về GRDP trung bình đầu người, đứng thứ 11 về vận tốc tăng trưởng GRDP. Với GRDP đạt 84.097 tỉ Đồng ( tương ứng với 3,66 tỉ USD ), GRDP trung bình đầu người đạt 45,8 triệu đồng ( tương ứng với 1.982 USD ), vận tốc tăng trưởng GRDP đạt 7,7 %. [ 22 ]Cơ cấu kinh tế tài chính của tỉnh năm 2021 : Khu vực nông, lâm nghiệp và thủy hải sản chiếm tỷ trọng 20,8 % ; khu vực công nghiệp và kiến thiết xây dựng chiếm 41,86 % ; khu vực dịch vụ chiếm 34,26 %. Tổng thu ngân sách Nhà nước ước đạt 6.219 tỷ đồng. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu trong năm ước đạt 4,08 tỉ USD, trong đó : giá trị hàng xuất khẩu ước đạt 2,63 tỉ USD, tăng 25,5 % so với cùng kỳ năm trước. Giá trị sản phẩm & hàng hóa nhập khẩu ước đạt 1,45 tỉ USD, tăng 22,3 %. Theo Sở Kế hoạch và góp vốn đầu tư, trong năm 2021 có 882 doanh nghiệp ĐK xây dựng mới, với tổng số vốn đăng ký 23.388 tỉ đồng, tăng 9,0 % ; cạnh bên đó có 421 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động giải trí, tăng 60,1 % so với năm trước .Cũng trong năm 2021, hoạt động giải trí vận tải đường bộ có chuyển biến tích cực so với năm trước. Doanh thu vận tải đường bộ tăng 5,1 %, khối lượng sản phẩm & hàng hóa luân chuyển tăng 10,5 %. Tuy vậy, khối lượng hành khách luân chuyển giảm 9,7 % so với cùng kỳ năm trước .

Nông – lâm – ngư nghiệp[sửa|sửa mã nguồn]

Tính chung năm 2021, diện tích quy hoạnh trồng lúa đạt 144.911 ha, giảm 0,3 %. Năng suất lúa trung bình cả năm đạt 60,67 tạ / ha, giảm 0,1 %. Sản lượng thóc đạt 879.226 tấn, giảm 0,5 % so với năm 2020. Rau màu và cây hàng năm những loại gieo trồng 29.926 ha, giảm 2,4 % so với năm trước .Tổng đàn trâu là 7.726 con, tăng 0,6 % so với năm 2020 ; đàn bò 28.011 con, giảm 1,5 % ; đàn lợn ( không tính lợn con chưa tách mẹ ) ước tính là 641.050 con, tăng 0,1 % ; sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng cả năm đạt 150.470 tấn, tăng 0,2 % so với năm 2020. Tổng đàn gia cầm là 9.467 nghìn con, tăng 6,1 % ; sản lượng thịt gia cầm những loại ước đạt 32.361 tấn .Năm 2021, ngành Lâm nghiệp tỉnh đã tăng cường trồng rừng [ 23 ], trồng cây phân tán để có vành đai xanh bảo vệ, phòng chống bão lũ, tái tạo môi trường sinh thái, ứng phó biến hóa khí hậu với 31,11 ha rừng và trồng 1,6 triệu cây phân tán những loại. Sản lượng gỗ khai thác ước đạt 4.578 m3, tăng 2,6 % .Sản lượng thủy hải sản ước đạt 178.572 tấn, tăng 4,7 % so với năm trước ; trong đó, sản lượng thủy hải sản nuôi trồng 121.131 tấn ; khai thác 57.441 tấn, tăng 1,9 % .
Chỉ số sản xuất công nghiệp ( IIP ) năm 2021 ước tăng 13,30 % so với năm trước. Trong đó, ngành chế biến, sản xuất tăng 13,51 %, góp phần 13,05 điểm Xác Suất vào mức tăng chung ; ngành sản xuất và phân phối điện tăng 5,07 %, góp phần 0,12 điểm Xác Suất ; ngành cung ứng nước, hoạt động giải trí quản trị và giải quyết và xử lý rác thải, nước thải tăng 9,26 %, góp phần 0,14 điểm Phần Trăm ; riêng ngành khai khoáng giảm 3,27 %, làm giảm 0,01 điểm Phần Trăm .
Năm 2021, tổng mức kinh doanh nhỏ sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ ước đạt 52.712 tỷ đồng, tăng 11,9 % so với năm trước. Xét theo ngành hoạt động giải trí : Doanh thu hoạt động giải trí thương nghiệp ước đạt 47.087 tỷ đồng, chiếm 89,3 % tổng mức, tăng 13,1 % so với năm 2020 ; lệch giá dịch vụ lưu trú, ẩm thực ăn uống đạt 2.787 tỷ đồng, giảm 1,7 % ; lệch giá du lịch lữ hành là 7 tỷ đồng, giảm 32,8 % ; lệch giá dịch vụ đạt 2.831 tỷ đồng, tăng 7,8 % .

Các khu công nghiệp trong tỉnh Tỉnh Nam Định :[sửa|sửa mã nguồn]

Có : quốc lộ 10, : quốc lộ 21A, : quốc lộ 37B, : quốc lộ 38B, : đường cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình, : đường cao tốc Ninh Bình – Hải Phòng đi qua.

Văn hóa – xã hội[sửa|sửa mã nguồn]

Tỉnh Nam Định là nơi bảo tồn nhiều giá trị văn hóa truyền thống truyền thống lịch sử của nền văn minh lúa nước với siêu thị nhà hàng đặc trưng, những làng nghề, tiệc tùng, đình, chùa, thánh đường. [ 24 ] Tỉnh Nam Định là TT của văn hóa truyền thống xứ Sơn Nam, cũng như vùng Sơn Nam Hạ .

Truyền thống văn hóa truyền thống[sửa|sửa mã nguồn]

Gánh hát Tuồng Nam Định, 1924.

Di tích lịch sử vẻ vang[sửa|sửa mã nguồn]

Tượng đài Trần Quốc Tuấn tại Quảng trường 3/2

Làng Tức Mặc, phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định xưa là phủ Thiên Trường là quê hương của các vua nhà Trần, một trong những triều đại lừng danh nhất trong lịch sử Việt Nam với chiến tích 3 lần chiến thắng Nguyên Mông.

Di sản tôn giáo, tín ngưỡng[sửa|sửa mã nguồn]

• Đền Trần là khu đền thờ các vị vua đời Trần nằm trên địa phận phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định. Nơi đây vào đúng giờ Tý rằm tháng Giêng âm lịch có lễ Khai Ấn. Tương truyền các vua Trần nghỉ tết âm lịch hàng năm đến rằm tháng Giêng thì Khai Ấn trở lại quốc sự. Lễ Khai Ấn hàng năm rất nhiều khách các tỉnh về Nam Định dự và xin lộc vua Trần.
• Đền An Lá (còn gọi là đình Cả), nằm trên mảnh đất rộng hơn 3000 m², xung quanh là cánh đồng thuộc thôn An Lá, xã Nghĩa An, huyện Nam Trực, cách trung tâm thành phố Nam Định gần 4 km theo tỉnh lộ 490C (quốc lộ 55 cũ). Đền thờ ông Nguyễn Tấn, một danh tướng thời Đinh. Lễ hội hàng năm tổ chức vào ngày 9-12/3 (ÂL) hàng năm. Lễ hội chính vào ngày 10-3 âm lịch.

Phủ Tiên Hương là phủ chính thờ Liễu Hạnh công chúa tại Phủ Dầy

Di sản văn hóa truyền thống, nghệ thuật và thẩm mỹ[sửa|sửa mã nguồn]

Phố cổ Thành Nam ngày nay. Ảnh chụp phố Hàng Tiện

Đặc sản nhà hàng[sửa|sửa mã nguồn]

Tỉnh Nam Định có nhiều đặc sản nổi tiếng nổi tiếng như : Gạo tám xoan Hải Hậu và Chuối ngự là hai vật phẩm dùng để tiến vua thời phong kiến. Gỏi nhệch, gỏi sứa, cá nướng thơm Hải Hậu. Làng giò truyền thống cuội nguồn với phong phú những loại giò nạc, giò xào, giò mỡ, mọc, chả quấn, chả đĩa thuộc ‘ ‘ Hùng Uyển – Thị Trấn Cồn – Hải Hậu ‘ ‘. Ngoài ra còn có gạo nếp cái hoa vàng Hải Hậu. Thịt cầy, tiểu hổ Nam Trực, Hải Hậu, Giao Thủy, Nghĩa Hưng, Phở bò Tỉnh Nam Định, Bánh gai Nông Thơm – TP Tỉnh Nam Định, Bánh chưng Bà Thìn – Hải Hậu, kẹo dồi ( được cho là xuất phát từ ngôi làng trong tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố ), bánh đậu xanh Hanh Tụ, bánh nhãn – Hải Hậu, Kẹo Sìu Châu ( Là kẹo lạc Tỉnh Nam Định. Nguyên lò nấu kẹo nổi tiếng tiên phong nằm gần một hội quán của người Triều Châu, nên có tên dân gian là kẹo Sìu Châu ) ; bún chả Thành Nam, nem nắm Giao Thủy, nem Chạo Giao Xuân – Giao Thủy, gỏi .Nem chạo Giao Xuân – Giao Thủy, nem tung Hải Hậu. Các đặc sản nổi tiếng biển Hải Hậu, Giao Thủy là món ăn nổi tiếng toàn nước nhất là khu vực phía nam, không những thế hành khách quốc tế cũng rất ưa thích. Với những món ăn trên người Tỉnh Nam Định thường dùng với rượu Bỉnh Ri – Giao Thịnh nổi tiếng lâu nay được lên men từ loại gạo nếp thơm ngon của huyện Giao Thủy .

Danh sách siêu thị nhà hàng Tỉnh Nam Định[sửa|sửa mã nguồn]

Tỉnh Nam Định có những đặc sản nổi tiếng, nhà hàng như : bánh cuốn làng Kênh, phở bò Tỉnh Nam Định, rượu Kiên Lao, mắm cáy Hoành Nha ( Giao Thủy ), xôi cá rô, thính gạo Yên Định ( Hải Hậu ), kẹo Sìu Châu, bún đũa Tỉnh Nam Định, bánh rang Cát Thành, gỏi nhệch, miến dong làng Phượng, cáy mật Xuân Thủy, bánh khúc, nộm rau câu Giao Thủy, tái thỏ Hải Hậu, bún cá Tỉnh Nam Định, bánh đa nem Xuân Tiến ( Xuân Trường ), nước mắm Ngọc Lâm, chè kho Tỉnh Nam Định, gạo thơm tám xoan Hải Hậu, củ niễng, bánh phở Đồng Sơn, bánh chưng bà Thìn Yên Định, bánh xíu páo, bún tươi Phong Lộc, nước mắm Sa Châu ( Giao Thủy ), bánh gối, món ăn hải sản Giao Thủy, món ăn hải sản Hải Hậu, kẹo lạc Thượng Nông, bánh gai Tỉnh Nam Định, xôi xíu, miến khô Nghĩa Lâm, bánh nhãn Đông Cường, nem ốc móng tay Giao Thủy, thịt chuột Vạn Lộc ( xã Xuân Phong, huyện Xuân Trường ), cau Hải Đường, chuối ngự, đậu phụ Mỹ Hà, cá nướng úp chậu Phương Định, rượu Bỉnh Di, thịt chó tiểu hổ Cầu Vòi, kẹo dồi, nem nắm Giao Thủy .

Công giáo Tỉnh Nam Định[sửa|sửa mã nguồn]

Tỉnh Nam Định có rất nhiều nhà thờ Công giáo cổ kính. Các giáo xứ, giáo họ ở đây thuộc về Tổng Giáo phận Hà Nội (phần lớn thành phố Nam Định và các huyện Mỹ Lộc, Vụ Bản, Ý Yên) và Giáo phận Bùi Chu (phía nam thành phố Nam Định và 6 huyện còn lại).[26] Trong số 117 Thánh tử vì đạo tại Việt Nam có đến 32 vị thánh có sinh quán tại Nam Định.[27] Sách Khâm định Việt sử thông giám cương mục của Quốc sử quán triều Nguyễn viết theo dã lục rằng Nam Định là nơi có giáo sĩ Công giáo đầu tiên đến truyền đạo ở Việt Nam, vào năm Nguyên Hòa thứ nhất, tức năm 1533.

Thể dục – Thể thao[sửa|sửa mã nguồn]

Sân vận động Thiên Trường ngày 17 tháng 8 năm 2019
Tỉnh Nam Định có nhiều TT thể thao lớn là Sân hoạt động Thiên Trường ( tên cũ là Sân vận động chùa Cuối ), Nhà tranh tài Trần Quốc Toản, những trận bóng đá và bóng chuyền được tổ chức triển khai tại đây. Hai TT này nằm trên đường Hùng Vương, Hàn Thuyên, Trường Chinh của thành phố Tỉnh Nam Định .Năm năm trước, tỉnh Tỉnh Nam Định đã khánh thành và đưa vào sử dụng Cung thể thao tỉnh Tỉnh Nam Định gồm nhà tranh tài đa năng 4000 chỗ ngồi và hồ bơi có mái che đạt chuẩn quốc tế để Giao hàng Đại hội thể dục thể thao toàn nước lần thứ VII do Tỉnh Nam Định đăng cai làm chủ nhà. Ngoài ra còn có rất nhiều sân thể thao mini ship hàng trào lưu thể thao quần chúng với những môn thể thao thông dụng là cầu lông, bóng đá, bóng chuyền .Bóng đá Tỉnh Nam Định đã hai lần đoạt chức vô địch Đông Dương trong tên gọi Đội Cotonkin năm 1941, 1945, vô đich vương quốc năm 1985, lúc đó mang tên đội bóng Công nghiệp Hà Nam Ninh, với danh thủ Nguyễn Văn Dũng [ 1 ] Lưu trữ 2008 – 03-09 tại Wayback Machine. Năm 2001, đội Tỉnh Nam Định về nhì giải vô địch vương quốc. Năm 2007, đội bóng đá Tỉnh Nam Định với tên gọi Đạm Phú Mỹ Nam Định đoạt Cúp Quốc gia lần tiên phong .Đội bóng Tỉnh Nam Định đăng quang ngôi Vô địch U21 QG năm 2011 .

Khái quát chung[sửa|sửa mã nguồn]

Từ thời xưa mảnh đất Tỉnh Nam Định luôn được ca tụng là ” đất học “, là một tỉnh có bề dày văn hóa truyền thống và truyền thống cuội nguồn hiếu học bậc nhất của cả nước. Sở Giáo dục đào tạo cũng như Đội tuyển thi học viên giỏi Quốc gia nhiều năm xếp thứ nhất toàn nước. Ngoài ra còn có nhiều học viên đạt giải trong những kì thi OLYMPIC quốc tế, khẳng định chắc chắn truyền thống cuội nguồn hiếu học của mảnh đất thành Nam .Trường Trung học đại trà phổ thông chuyên Lê Hồng Phong ( tức Trường Thành Chung Nam Định xưa ) là một trong những ngôi trường Chuyên nổi tiếng số 1 của cả nước với bề dày thành tích đáng nể 100 năm kiến thiết xây dựng và tăng trưởng. Trường cũng thường được gọi là ” trường Lê “, để phân biệt với trường cùng tên ở Thành phố Hồ Chí Minh. Ngoài ra, còn có một số ít ngôi trường khác cũng khá điển hình nổi bật là những trường trung học phổ thông Giao Thủy, ( trường chuẩn vương quốc năm 2003 ), trường THPT Xuân trường A, trung học phổ thông Trần Hưng Đạo ( trường chuẩn vương quốc năm 2009 ), trung học phổ thông Nguyễn Khuyến ( trường chuẩn vương quốc ), trung học phổ thông Hải Hậu A ( trường chuẩn vương quốc năm 2003 ), trung học phổ thông Tống Văn Trân ( trường chuẩn vương quốc năm 2012 ), THPT Lý Tự Trọng, trung học cơ sở Trần Đăng Ninh, Tiểu học Phạm Hồng Thái, trung học cơ sở Nguyễn Hiền, trung học phổ thông B Nghĩa Hưng, trung học phổ thông Mỹ Tho – Ý Yên. Ngoài ra trong top 200 trường có tác dụng cao nhất cả nước thì Tỉnh Nam Định có tới 17 trường, cứ trung bình mỗi TT cấp huyện hay thành phố có 2 trường nằm trong top những trường đứng vị trí số 1 cả nước chiếm tỷ suất giao động 50 % những trường toàn tỉnh. Trong Top 100 trường Trung học đại trà phổ thông tốt nhất Nước Ta năm 2009, Tỉnh Nam Định có tới 7 trường .Tỉnh Nam Định có Trường Đại học Điều dưỡng được xây dựng năm 2005 là trường Đại học đào tạo và giảng dạy về Điều Dưỡng tiên phong của cả nước ( 257 Hàn Thuyên, Thành phố Tỉnh Nam Định ) ; ngoài những còn có những trường ĐH khác như trường Đại học Sư phạm kỹ thuật Tỉnh Nam Định ; trường Đại học Dân Lập Lương Thế Vinh ; trường Đại học Kinh tế kỹ thuật công nghiệp ; trường Cao đẳng Sư phạm Tỉnh Nam Định và 12 trường cao đẳng khác …

Thành tựu giáo dục[sửa|sửa mã nguồn]

Về giáo dục phổ thông, tỉnh Tỉnh Nam Định thường xếp vị trí thứ nhất trong những bảng thống kê về tác dụng thi trung học phổ thông Quốc gia, thi tốt nghiệp, tỷ suất đỗ ĐH …Về giáo dục chất lượng cao, thành tựu của tỉnh Tỉnh Nam Định hoàn toàn có thể liệt kê sơ bộ theo những năm học dưới đây :

Năm học 2020 – 2021:

1 HCĐ Olympic Toán học Quốc tế ( Trần Nhật Minh )

Năm học 2019 – 2020:

1 HCV Olympic Hóa học Quốc tế ( Nguyễn Văn Hoàng )Phạm Minh Nguyệt ( Nam Trực – Tỉnh Nam Định ) tốt nghiệp Thủ Khoa học viện Nông Nghiệp

Năm học 2018 – 2019

1 HCB Olympic Hóa học Quốc tế ( Phạm Thanh Lâm ) [ 28 ]

Năm học 2017 – 2018:

1 HCB Olympic Hóa học Quốc tế ( Hoàng Thanh Tùng ) [ 29 ]1 em dành học bổng toàn phần bậc ĐH ở 12 trường ĐH nổi tiếng quốc tế, trong đó có ĐH Stanford và ĐH Chicago ở Mỹ ( Vũ Đức Tài ) [ 30 ]1 em dành học bổng 4 tỷ đồng ở bậc ĐH ở ĐH ĐH Texas Christian ở Mỹ ( Nguyễn Thị Thúy Quỳnh )

Năm học 2016 – 2017:

1 em dành học bổng toàn phần bậc ĐH ở học viện chuyên nghành công nghệ tiên tiến số 1 quốc tế, Massachusetts Institute of Technology, ở Mỹ ( Đinh Thị Hương Thảo ) [ 31 ] [ 32 ]

Năm học 2015 – 2016:

1 HCV Olympic Vật Lý Quốc tế, 1 HCB Olympic Vật Lý châu Á ( Đoàn Thị Anh Thư ) ,1 HCĐ Olympic Toán học Quốc tế ( Vũ Đức Tài ) [ 33 ] ,1 HCĐ Olympic Vật Lý Quốc tế ( Phạm Ngọc Nam ) ,2 HCĐ Olympic Vật Lý châu Á ( Phạm Ngọc Nam, Nguyễn Văn Quân ) ,1 Bằng khen Olympic Vật lý châu Á ( Đỗ Thùy Trang ) [ 34 ]1 HCB Olympic Hóa học Quốc tế ( Nguyễn Thành Trung ) [ 35 ], 1 HCB Olympic Hóa học Quốc tế ( Nguyễn huy Hoang – truong Am )1 thủ khoa Khối A1 toàn nước năm năm nay ( Trần Trung Dũng ) [ 36 ]Ngày 21/08/2016, Olympia 16 kết thúc, trung học phổ thông chuyên Lê Hồng Phong ( Tỉnh Nam Định ) đã đạt giải á quân ( Lâm Vũ Tuấn )

Năm học 2014 – 2015:

1 HCV Olympic Vật Lý Quốc tế, 1 HCB Olympic Vật Lý châu Á ( Đinh Thị Hương Thảo ) [ 37 ] [ 38 ]1 HCĐ Olympic Sinh học quốc tế ( Phạm Minh Đức ) [ 39 ]1 thủ khoa Khối B toàn nước năm năm ngoái ( Nguyễn Hoàng Hải ) [ 40 ]

2013-2014:(nguồn: trang wiki trường Lê Hồng Phong Nam Định)

• Phạm Minh Đức: Huy chương Đồng Olympic Sinh học quốc tế tại Indonesia
• Nguyễn Thị Minh Nguyệt: Huy chương vàng Olympic Tiếng Nga quốc tế

2012-2013:

• Trần Thị Thu Hương: Huy chương Đồng và danh hiệu “Thí sinh nữ xuất sắc nhất châu Á” kì Olympic Vật lý Quốc tế tại Đan Mạch.
• Đặng Tuấn Linh: bằng khen Olympic Vật lý châu Á

2011-2012:

• Nguyễn Thu Trang: Huy chương Bạc Olympic Sinh học Quốc tế tại Singapore
• Trần Đức Huy: Huy chương Đồng Olympic Sinh học Quốc tế tại Singapore
• Đinh Việt Thắng: Huy chương Bạc Olympic Vật lý châu Á tại Ấn Độ, Huy chương Đồng Olympic Vật lý Quốc tế tại Estonia
• Bùi Xuân Hiển: Huy chương Đồng Olympic Vật lý châu Á tại Ấn Độ, Huy chương Đồng Olympic Vật lý Quốc tế tại Estonia
• Trần Thị Mai Hương: Huy chương Đồng Olympic Hóa học Quốc tế tại Hoa Kỳ.

2010-2011:

• Nguyễn Thu Trang: Huy chương Đồng Sinh học Quốc tế,
• Đặng Thu Trang: Bằng khen Sinh học Quốc tế,
• Nguyễn Văn Thế: Hu chương Đồng Toán Quốc tế.

2009 – 2010:

• Phạm Văn Quyền: Huy chương Bạc Vật Lý Quốc tế tại Croatia.

2008 – 2009:

• Phạm Văn Quyền, HC Bạc Vật lý Quốc tế tại Mexico.

2006 – 2007:

• Lương Kim Doanh, Bằng khen Vật lý châu Á.
• Đinh Đăng Đức, HC Đồng Vật lý châu Á,

2005 – 2006:

• Trần Mạnh Tùng, Bằng khen Vật lý châu Á.

2003 – 2004:

• Đoàn Văn Khánh, HCB Vật lý Quốc tế,
• Đoàn Văn Khánh, HCB Vật lý châu Á

2002 – 2003:

• Nguyễn Đăng Hợp, HCB Toán Quốc tế,
• Trần Công Toán, HCB Vật lý châu Á

2000 – 2001:

• Hoàng Thu Quỳnh, HCĐ Olimpic Tiếng Nga tại Nga,
• Trần Công Tú, HC Đồng Sinh học Quốc tế

1999 – 2000:

• Nguyễn Trung Dũng, Bằng khen Vật lý Quốc tế,
• Hoàng Tiến, Bằng khen Vật lý châu Á,
• Vũ Việt Tài, HCB Toán châu Á – TBD

1998 – 1999:

• Hoàng Mạnh Quang, HCB Toán châu Á – TBD,
• Phạm Văn Quyền, HCĐ Toán châu Á – TBD,

1997 – 1998:

• Chu Văn Trung, HCĐ Sinh học Quốc tế,
• Nguyễn Anh Hoa, HCĐ Toán châu Á – TBD

1996 – 1997:

• Trần Thế Truyền, HCB Vật lý Quốc tế,
• Lương Văn Huấn, HCĐ Hóa học Quốc tế,
• Vũ Hải Sâm, HCB Toán châu Á – TBD

1994 – 1995:

• Đặng Thu Giang, HCV Olimpic Tiếng Nga tại Nga,
• Cao Hồng Hạnh, HCV Olimpic Tiếng Nga tại Nga,
• Nguyễn Quỳnh Hương, HCV Olimpic Tiếng Nga tại Nga,
• Trần Vân Anh, HCB Olimpic Tiếng Nga tại Nga,
• Vũ Việt Hà, HCĐ Olimpic Tiếng Nga tại Nga

1993 – 1994:

• Cao Minh Trí, HCĐ Olimpic Tin học Quốc tế

Tỉnh Nam Định là quê nhà của nhiều chính khách và học giả nổi tiếng. Dưới đây là 1 số ít cá thể tiêu biểu vượt trội cho đất và người nơi đây :

Thời phong kiến[sửa|sửa mã nguồn]

Chính trị – Quân sự

Xem thêm: Tìm việc làm tuyển dụng ngành nghề khác tại TP.HCM, lao động phổ thông, tự do – https://dichvubachkhoa.vn

[sửa|sửa mã nguồn]

Thời Cận đại – Hiện đại[sửa|sửa mã nguồn]

• Nguyễn Ngọc Ký (sinh 1947): là một nhà giáo Việt Nam. Từ năm lên 4 tuổi, ông bị bệnh và bị bại liệt cả hai tay, nhưng ông đã cố gắng vượt qua số phận của mình, rèn luyện đôi chân thay cho bàn tay và trở thành nhà giáo ưu tú, lập kỷ lục Việt Nam “Người thầy đầu tiên của Việt Nam dùng chân để viết”.
• Vũ Hà Văn (sinh 1970): Giáo sư Toán học, hiện đang giảng dạy tại Đại học Yale (Hoa Kỳ).

• Vũ Như Thành (sinh 1981): huấn luyện viên bóng đá, cựu tuyển thủ Đội tuyển quốc gia Việt Nam, hiện đang dẫn dắt câu lạc bộ Phú Thọ thi đấu tại V.League 2. Thời còn là cầu thủ, anh được coi là một trong những trung vệ xuất sắc nhất lịch sử của bóng đá Việt Nam khi cùng đội tuyển Việt Nam đăng quang ngôi vô địch AFF Suzuki Cup 2008, qua đó được bình chọn vào top 10 vận động viên tiêu biểu toàn quốc.
• Đinh Thị Bích (sinh 1997): vận động viên điền kinh Quốc gia đã xuất sắc mang về tấm HCV nội dung chạy 800m nữ cho đoàn thể thao Việt Nam tại SEA Games 30 năm 2019.

Tỉnh kết nghĩa[sửa|sửa mã nguồn]

Mỹ Tho vốn là tên một tỉnh cũ ở miền Tây Nam Bộ ( Đồng bằng sông Cửu Long ) và thuộc Khu 8 ( còn gọi là Khu Trung Nam bộ ) trong Chiến tranh Nước Ta. Trong quá trình 1967 – 1968, lần lượt địa phận tỉnh Mỹ Tho được chia ra thành ba đơn vị chức năng hành chính cấp tỉnh, cùng sống sót độc lập, ngang hàng nhau là tỉnh Mỹ Tho, tỉnh Gò Công và thành phố Mỹ Tho. Trong đó, thành phố Mỹ Tho giữ vai trò là TT chỉ huy của toàn Khu 8 lúc bấy giờ. Tháng 2 năm 1976, ba đơn vị chức năng hành chính cấp tỉnh ngang bằng nhau này được hợp nhất thành một tỉnh có tên gọi mới là tỉnh Tiền Giang cho đến ngày này. Từ đó, Mỹ Tho chỉ còn là tên gọi của thành phố tỉnh lỵ thường trực tỉnh này : thành phố Mỹ Tho. Tháng 8 năm 1968, tại huyện Ý Yên thuộc tỉnh Tỉnh Nam Định ngày này đã có một trường học mới được xây dựng, lấy tên là Trường Cấp III Mỹ Tho và ngày này là trường Trung học phổ thông Mỹ Tho – một mái trường mang tên của một tỉnh miền Nam kết nghĩa với tỉnh Tỉnh Nam Định. Hiện tại, thành phố Tỉnh Nam Định có chợ lớn thứ hai trong thành phố có tên gọi là chợ Mỹ Tho. Đầu năm năm trước, tuyến đường D3 trong Khu đô thị mới Thống Nhất ở thành phố Tỉnh Nam Định cũng được đặt tên là đường Mỹ Tho. Tháng 8 năm 2013, chính quyền sở tại thành phố Mỹ Tho cũng ra quyết định hành động xây dựng trường Trung học cơ sở Tỉnh Nam Định .

Hình ảnh Tỉnh Nam Định[sửa|sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]