Hẹp mạch vành: Khi nào dùng thuốc, khi nào đặt stent, khi nào phải mổ?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Võ Thành Nhân – Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Hẹp mạch vành biểu hiện bằng những cơn đau thắt ngực, nguy cơ nhồi máu cơ tim nguy hiểm. Để điều trị hẹp mạch vành, tùy trường hợp mà bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc, đặt stent mạch vành hay mổ tim hở bằng thủ thuật bắc cầu động mạch chủ

1. Cơ chế gây bệnh hẹp mạch vành

Động mạch vành hay còn gọi là mạch vành tim là hệ thống các mạch máu nuôi dưỡng cơ tim. Ở bệnh nhân bị hẹp mạch vành, cholesterol trong máu lắng đọng lại trên thành mạch, dẫn đến hình thành các mảng xơ vữa gây hẹp lòng mạch, hậu quả làm giảm lưu lượng máu tới nuôi các tế bào cơ tim và gây ra cơn đau thắt ngực. Hẹp mạch vành (hay suy vành, thiểu năng vành) làm tăng nguy cơ xảy ra biến cố nhồi máu cơ tim, suy tim, rối loạn nhịp.

Triệu chứng hẹp mạch vành ở từng người bệnh có thể khác nhau nhưng điển hình nhất là những cơn đau thắt ngực. Theo đó, bệnh nhân có cảm giác như lồng ngực bị đè nén, bóp chặt, đôi khi cảm thấy vùng tim bị nhói buốt, bỏng rát khó chịu. Tình trạng đau ngực có thể lan ra đến cổ, hàm, vai và cánh tay.

Một số trường hợp bệnh nhân không xuất hiện biểu hiện đau ngực, thì được gọi là thiếu máu cơ tim thầm lặng. Ngoài ra, một số dấu hiệu khác khác của bệnh hẹp mạch vành mà bạn có thể gặp phải bao gồm: khó thở, mệt mỏi, đầy bụng, ăn uống khó tiêu, buồn nôn…

Trong quy trình điều trị, bệnh nhân cần tuân thủ giải pháp không dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, gồm có : giảm cân ( nếu thừa cân ), kiểm soát và điều chỉnh lại chính sách ăn, tiếp tục hoạt động tập thể dục, trấn áp stress. Điều này sẽ góp thêm phần cải tổ đáng kể căn bệnh này .

Hiện nay, tiến bộ y học hiện đại đã cho phép bác sĩ lựa chọn nhiều phương pháp điều trị khác nhau, bao gồm việc chữa trị hẹp mạch vành bằng thuốc, đặt stent mạch vành hay mổ tim hở bằng thủ thuật bắc cầu động mạch chủ.

2. Khi nào dùng thuốc chữa trị hẹp mạch vành?

Điều trị nội khoa bằng thuốc vẫn là lựa chọn đầu tiên đối với các trường hợp tắc hẹp mạch vành mạn tính.

Các nhóm thuốc thường được sử dụng gồm có :

• Thuốc hạ mỡ máu: Giúp giảm cholesterol máu, hạn chế sự hình thành mảng xơ vữa.
• Thuốc chống đông: Ngăn chặn hình thành cục máu đông, giảm nguy cơ xảy ra nhồi máu cơ tim.
• Thuốc hạ huyết áp: Giảm gánh nặng cho tim và làm ổn định nhịp tim.
• Thuốc giãn mạch: Cải thiện tình trạng hẹp mạch vành, giảm nhanh triệu chứng đau thắt ngực.

3. Khi nào phải đặt stent mạch vành?

Đối với trường hợp mạch vành bị tắc hẹp trên 70% hoặc người bệnh xuất hiện cơn đau thắt ngực không ổn định, ngay cả trong lúc nghỉ ngơi, bác sĩ sẽ chỉ định nong và đặt stent mạch vành. Stent mạch vành đóng vai trò như là một giá đỡ giúp lòng mạch luôn được mở rộng và phục hồi quá trình lưu thông máu tới cơ tim.

Đặt stent mạch vành hiện nay là can thiệp tim mạch được thực hiện khá phổ biến, đóng vai trò quan trọng trong việc tái tưới máu cho tim đối với mọi điều kiện hoạt động gắng sức của bệnh nhân. Quá trình thực hiện thủ thuật này thường được tiến hành trong vòng 1 giờ và hầu hết các bệnh nhân xuất viện chỉ sau 1 – 2 ngày, có thể trở lại nhịp sinh hoạt bình thường.

Một số bệnh nhân cho rằng đặt stent mạch vành xong là sẽ khỏi hẳn bệnh mạch vành hoặc nghĩ rằng đặt stent chỉ là một thủ thuật nhỏ nên chủ quan. Đây là nhầm lẫn tai hại vì thực tế can thiệp này chỉ giải quyết vị trí tắc nghẽn của dòng máu mạch vành mà không thể điều trị bệnh nền tảng là xơ vữa động mạch đã có từ trước. Vì vậy, tình trạng tắc nghẽn có thể sẽ tiếp tục xảy ra ở những vị trí khác trong hệ thống mạch vành. Đặc biệt là khi người bệnh không tuân thủ việc dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, bệnh có khả năng tái phát chỉ sau 1 đến 2 năm, thậm chí chỉ trong 6 tháng sau khi làm thủ thuật.

Cụ thể, sau khi đặt stent mạch vành, người bệnh hẹp mạch vành phải dùng thuốc chống kết tập tiểu cầu, kết hợp với các thuốc hạ huyết áp, hạ cholesterol máu, thuốc điều trị đái tháo đường nếu có… Bệnh nhân cần phải tuân thủ chỉ định, uống thuốc đầy đủ, đúng giờ đối với các loại thuốc được kê ít nhất trong vòng 1 năm sau can thiệp. Ngoài ra, cần tái khám định kỳ 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng và 1 năm sau khi đặt stent. Đến thời điểm 1 năm sau, cần làm nghiệm pháp gắng sức để kiểm tra khả năng tưới máu của cơ tim.

4. Khi nào cần mổ tim hở bằng thủ thuật bắc cầu động mạch chủ?

Bắc cầu động mạch chủ được thực hiện khi động mạch vành bị tắc hẹp một đoạn dài hoặc tình trạng bệnh xảy ra tại nhiều vị trí hay tắc nghẽn ở nơi khó đặt stent. Đây là phương pháp mổ tim hở, giải quyết khá triệt để tình trạng hẹp mạch vành, song lại ít được sử dụng do ẩn chứa nhiều rủi ro nguy hiểm.

Đặc biệt, thủ thuật bắc cầu động mạch chủ thường được chỉ định cho bệnh nhân bị tái phát sau khi đặt stent, hoặc tắc stent gây nhồi máu cơ tim, hoặc xảy ra hẹp ở những vị trí xung quanh, tổn thương các nhánh mạch máu khác. Nếu không chữa trị kịp thời bằng thủ thuật mổ tim hở, bệnh nhân có thể nguy hiểm đến tính mạng. Sau 2 lần mổ như vậy, sức khỏe của người bệnh sẽ lâu phục hồi hơn, giảm sức bền đi nhiều hơn.

Trong quá trình thực hiện bắc cầu động mạch chủ, phẫu thuật viên sẽ sử dụng một đoạn mạch của bản thân người bệnh (có thể là một động mạch từ trong lồng ngực, động mạch ngực trong trái và phải, động mạch quay ở cẳng tay, tĩnh mạch ở vùng đùi và cẳng chân). Đoạn mạch này dùng làm mảnh ghép để thực hiện “bắc cầu”, miệng nối gần ghép vào động mạch chủ trong trường hợp mảnh ghép rời, từ đó cho phép máu lưu thông trở lại đến phần động mạch vành ở sau vị trí hẹp hoặc bị tắc nghẽn.

Nói cách khác, dòng máu nuôi tim sẽ di chuyển theo một con đường mới, lách qua đoạn hẹp mạch vành, giải quyết tình trạng thiếu máu cơ tim và khả năng hồi phục lại sức co bóp có thể gần như hoàn toàn nếu tại thời điểm làm phẫu thuật, tình trạng thiếu máu cơ tim còn khả năng hồi phục. Người bệnh hoàn toàn có thể hoạt động thể lực lại như trước kia, các triệu chứng của hẹp mạch vành sẽ nhanh chóng biến mất, chất lượng cuộc sống được cải thiện đáng kể.

5. Ưu điểm vượt trội khi điều trị hẹp mạch vành tại Vinmec Central Park

Việc đặt stent mạch vành chỉ có hiệu suất cao lâu bền hơn nếu người bệnh tuân thủ những chỉ định của bác sĩ gồm có cả việc dùng thuốc. Không phải đặt stent xong là sẽ khỏi bệnh và không phải dùng thuốc. Trong trường hợp biến chứng xảy ra sau khi đặt stent do chủ quan của người bệnh không duy trì sử dụng thuốc và kiêng cữ theo nhu yếu của bác sĩ hoặc do những ảnh hưởng tác động từ bên ngoài tác động ảnh hưởng xấu gây tắc nghẽn mạch … Những trường hợp như vậy nhu yếu cần phải phẫu thuật bắc cầu động mạch chủ và cần sự hội chẩn từ những chuyên viên cũng như những bác sĩ có trình độ kinh nghiệm tay nghề trong khoa Tim mạch .

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park (TP.HCM) áp dụng mô hình điều trị bệnh lý tim mạch trọn gói. Đây là phương thức điều trị đang được thực hiện tại các Trung tâm tim mạch hàng đầu của Mỹ và nhiều quốc gia phát triển khác như Mayo Clinic, Cleveland Clinic, Pennsylvania….

Chương trình điều trị tim mạch trọn gói (BUNDLE PAYMENT) sẽ được áp dụng với 4 kỹ thuật:

• Can thiệp TAVI
• Đặt stent can thiệp mạch vành
• Phẫu thuật bắc cầu động mạch chủ
• Phẫu thuật thông liên thất

Bác sĩ sẽ kiểm tra và xác nhận người bệnh cần vận dụng kỹ thuật nào trong 4 kỹ thuật trên để điều trị, sau đó sẽ được tư vấn lựa chọn và ký hợp đồng sử dụng gói tương thích. Hợp đồng gồm có giải pháp điều trị, thời hạn nằm viện, số lần tái khám và mức ngân sách cố định và thắt chặt mà người bệnh phải chi trả trong suốt quy trình điều trị .

Mô hình điều trị trọn gói là một trong những hoạt động hiện thực hóa chủ trương “Người bệnh là trung tâm” tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec. Ưu điểm vượt trội của mô hình điều trị tim mạch trọn gói tại Vinmec Central Park bao gồm:

• Điều trị đa chuyên khoa: Người bệnh sẽ được lập kế hoạch điều trị toàn diện và xuyên suốt bởi đội ngũ ekip đa chuyên khoa, phối hợp từ nhiều lĩnh vực
• Phác đồ điều trị được chuẩn hóa theo tiêu chuẩn của các Hiệp hội tim mạch uy tín trên thế giới
• Người bệnh được tiếp cận trực tiếp với phác đồ tối ưu và phù hợp nhất, tránh phải thử nghiệm nhiều phương pháp điều trị khác nhau gây tốn kém hoặc làm giảm hiệu quả chữa trị
• Tăng khả năng hồi phục, giảm thời gian nằm viện
• An tâm về kế hoạch chữa bệnh và chủ động về chi phí điều trị

Trung tâm Tim mạch Vinmec Central Park là một trong những trung tâm mũi nhọn của Hệ thống Y tế Vinmec, đạt chứng chỉ toàn cầu JCI. Trung tâm được đầu tư trang thiết bị hiện đại và nhân lực được đào tạo bài bản, trong đó có nhiều chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực Tim mạch như:

• Giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Võ Thành Nhân: Chuyên gia đầu tiên của Việt Nam về kỹ thuật thay van động mạch chủ qua da (TAVI); đi đầu trong việc triển khai các kỹ thuật tim mạch mới, chuyên sâu: MitraClip, StentGraft…
• Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Lương Tấn: Chuyên gia trong lĩnh vực phẫu thuật lồng ngực tim mạch người lớn và trẻ em. Bác sĩ được đào tạo bài bản trong nước và nhiều trung tâm có nền y học hàng đầu thế giới như: Pháp, Úc…
• Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Đức Hiền: Có hơn 12 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tim mạch đặc biệt là phẫu thuật viện Tim mạch và lồng ngực….

Trung tâm Tim mạch Vinmec Central Park đã điều trị thành công trên 98% đối với các trường hợp can thiệp TAVI, mổ tim hở, mổ tim hở không đau bằng phối hợp kỹ thuật ESP, hiệu quả ngay cả với các ca bệnh nặng, cao tuổi. Vinmec Central Park cũng là bệnh viện đầu tiên tại Việt Nam được công nhận là Trung tâm can thiệp TAVI độc lập tiêu chuẩn Mỹ.

Để khám phá thêm thông tin về Chương trình điều trị tim mạch trọn gói BUNDLE PAYMENT, Quý Khách hoàn toàn có thể liên hệ tổng đài hoặc ĐK khám trực tuyến tại website .

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số

hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.
Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec
để được giảm ngay 20% phí khám khi đặt hẹn khám lần đầu trên toàn hệ thống Vinmec (áp dụng từ 1/8 – 31/12/2022).
Quý khách cũng có thể quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn
tư vấn từ xa qua video
với các bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.