Lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên – Giá trị văn hóa ngàn đời

1Đôi nét về Lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên

1.1 Cồng chiêng là gì ?Cồng chiêng là loại nhạc cụ đặc trưng của 1 số ít dân tộc thiểu số, có tên tiếng anh là goong. Tiền thân của cồng chiêng là đàn đá, chiêng đá, cồng chiêng sinh ra cùng với thời kỳ đồ đồng lên ngôi .Cồng chiêng là loại nhạc cụ truyền thống lịch sử làm ra văn hóa truyền thống Nước Ta nói chung và văn hóa truyền thống Tây Nguyên nói riêng, được tọa lạc tại rất nhiều kho lưu trữ bảo tàng nổi tiếng trên cả nước

Ngay từ khi ra đời, trong tất cả các lễ hội của người Việt xưa đều vang lên những tiếng cồng trầm đục, vừa trầm lắng vừa hào hùng, vọng khắp núi rừng. Cồng chiêng còn là sự kết nối giữa các thế hệ, những hoa văn trên cồng chiêng luôn có sự biến đổi theo từng thời kỳ, phản ánh văn hóa truyền thống một cách rõ nét. Cho đến tận ngày nay, dù cồng chiêng đã không còn phổ biến nhưng vẫn là nét văn hóa phi vật thể được nhà nước và rất nhiều tổ chức bảo tồn, nhằm giữ gìn những giá trị quá khứ, qua đó phản ánh đời sống của các thế hệ cha ông cho con cháu ngàn đời học tập và phát huy.

Xem thêm : Hòa mình vào lễ hội mưa Đà Lạt đầy lãng mạn1.2 Lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên tổ chức triển khai ở đâu ?Theo ý niệm của những dân tộc bản địa tại Tây Nguyên thì cồng chiêng là đại diện thay mặt cho sự phong phú và quyền lực tối cao. Đã có thời kỳ chỉ có những phụ hộ giàu sang mới hoàn toàn có thể chiếm hữu một chiếc chiêng, và giá trị thì bằng 2 con voi hay 20 con trâu. Vì thế chỉ dịp lễ hội, tiếng chiêng mới được ngân lên, báo hiệu cho những người dân tụ họp lại quây quần bên đống lửa và vò rượu cần, cùng nhau nhảy múa cùng nhau ca hát .

Cồng chiêng Tây Nguyên gắn liền với những lễ hội quan trọng của người đồng bào dân tộc thiểu số, đi vào đời sống niềm tin của từng dân tộc bản địaLễ hội cồng chiêng Tây Nguyên được tổ chức triển khai hàng năm, luân phiên giữa những tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng. Lễ hội hướng đến tiếp thị du lịch và văn hóa truyền thống cồng chiêng nói riêng và văn hóa truyền thống những tỉnh Tây Nguyên nói chung. Tại đây, khoảng trống lễ hội sẽ được tái hiện lại đúng với sắc màu của những dân tộc bản địa, phát huy những giá trị truyền thống cuội nguồn vốn có. Vào mỗi năm, lễ hội cồng chiêng sẽ được tổ chức triển khai tích hợp với những nghi lễ, lễ hội đặc trưng của từng tỉnh thành, dân tộc bản địa .1.3 Cách đánh cồng chiêng Tây NguyênCồng chiêng có hai cách đánh, một là cách đánh bằng dùi, hai là đánh bằng cườm tay. Dùi cũng được chia làm hai loại là dùi mềm và dùi cứng. Dùi cứng là dùi gỗ được đục đẽo kỹ lưỡng, còn dùi mềm làm từ gốc cây dứa dại khô hoặc làm bằng dùi cứng bọc lại bằng vải .Các cụ ông đang tập đánh cồng bằng cườm tay để chuẩn bị sẵn sàng cho lễ hội sắp diễn raMỗi loại dùi khi đánh cồng chiêng sẽ mang lại những âm sắc khác nhau. Loại dùi mềm cho âm thanh ngân vang, trầm đục, hào hùng và tròn trịa. Trong khi đó dùi cứng va chạm cùng sắt kẽm kim loại sẽ tạo ra âm thanh rất lớn, mãnh liệt. Còn cách đánh cồng chiêng bằng cườm tay lại tạo ra âm sắc xa xăm, huyền bí, trầm buồn .Trong quy trình đánh cồng, phải phối hợp thật thuần thục giữa hai tay, để tạo nên giai điệu hoàn hảo. Bên cạnh đó, trong những lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên, những giai điệu sẽ khá phức tạp, thế cho nên yên cầu ở những người đánh cồng cùng tích hợp với nhau một cách tuyệt vời và hoàn hảo nhất mới tạo nên cả một bài diễn tấu. Cái hay của cồng chiêng là mang lại sự đồng cảm, sự tập trung chuyên sâu, khiến toàn bộ mọi người hào hứng, sự hòa quyện tâm thức và làn sóng mãnh liệt lan tỏa từ người sang người .

1.4 Những bài nhạc cồng chiêng đặc trưng

Để thỏa mãn nhu cầu việc dùng tiếng cồng chiêng tiếp xúc với thần linh, những bài nhạc được phát minh sáng tạo rất phong phú, ứng với từng nghi thức, từng dịp trong năm, từng mong mỏi của con người .Lễ hội cồng chiêng gắn liền với văn hóa truyền thống đặc trưng của từng dân tộc bản địa, với những lễ hội độc lạVào lễ đâm trâu, người Tây Nguyên sẽ chơi dàn chiêng với những bài hát Cheng, Spo, Pru. Với giai điệu hào hùng, miêu tả lại cuộc chiến đấu gan góc của những vị tù trường từ thời rất lâu rồi hay toàn cảnh những cuộc cuộc chiến tranh bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, những phần trình diễn này vang vọng giữa núi rừng khiến người nghe cảm thấy vô cùng tự hào .Còn với lễ bỏ mả, hầu hết sẽ chơi dàn chiêng Arap. Đêm sau cuối khi hoàn tất, người thân trong gia đình sẽ quỳ xuống trước Pnang mếu máo để tưởng niệm cho linh hồn của người đã khuất. Cùng với đó là ngân vang lời từ biệt linh hồn, và mong linh hồn được siêu thoát đến miền cực lạc, không quay trở lại quấy rầy con cháu. Khi thầy cúng vừa dứt lời cầu khấn thì cùng là lúc bài chiêng Xoang vang lên, với tiết tấu rộn ràng để mọi người cùng đi dạo đưa tiễn người thân trong gia đình ra đi trong sự thanh thản .Tiếng cồng chiêng làm ra không khí, ý thức, linh hồn của những lễ hội, khiến người dân xích lại gần nhauXem thêm : Rộn ràng không khí tuần lễ âm vang nhạc cụ dân tộc bản địa tại Đà Lạt

2Giá trị lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên

Lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên thường được tổ chức triển khai bởi những dân tộc bản địa : Gia Rai, Ê Đê Kpah, Ba Na, Xơ Đăng, Brâu, Cơ Ho … Cồng chiêng là nhạc cụ dành cho phái mạnh chơi, tuy nhiên ở 1 số ít dân tộc bản địa thì cả nam cả nữ đều hoàn toàn có thể đánh cồng. Đặc biệt ở dân tộc bản địa Ê Đê thì chỉ có phái đẹp mới được chơi cồng chiêng .Cồng chiêng có rất nhiều giai điệu, nhờ vào vào dân tộc bản địa, vào người chơi. Với mỗi sự kiện khác nhau, những vở diễn sẽ được triển khai để tương thích với đặc thù sự kiện. Mỗi giai điệu này đều gắn với đời sống hàng ngày của dân cư, nói lên tiếng lòng, tâm tư nguyện vọng, tình cảm của đồng bào những dân tộc thiểu số. Thanh âm của cồng chiêng cũng được coi là sợi dây liên kết với thần linh, để gửi gắm những cầu nguyện, những mong mỏi của con người đến với quốc tế tâm linh .Cồng chiêng được truyền từ đời này qua đời khác, là lời nói của thế hệ, là văn hóa truyền thống ngàn đời cần được tôn vinh và gìn giữ

3Lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên tại Lâm Đồng

Để ship hàng du lịch tại Lâm Đồng nói chung và Đà Lạt nói riêng, những Lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên liên tục được tổ chức triển khai tiếp thị văn hóa truyền thống truyền thống cuội nguồn đến hành khách. Phần nghi lễ sẽ được khởi đầu bằng phần giới thiệu về buôn làng cũng như văn hóa truyền thống tập quán của dân cư địa phương. Phần quan trọng nhất của Lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên là nghi lễ cầu thần lửa. Lửa sẽ được đốt lên cùng với những lời cầu nguyện để chương trình diễn ra toàn vẹn và suôn sẻ đến với tổng thể hành khách. Sau đó là điệu nhảy Wă kwằng được những nam thanh nữ tú trình diễn để ăn mừng và nghênh đón thần linh. Rồi đến điệu múa Mừng lúa mới, điệu múa A ráp mồ ô và nhóm múa Ngày hội rông chiêng, toàn bộ đều được màn biểu diễn rất sôi sục trong những bộ phục trang nhiều sắc tố và những bài ca truyền thống lịch sử .

Lễ hội cồng chiêng được biểu diễn trên truyền hình và trực tiếp đến người dân cả nước, là cách bảo tồn lễ hội truyền thống này

Sau phần nghi lễ, hành khách sẽ bước vào phần lễ hội. Tại đây bạn sẽ được giới thiệu về đời sống gắn với núi rừng của dân làng, về lịch sử dân tộc của Cồng chiêng, của lễ hội Đâm Trâu, lễ hội mừng lúa mới. Tiếp theo chương trình sẽ là phần giao lưu văn hóa truyền thống, hành khách sẽ được đánh thử cồng chiêng theo sự hướng dẫn của những nghệ nhân, cùng hòa mình vào những điệu múa của vùng đất Tây Nguyên đầy nắng và gió. Đây sẽ là những thưởng thức vô cùng mê hoặc mà bạn khó hoàn toàn có thể nào quên .Lẽ hội cồng chiêng là một phần không hề thiếu khi hành khách tò mò văn hóa truyền thống của mảnh đất xinh đẹp nàyTrên đây là những thông tin về lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên mà MIA.vn muốn mang đến cho hành khách. Hi vọng bạn sẽ có được thời cơ tận thưởng không khí của Festival Cồng Chiêng và có những thưởng thức thật mê hoặc khi tò mò văn hóa truyền thống Đà Lạt nhé .