Ngừa đột tử bằng máy phá rung tự động

Chiếc máy này sẽ sốc điện ngay lập tức nhằm chuyển các rối loạn nhịp nguy hiểm trở lại nhịp tim bình thường.

Một mái ấm gia đình ở Bà Rịa – Vũng Tàu có 10 anh chị em ( 2 nữ và 8 nam ). Trong đó, bốn người nam lần lượt bị đột tử trong độ tuổi từ 20-30. Người đột tử sau cuối là người em út trong mái ấm gia đình. Trưa hôm đó, người em út đang chơi với cháu tự nhiên bị đột tử và tử trận ngay sau đó .
Cả bốn đồng đội đều đặt máy
Sau khi lo đám tang cho người em út xong, bốn đồng đội trai còn lại cùng đến Bệnh viện Thống Nhất ( TP Hồ Chí Minh ) kiểm tra sức khỏe thể chất. Họ nói với bác sĩ họ rất thấp thỏm trước sự ra đi lần lượt của những người thân trong gia đình trong mái ấm gia đình .
Bác sĩ đã cho bốn đồng đội được khảo sát bằng điện tâm đồ và phát hiện cả bốn bạn bè đều bị rối loạn nhịp tim, nhịp tim nhanh nên rất dễ bị đột tử. Bác sĩ chẩn đoán bốn đồng đội đều bị hội chứng Brugada và sau đó cả bốn bạn bè đã được những bác sĩ đặt máy phá rung tự động hóa .
“ Hiện bốn trường hợp này vẫn theo dõi sức khỏe thể chất định kỳ tại Bệnh viện Thống nhất ” – TS.BS Trương Quang Khanh, trưởng khoa nhịp tim Bệnh viện Thống Nhất, cho biết .
Trong năm qua, Bệnh viện Thống Nhất có khoảng chừng 150 trường hợp bị tử trận do đột tử trước khi chuyển đến bệnh viện. Theo TS Quang Khanh, không phải trường hợp nào cũng tìm ra nguyên do nhưng nhiều người được xác lập là rối loạn nhịp tim .
Còn việc tìm nguyên do gây rối loạn nhịp tim không phải khi nào cũng xác lập được, đặc biệt quan trọng với những người đã mất trước khi chuyển đến bệnh viện .
Một nam người trẻ tuổi to khỏe cũng đùng một cái bị ngưng tim. Gia đình đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Trưng Vương và như mong muốn anh này được cứu sống. Bệnh viện Trưng Vương đã chuyển bệnh nhân qua Bệnh viện Thống Nhất để khảo sát trong buồng tim .
Khi khảo sát, bác sĩ thấy bệnh nhân không lên cơn rối loạn nhịp tim nên chuyển bệnh nhân về Bệnh viện Trưng Vương với lời khuyên bệnh nhân phải được đặt máy phá rung tự động hóa. Sau đó, bệnh nhân được đặt máy. Cách đây mấy tháng bệnh nhân này đã lên cơn rối loạn nhịp tim và nhờ có máy phá rung tự động hóa này đã được cứu sống .
Mới đây, hiệu quả đo điện tim cho thấy anh T. ở TP.Hồ Chí Minh bị rối loạn nhịp tim. Gia đình anh cũng có người bị đột tử nên anh tìm đến Bệnh viện Thống Nhất làm khảo sát trong buồng tim. Sau đó anh được chẩn đoán bị hội chứng Brugada và được tư vấn nên đặt máy phá rung tự động hóa để phòng ngừa những cơn rối loạn nhịp tim .

TS Quang Khanh nhận định trong suốt cuộc đời còn lại có thể anh T. sẽ không loạn nhịp tim nhưng cũng có thể anh bị rối loạn nhịp tim, dẫn đến đột tử. Đặt máy phá rung tự động để lỡ anh bị loạn nhịp trong vòng 2-3 phút, máy sốc điện ngay lập tức nhằm chuyển các rối loạn nhịp nguy hiểm trở lại nhịp tim bình thường. Các rối loạn nhịp nguy hiểm có thể gây ngừng tim và bệnh nhân có thể chết não trong vài phút nếu không hồi sức kịp.

Nhiều người không biết
TS.BS Hoàng Văn Sỹ, phó khoa tim mạch can thiệp Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết những trường hợp sau đây có chỉ định cấy máy phá rung tự động hóa, như : người đã bị ngưng tim bất thần nhưng được cứu sống do bị hội chứng Brugada, hội chứng tái cực sớm … ; hoặc người chưa từng bị ngưng tim nhưng có người nhà bị đột tử do những bệnh lý trên, hoặc đột tử không rõ nguyên do cũng được chỉ định cấy máy phá rung .
Ngoài ra, những bệnh nhân bị bệnh lý tim mạch như bệnh động mạch vành, bệnh van tim, bệnh cơ tim … có biểu lộ suy tim nặng hay có những rối loạn nhịp nặng như nhanh thất, rung thất gây ngưng tim cũng được khuyến nghị cấy máy phá rung tự động hóa .
Những bệnh nhân được đặt máy phá rung tại Bệnh viện Chợ Rẫy là những bệnh nhân trước đó được điều trị những bệnh tim mạch tại bệnh viện này như bị hội chứng mạch vành cấp, bệnh cơ tim phì đại, bệnh cơ tim co và giãn … hoặc những bệnh nhân từng bị ngưng tim mà trước đó không phát hiện mắc bệnh tim mạch dù được đo điện tâm đồ hay siêu âm tim .
Những bệnh nhân này sau đó được thăm dò điện sinh lý tim thì phát hiện hầu hết bị rối loạn nhịp .
TS.BS Hoàng Văn Sỹ kể có người đang thao tác tại giàn khoan dầu khí, đùng một cái cảm thấy choáng váng, chóng mặt, xây xẩm rồi bất tỉnh nhân sự, sau đó được hồi sức kịp thời và đưa vào bệnh viện phát hiện bị rối loạn nhịp tim do hội chứng Brugada .
Có những người đang ở nhà thì bất ngờ đột ngột bị gồng người, trợn mắt và bất tỉnh nhân sự. Đa số bệnh nhân đều dưới 40 tuổi và chưa bộc lộ có bệnh tim trước đó. Để phòng ngừa cho những bệnh nhân này không bị đột tử, những bác sĩ sẽ tư vấn cho người bệnh cần đặt máy phá rung tự động hóa trong người. Máy này được đặt trong khung hình bệnh nhân từ 7-10 năm .
Người bệnh nào có nhiều cơn rối loạn nhịp, máy phải thao tác nhiều, tuổi thọ của pin ngắn hơn. Khi pin hết sử dụng được sẽ thay máy mới. Thời gian đầu được đặt máy, người bệnh luôn cảm thấy lo ngại nhưng từ từ sẽ thích nghi được. Trong thời hạn được đặt máy, bệnh nhân có bất kể lo ngại gì nên đến bệnh viện để được khám lại .
Trong những ca bệnh đặt máy tự động hóa phá rung, thường bảo hiểm y tế chỉ thanh toán giao dịch một phần ngân sách, còn bệnh nhân phải đóng khoảng chừng 200 triệu đồng. Thực tế có ít bệnh nhân được tiếp cận với kỹ thuật điều trị này do chưa biết đến hoặc biết đến nhưng mái ấm gia đình không có điều kiện kèm theo kinh tế tài chính để chi trả .