Kế toán hàng tồn kho theo Chuẩn mực kế toán công Việt Nam

Nguyên tắc chung của Chuẩn mực VPSAS số 12

Theo Quyết định số 1676 / QĐ-BTC của Bộ Tài chính, VPSAS số 12 lao lý những nội dung tương thích với những lao lý pháp lý của Nước Ta hiện hành và những lao lý dự kiến hoàn toàn có thể được sửa đổi, bổ trợ trong thời hạn tới. VPSAS số 12 không pháp luật những nội dung không tương thích với chính sách kinh tế tài chính, ngân sách trong dài hạn, việc bổ trợ lao lý sẽ được triển khai địa thế căn cứ tình hình thực tiễn theo từng quy trình tiến độ tương thích .
Vấn đề cơ bản trong kế toán hàng tồn kho là giá trị những khoản ngân sách cấu thành nên giá gốc của hàng tồn kho được ghi nhận là gia tài và liên tục được ghi nhận là gia tài cho đến khi lệch giá tương quan được ghi nhận. Do vậy, theo Bộ Tài chính, mục tiêu của VPSAS số 12 là lao lý chiêu thức kế toán hàng tồn kho. Chuẩn mực này đưa ra những hướng dẫn về việc xác lập giá gốc của hàng tồn kho và ghi nhận sau đó như thể một khoản ngân sách, gồm có cả việc ghi giảm giá trị hàng tồn kho xuống giá trị thuần hoàn toàn có thể triển khai được. Bên cạnh đó, Chuẩn mực này cũng đưa ra hướng dẫn về những giải pháp tính giá hàng tồn kho được sử dụng để xác lập giá trị hàng tồn kho .

Hàng tồn kho trong lĩnh vực công

Hàng tồn kho gồm có hàng được mua và nắm giữ để bán lại. Hàng tồn kho còn gồm có thành phẩm hoặc loại sản phẩm dở dang đơn vị chức năng đang sản xuất. Hàng tồn kho còn gồm có nguyên vật liệu và công cụ, dụng cụ chuẩn bị sẵn sàng sử dụng trong quy trình sản xuất ; sản phẩm & hàng hóa do đơn vị chức năng mua hoặc sản xuất ra để phân phối không lấy phí hoặc ở mức giá danh nghĩa cho đơn vị chức năng khác. Tại một số ít đơn vị chức năng thuộc nghành nghề dịch vụ công, hàng tồn kho tương quan đến việc cung ứng dịch vụ nhiều hơn là sản phẩm & hàng hóa được mua và nắm giữ để bán lại hoặc sản phẩm & hàng hóa sản xuất ra để bán. Trong trường hợp một đơn vị chức năng phân phối dịch vụ, như được đề cập trong đoạn 24, hàng tồn kho gồm có ngân sách thực thi dịch vụ mà đơn vị chức năng chưa ghi nhận lệch giá tương quan đến việc cung ứng dịch vụ này .
Theo VPSAS số 12, hàng tồn kho trong nghành công hoàn toàn có thể gồm có : Kho hàng dự trữ ; Vật liệu bảo trì ; Phụ tùng sửa chữa thay thế cho nhà xưởng và thiết bị, trừ những loại được pháp luật trong những chuẩn mực về , nhà xưởng và thiết bị ; Hàng dự trữ kế hoạch ( ví dụ như dự trữ nguồn năng lượng, lương thực, thiết bị cứu hộ cứu nạn ; Kho tiền chưa phát hành ; Hàng để phân phối trong dịch vụ bưu chính nắm giữ để bán ( ví dụ như tem bưu chính ) ; Chi tiêu dở dang ( gồm có : Tài liệu những khóa đào tạo và giảng dạy ; Các dịch vụ người mua, khi những dịch vụ này được phân phối ngang giá ; nắm giữ để bán ) .

Xác định giá trị hàng tồn kho và giá gốc hàng tồn kho

Việc xác lập giá trị hàng tồn khó có ý nghĩa rất là quan trọng trong công tác làm việc kế toán hàng tồn kho. Theo lao lý, hàng tồn kho được xác lập theo giá thấp hơn giữa giá gốc và giá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được, trừ những trường hợp :
– Khi hàng tồn kho có được trải qua một thanh toán giao dịch không trao đổi, giá trị của hàng tồn kho được xác lập theo giá trị hài hòa và hợp lý của hàng tồn kho tại ngày tiếp đón .
– Hàng tồn kho phải được xác lập theo giá thấp hơn giữa giá gốc và ngân sách sửa chữa thay thế hiện hành khi hàng tồn kho được nắm giữ để : Phân phối không lấy phí hoặc ở mức giá danh nghĩa ; hoặc Tiêu hao trong quy trình sản xuất ra sản phẩm & hàng hóa được phân phối không lấy phí hoặc ở mức giá danh nghĩa .
Đối với giá gốc hàng tồn kho, theo VPSAS số 12, giá gốc hàng tồn kho gồm có toàn bộ ngân sách mua, ngân sách chế biến và những ngân sách khác phát sinh để có được hàng tồn kho tại khu vực và trạng thái hiện tại, gồm có : giá thành mua ; giá thành chế biến và những ngân sách khác. Tuy nhiên, có một số ít ngân sách không được tính vào giá gốc hàng tồn kho và được ghi nhận vào ngân sách trong kỳ phát sinh là : giá thành nguyên vật liệu, nhân công hoặc chi phí sản xuất khác phát sinh trên mức thông thường ; Ngân sách chi tiêu lưu kho, trừ khi những khoản ngân sách này thiết yếu trong quy trình sản xuất trước một quy trình sản xuất tiếp theo ; Chi tiêu quản trị không tương quan đến việc đưa hàng tồn kho đến khu vực và trạng thái hiện tại ; và giá thành bán hàng .
Ngoài ra, trong một số ít trường hợp, ngân sách đi vay được tính vào giá gốc hàng tồn kho theo pháp luật của VPSAS. Đơn vị hoàn toàn có thể mua hàng tồn kho theo phương pháp trả chậm. Khi thanh toán giao dịch mua hàng có gồm có yếu tố kinh tế tài chính ( ví dụ như khoản chênh lệch giữa giá mua theo phương pháp thanh toán giao dịch ngay và giá mua theo phương pháp trả chậm ) được ghi nhận là ngân sách lãi vay trong kỳ trả chậm .

Phương pháp tính giá

Giá gốc của những loại hàng tồn kho ( mà hàng tồn kho này thường không hoán đổi được cho nhau ) và sản phẩm & hàng hóa hoặc dịch vụ được sản xuất, tách riêng cho những dự án Bất Động Sản đơn cử được xác lập bằng cách sử dụng giải pháp giá đích danh của từng đối tượng người tiêu dùng. Trong đó, giá đích danh là giá đơn cử gắn liền với những loại hàng tồn kho xác lập. Tuy nhiên, theo VPSAS số 12, giải pháp giá đích danh không tương thích khi tính giá cho số lượng lớn những loại hàng tồn kho mà thường thì chúng hoàn toàn có thể sửa chữa thay thế được cho nhau. Trong trường hợp này, hoàn toàn có thể sử dụng chiêu thức lựa chọn những khoản mục hàng tồn kho đó còn tồn cuối kỳ để xác lập những tác động ảnh hưởng dự kiến đến thặng dư hoặc thâm hụt trong kỳ. Khi vận dụng, đơn vị chức năng kế toán phải sử dụng cùng một chiêu thức tính giá cho hàng loạt hàng tồn kho có cùng thực chất và mục tiêu sử dụng so với đơn vị chức năng. Đối với những loại hàng tồn kho khác nhau về thực chất hoặc khác nhau về mục tiêu sử dụng thì chiêu thức tính giá khác hoàn toàn có thể được vận dụng .
Giá gốc hàng tồn kho cũng hoàn toàn có thể được xác lập bằng giải pháp nhập trước xuất trước hoặc giải pháp bình quân gia quyền. Đơn vị kế toán phải sử dụng cùng một chiêu thức tính giá cho hàng loạt hàng tồn kho có cùng thực chất và mục tiêu sử dụng so với đơn vị chức năng. Đối với những loại hàng tồn kho có thực chất hoặc mục tiêu sử dụng khác nhau, việc vận dụng những giải pháp tính giá khác nhau hoàn toàn có thể được vận dụng .
Hàng tồn kho được ghi giảm xuống cho bằng với giá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được thường được triển khai theo từng loại hàng. Tuy nhiên, trong 1 số ít trường hợp, đơn vị chức năng hoàn toàn có thể thực thi việc ghi giảm cho cả nhóm hàng tựa như nhau hoặc có tương quan với nhau. Trường hợp này được vận dụng với những loại hàng tồn kho có chung mục tiêu và công suất sử dụng sau cuối ; không được nhìn nhận riêng giá trị với những loại hàng khác trong cùng một dòng loại sản phẩm. Ghi giảm giá trị hàng tồn kho dựa trên cơ sở một loại hàng tồn kho là không tương thích, ví dụ như thành phẩm hoặc toàn bộ những loại hàng tồn kho theo một quy trình tiến độ đơn cử hoặc một vị trí địa lý. Các đơn vị chức năng phân phối dịch vụ thường tập hợp ngân sách cho từng dịch vụ có giá bán riêng, mỗi loại dịch vụ này được coi là một mục riêng .
Đơn vị kế toán phải nhìn nhận lại giá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được vào mỗi kỳ kế toán tiếp theo. Khi không còn sống sót những nguyên do trước đây dẫn đến việc hàng tồn kho bị ghi giảm xuống dưới giá gốc hoặc khi có dẫn chứng chắc như đinh về việc giá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được tăng lên do những đổi khác về điều kiện kèm theo kinh tế tài chính, số ghi giảm trước kia phải được hoàn nhập ( số tối đa được hoàn nhập là số đã ghi giảm khởi đầu ) để bảo vệ giá trị ghi sổ mới là số thấp hơn giữa giá gốc và giá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được đã được kiểm soát và điều chỉnh .

Ghi nhận chi phí

Khi hàng tồn kho được bán, trao đổi hoặc phân phối thì giá trị ghi sổ của hàng tồn kho được ghi nhận là ngân sách trong kỳ mà lệch giá tương quan được ghi nhận. Nếu không phát sinh lệch giá tương quan thì ngân sách được ghi nhận khi sản phẩm & hàng hóa được phân phối hoặc khi dịch vụ có tương quan được phân phối. Giá trị ghi giảm hàng tồn kho và bất kể tổn thất nào của hàng tồn kho được ghi nhận là ngân sách trong kỳ khi khoản ghi giảm hoặc tổn thất phát sinh. Số hoàn nhập của khoản ghi giảm giá trị hàng tồn kho sẽ được ghi nhận là khoản giảm trừ ngân sách trong kỳ khi phát sinh hoàn nhập .
Đối với một đơn vị chức năng cung ứng dịch vụ, thời gian hàng tồn kho được ghi nhận vào ngân sách thường xảy ra khi dịch vụ đã được cung ứng hoặc xuất hóa đơn tính phí dịch vụ. Một số loại hàng tồn kho hoàn toàn có thể được phân chia vào những gia tài khác, ví dụ như hàng tồn kho được sử dụng như một bộ phận của , nhà xưởng và thiết bị tự chế. Hàng tồn kho được phân chia vào những gia tài khác theo cách này được ghi nhận vào ngân sách trong suốt thời hạn sử dụng có ích của gia tài đó .

Một số lưu ý

Trong quy trình vận dụng VPSAS số 12, đơn vị chức năng kế toán trong khu vực công cần chú ý quan tâm một số ít yếu tố sau :
Thứ nhất, cần chú ý quan tâm rằng, khi xác lập hàng tồn kho, do nhà nước nắm quyền in và phát hành tiền tệ, tem bưu chính, vì thế những gia tài này được ghi nhận là hàng tồn kho cho những mục tiêu của chuẩn mực này. Các loại hàng tồn kho này không được báo cáo giải trình theo mệnh giá mà được xác lập giá trị theo giá in ấn hoặc đúc ra chúng. Ngoài ra, khi nhà nước duy trì dự trữ kế hoạch cho nhiều loại hàng, như dự trữ nguồn năng lượng ( xăng, dầu ), dự trữ lương thực ( gạo ) để sử dụng trong những trường hợp khẩn cấp hoặc trong những trường hợp khác ( ví dụ như thiên tai hoặc cứu trợ dân sự khẩn cấp khác ) thì những loại hàng dự trữ kế hoạch này được ghi nhận và giải quyết và xử lý như là hàng tồn kho theo mục tiêu của chuẩn mực này .
Thứ hai, đơn vị chức năng lập và trình diễn BCTC trên cơ sở kế toán dồn tích vận dụng chuẩn mực này để kế toán tổng thể những loại hàng tồn kho, ngoại trừ : giá thành dở dang phát sinh từ hợp đồng kiến thiết xây dựng, gồm có cả hợp đồng dịch vụ có tương quan trực tiếp ; Công cụ kinh tế tài chính ; Các tài sản sinh học tương quan đến hoạt động giải trí nông nghiệp và loại sản phẩm nông nghiệp tại thời gian thu hoạch ; và Ngân sách chi tiêu dở dang của những dịch vụ được cung ứng không lấy phí hoặc ở mức giá danh nghĩa .
Thứ ba, VPSAS số 12 không vận dụng cho việc xác lập giá trị những loại hàng tồn kho được nắm giữ bởi :
– Đơn vị sản xuất mẫu sản phẩm nông nghiệp và lâm nghiệp, loại sản phẩm nông nghiệp sau thu hoạch, tài nguyên và những loại sản phẩm tài nguyên, giá trị những loại sản phẩm này được xác lập theo giá trị thuần hoàn toàn có thể triển khai được tương thích với pháp luật đặc trưng của những ngành này. Khi những loại hàng tồn kho này được xác lập theo giá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được thì những biến hóa trong giá trị thuần hoàn toàn có thể triển khai được được ghi nhận vào thặng dư hoặc thâm hụt trong kỳ báo cáo giải trình phát sinh biến hóa ; và
– Đơn vị thương mại – môi giới sản phẩm & hàng hóa thực thi xác lập giá trị hàng tồn kho theo giá trị hài hòa và hợp lý trừ ngân sách bán hàng. Khi những loại hàng tồn kho này được xác lập theo giá trị hài hòa và hợp lý trừ ngân sách bán hàng, thì những biến hóa trong giá trị hài hòa và hợp lý trừ ngân sách bán hàng được ghi nhận vào thặng dư hoặc thâm hụt trong kỳ báo cáo giải trình phát sinh biến hóa .
Thứ tư, trình diễn thông tin về hàng tồn kho trong BCTC là nhu yếu bắt buộc so với những đơn vị chức năng kế toán. Thông tin về giá trị ghi sổ của những loại hàng tồn kho khác nhau đang nắm giữ và mức độ biến hóa của những gia tài này là có ích so với người sử dụng BCTC. Khi trình diễn trong BCTC, nếu đơn vị chức năng vận dụng phương pháp báo cáo giải trình hiệu quả hoạt động giải trí mà trong đó giá trị hàng tồn kho không được trình diễn như một khoản mục ngân sách trong kỳ, thì đơn vị chức năng cần trình diễn một bản nghiên cứu và phân tích những loại ngân sách dựa trên thực chất của ngân sách. Trong trường hợp này, đơn vị chức năng phải trình diễn về những ngân sách được ghi nhận trong kỳ so với : nguyên vật liệu và vật tư, ngân sách nhân công và ngân sách khác, cùng với giá trị đổi khác thuần của hàng tồn kho trong kỳ .

Tài liệu tham khảo:

1. Quốc hội ( năm ngoái ), Luật Kế toán số 88/2015 / QH13 ngày 20/11/2015 ;
2. Bộ Tài chính ( 2021 ), Quyết định số 1676 / QĐ-BTC công bố 5 Chuẩn mực Kế toán công Nước Ta đợt 1 ;

3. Bộ Tài chính (2021), Chuẩn mực kế toán công Việt Nam (VPSAS) số 12 “Hàng tồn kho”;

4. Hội đồng chuẩn mực kế toán công quốc tế ( 2003 ), Chuẩn mực Kế toán công quốc tế ( IPSAS ) số 12 .

 (*) ThS. Lương Thị Yến – Trường Đại học Kinh tế – Kỹ thuật Công nghiệp.

(**) Bài đăng trên Tạp chí Tài chính kỳ 1 tháng 04/2022.


Có thể bạn quan tâm
© Copyright 2008 - 2016 Dịch Vụ Bách khoa Sửa Chữa Chuyên nghiệp.
Alternate Text Gọi ngay