Bài viết sẽ giúp bạn nắm rõ: Hàng tồn kho là gì? Các loại hàng tồn kho? Phương pháp kê khai thường xuyên, kiểm kê định kỳ và cách hạch toán hàng tồn kho.
I. Căn cứ pháp lý
Căn cứ chuẩn mực kế toán số 02 phát hành và công bố theo Quyết định số 149 / 2001 / QĐ-BTC ngày 31/12/2001 của Bộ Tài chính .
II. Hàng tồn kho là gì?
Hàng tồn kho là những tài sản được mua vào để bán ra hoặc dùng để sản xuất hoặc cung cấp dịch vụ trong kỳ, đang trong quá trình sản xuất kinh doanh dở dang.
III. Phân loại hàng tồn kho
Căn cứ theo Khoản 2 Điều 22 theo Thông tư 133 / năm nay / TT-BTC phát hành pháp luật hàng tồn kho của doanh nghiệp gồm có :
- Hàng hóa;
- Thành phẩm;
- Sản phẩm dở dang;
- Nguyên liệu, vật liệu;
- Công cụ dụng cụ;
- Hàng mua đang đi trên đường;
- Hàng gửi đi bán.
III. Các phương pháp kế toán kê khai hàng tồn kho
Theo Khoản 1 Điều 22 của Thông tư 133 / năm nay / TT-BTC thì dựa vào nhóm thông tin tài khoản hàng tồn kho được dùng để phản ánh giá trị hiện có và update kịp thời tình hình dịch chuyển của hàng tồn kho hoặc được dùng để phản ánh giá trị hàng tồn kho đầu kỳ và cuối kỳ của doanh nghiệp. Do vậy, có 2 giải pháp kê khai hàng tồn kho :
1. Phương pháp kê khai thường xuyên
Là chiêu thức theo dõi tiếp tục và liên tục, phản ánh kịp thời tình hình nhập xuất tồn của hàng tồn kho, hoàn toàn có thể tính giá trị xuất bất kể khi nào .
Công thức tính giá trị hàng tồn kho cuối kỳ được bộc lộ :
Giá trị hàng tồn kho
cuối kỳ= Giá trị hàng tồn kho đầu kỳ + Giá trị hàng nhập kho trong kỳ – Giá trị hàng xuất kho trong kỳ 2. Phương pháp kiểm kê định kỳ
Là giải pháp phản ánh hàng tồn kho đầu kỳ và cuối kỳ, không có đặc thù tiếp tục và liên tục, nên chỉ tính giá trị hàng xuất kho vào cuối kỳ .
Công thức biểu lộ :
Giá trị tồn đầu kỳ + Giá trị nhập trong kỳ – Giá trị tồn cuối kỳ = Giá trị xuất cuối kỳ IV. Cách hạch toán hàng hóa tồn kho
1. Theo phương pháp kê khai thường xuyên
1.1. Nhập kho mua hàng hóa, công cụ dụng cụ, nguyên vật liệu:
Nợ TK 152 : Giá trị của nguyên vật liệu ;
Nợ TK 153 : Giá trị của công cụ dụng cụ ;
Nợ TK 156 : Giá trị của sản phẩm & hàng hóa ;
Nợ TK 133 : Thuế GTGT đầu vào của sản phẩm & hàng hóa ;
Có TK 111 / 112 / 331 … : Tổng giá thanh toán giao dịch .
➤ Trường hợp đã nhận được hóa đơn nhưng đến cuối kì nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ, sản phẩm & hàng hóa chưa về kho, thì sẽ hạch toán địa thế căn cứ vào hóa đơn :
Nợ TK 151 : Giá trị của hàng mua đang đi đường ;
Nợ TK 133 : Thuế GTGT nguồn vào của sản phẩm & hàng hóa ;
Có TK 111 / 112 / 331, … : Tổng giá giao dịch thanh toán .
➞ Sau khi nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ, sản phẩm & hàng hóa đang đi đường đã về nhập kho :
Nợ TK 152 : Giá trị của nguyên vật liệu ;
Nợ TK 153 : Giá trị của công cụ dụng cụ ;
Nợ TK 156 : Giá trị sản phẩm & hàng hóa ;
Có TK 151 : Giá trị của hàng mua đang đi đường .
➤ Trường hợp chiết khấu thương mại hoặc giảm giá hàng bán :
Nợ TK 111 / 112 / 331 … : Giá trị hàng được chiết khấu, giảm giá ;
Có TK 156 : Giá trị sản phẩm & hàng hóa ( nếu tồn kho ) ;
Có TK 632 : Giá vốn hàng bán ( nếu hàng đã bán ) ;
Có TK 133 : Thuế GTGT nguồn vào của sản phẩm & hàng hóa .
➤ Trường hợp mua hàng theo phương pháp trả chậm, trả góp :
Nợ TK 156 : Giá trị hàng theo giá mua trả tiền ngay ;Nợ TK 133: Thuế GTGT đầu vào của hàng hoá;
Nợ TK 242 : Phần lãi trả chậm = Số tiền phải thanh toán-giá mua nếu trả tiền ngay ;
Có TK 331 : Tổng giá cần giao dịch thanh toán .
➞ Hàng kỳ khi tính số lãi khi mua hàng trả chậm, trả góp :
Nợ TK 635 : Phần lãi trả chậm kì đó ;
Có TK 242 : Phần lãi trả chậm kì đó .
➤ Hạch toán ngân sách khi mua sản phẩm & hàng hóa :
Nợ TK 156 : Ngân sách chi tiêu mua khi sản phẩm & hàng hóa ;
Nợ TK 133 : Thuế GTGT nguồn vào của ngân sách khi mua sản phẩm & hàng hóa ;
Có TK 111 / 112 / 331 … : Tổng giá giao dịch thanh toán .>> Xem thêm: Tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ.
1.2. Hàng hoá xuất bán hoặc kết chuyển chi phí dở dang của phần cung cấp dịch vụ:
Nợ TK 632 : Giá vốn hàng bán ;
Có TK 156 : Giá trị hàng đã xuất bán .1.3. Hàng hoá gia công hoặc chế biến:
➤ Khi sản phẩm & hàng hóa được đưa đi gia công hoặc chế biến :
Nợ TK 154 : Giá trị sản phẩm & hàng hóa đưa đi gia công chế biến ;
Có TK 156 : Giá trị sản phẩm & hàng hóa đưa đi gia công chế biến .
➞ giá thành gia công, chế biến sản phẩm & hàng hóa :
Nợ TK 154 : Chi tiêu gia công hoặc chế biến sản phẩm & hàng hóa ;
Nợ TK 133 : Thuế GTGT nguồn vào của ngân sách gia công hoặc chế biến sản phẩm & hàng hóa ;
Có TK 111 / 112 / 331, … : Tổng giá thanh toán giao dịch .
➞ Khi nhập kho sản phẩm & hàng hóa đã gia công hoặc chế biến :
Nợ TK 156 : Giá trị sản phẩm & hàng hóa sau khi gia công hoặc chế biến ;
Có TK 154 : Giá trị sản phẩm & hàng hóa sau khi gia công hoặc chế biến .1.4. Xuất kho hàng gửi đi bán:
Nợ TK 157 : Hàng gửi đi bán ;
Có TK 156 : Hàng gửi đi bán .2. Theo phương pháp kiểm kê định kỳ
➤ Đầu kỳ kết chuyển giá trị sản phẩm & hàng hóa cuối kỳ trước sang trị giá sản phẩm & hàng hóa tồn kho đầu kỳ :
Nợ TK 611 : Mua hàng ;
Có TK 156 : Hàng hóa .
➤ Sau khi kiểm kê số lượng và giá trị hàng tồn kho cuối kỳ :
Nợ TK 156 : Hàng hóa ;
Có TK 611 : Mua hàng .
➤ Sau khi kiểm kê số lượng và giá trị hàng tồn kho cuối kỳ :
Nợ TK 632 : Giá vốn hàng bán ;
Có TK 611 : Mua hàng .V. Các câu hỏi thường gặp về hàng tồn kho
1. Đối tượng nào nên áp dụng phương pháp kê khai thường xuyên?
Các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, thiết kế xây dựng, lắp ráp, kinh doanh thương mại những mẫu sản phẩm có giá trị lớn như máy móc, thiết bị …
2. Đối tượng nào nên áp dụng phương pháp kê khai định kỳ?
Các đơn vị chức năng kinh doanh thương mại có giá trị thấp, số lượng lớn, nhiều chủng loại, quy cách, mẫu mã hoặc chỉ phân phối 1 loại sản phẩm & hàng hóa, sản xuất 1 loại loại sản phẩm, những doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thương mại hàng may mặc, thời trang hoặc sản xuất kinh doanh thương mại ngành dược phẩm …
3. Ưu điểm và nhược điểm của phương pháp kê khai thường xuyên
➤ Ưu điểm :
- Ở thời điểm diễn ra nghiệp vụ có thể xác định, kiểm soát được số lượng,trị giá hàng tồn kho;
- Nắm bắt kịp thời, chính xác số lượng hàng tồn kho;
- Phát hiện nhanh sai sót trong việc ghi chép của thủ kho, kế toán kho để sửa chữa.
➤ Nhược điểm :
- Do phải phản ánh ngay từ thời điểm xảy ra nghiệp vụ, nên lượng công việc nhiều, tốn kém thời gian lao động nhiều hơn.
4. Ưu điểm và nhược điểm của phương pháp kê khai định kỳ
➤ Ưu điểm:
Do chỉ cần phản ánh hàng tồn kho đầu kỳ và cuối kỳ, không cần phải liên tục, và liên tục nên việc làm nhẹ nhàng, đơn thuần hơn .
➤ Nhược điểm :
- Không phản ánh được từng đợt xuất, nhập kho trong kỳ;
- Công việc sẽ nặng vào cuối kỳ;
- Không kịp thời phát hiện được sai sót.
Trần Huyền – Phòng Kế toán Anpha
Source: https://dichvubachkhoa.vn
Category : Mua Bán Đồ Cũ