Đâu là giải pháp cho nạn mua bán nội tạng?

Mua bán, môi giới nội tạng người, đặc biệt là mua bán thận đang rộ lên ở Việt Nam vài năm trở lại đây. Bất chấp pháp luật, những “chợ đen” mua bán tạng vẫn ngang nhiên diễn ra ngày một “nhộn nhịp”.

Chiêu trò kinh doanh “núp bóng” hiến tạng nhân đạo

Thực tế cho thấy, không khó để tìm thấy những lời rao bán hay thông tin liên hệ mua bán thận trên mạng.

Theo phản ánh của Zing. vn, chỉ với lời rao ngắn ở nhóm “ Hội Hiến – Ghép thận ” trên mạng xã hội, chưa đầy một phút sau, sẽ có hàng chục cò mồi vào hỏi thăm và dụ dỗ để họ tương hỗ đi bán giá cao. Tiếp đó là hành trình dài đi khắp những bệnh viện, làm đủ những xét nghiệm để ship hàng cho việc bán thận dưới hình thức hiến tạng nhân đạo .
Các thành phố lớn là mảnh đất phì nhiêu của loại tội phạm mới này. Một số đối tượng người tiêu dùng tỉnh ngoài đến TP.HN tìm những người trẻ tuổi khỏe mạnh có nhu yếu bán thận rồi tập hợp lại và thuê nhà ở. Sau đó, họ câu kết với những “ cò ” ở TP TP HCM, TP. Đà Nẵng, Tỉnh Nam Định làm sách vở đưa người vào Bệnh viện Trung ương Huế bán thận với giá 150 – 200 triệu đồng cho người có nhu yếu .

Những người bán thận trong một đường dây mua bán nội tạng người đang chờ đến lượt. ( Ảnh : Tuổi Trẻ )

Như Dân trí đã thông tin trong bài viết “ Xuất hiện website “ ma ” lừa bệnh nhân hiến tạng ”, một đơn vị chức năng tự xưng là tổ chức triển khai phi doanh thu ráo riết lôi kéo hội đồng hiến những bộ phận khung hình. Họ không riêng gì mở website hientangvietnam.xyz mà còn lập cả facebook với tên tự xưng Tổ chức hiến nội tạng Nước Ta .
“ Mình đang cần bán một quả thận để có tiền chữa bệnh cho mẹ ” ; “ Tôi đang cần gan và thận nhóm máu B, xin liên hệ 0965335 …, hậu tạ cao … ” – hàng loạt thông tin mua và bán của những thành viên Open trên trang facebook đó .
Điều đáng nói là cả hai trang tin trên đều không có địa chỉ rõ ràng, không cơ quan chủ quản. Việc hoạt động hội đồng ĐK hiến tạng là hành vi vi phạm pháp lý .
Theo phản ánh của Tuổi Trẻ, ngày 04/01/2016, Bộ Công an đã xây dựng ban chuyên án BT914 để bóc gỡ đường dây buôn thận xuyên vương quốc. Quá trình tìm hiểu, C45 đã xác lập được nhiều đối tượng người tiêu dùng tham gia ở những địa phận khác nhau, gồm có cò môi giới, bác sĩ và chỉ huy của bệnh viện .

Thị phần mua bán nội tạng trái phép ngày càng lộ liễu hơn vì nhu yếu ghép tạng ngày càng cao ( Ảnh minh họa, nguồn internet )

Nguyên nhân sâu xa của vấn nạn mua bán tạng là do cầu vượt quá cung. Ngành ghép tạng nước ta đang phải đương đầu với tình hình thiếu trầm trọng nguồn mô, tạng để cấy ghép. Mỗi năm có thêm hàng ngàn người bị suy thận tiến trình cuối cần phải ghép thận, trong khi người hiến Tặng Kèm chỉ đếm trên đầu ngón tay. Khả năng tìm được nguồn phân phối tạng hợp pháp ( người thân trong gia đình cho tạng hoặc người hiến Tặng ) quá hiếm, nên hầu hết người cần ghép tạng phải tìm đến những đường dây đáp ứng “ chui ” .
Khi qua những đường dây này, tạng đến được người cần ghép với giá cao ngất, còn người “ bán ” dưới danh nghĩa “ hiến ” kia cũng chỉ nhận được 1 số ít “ phí ” chỉ khoảng chừng 2/3 hoặc, thậm chí còn là một nửa so với ngân sách thực người bệnh bỏ ra vì phải qua tay “ cò ” .

Những hệ lụy đau lòng

Hầu hết những người chọn cách bán đi một bộ phận khung hình mình đều là người túng quẫn, bế tắc trong đời sống cần tiền để giàn trải .
Trong số đó, có không ít người bất đắc dĩ trở thành cò dắt mối, ship hàng, làm giàu cho những “ ôm trùm ”. Để rồi, mạng lưới và chân rết của đường dây kinh doanh nội tạng như vòi bạch tuộc ngày càng lan rộng ra ra nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước .

Phía sau những cuộc mua bán ấy là nỗi đau, là nước mắt muộn mằn của những phận người trót bán đi một phần sự sống của chính mình.

Một quả thận bán đi, một món tiền nhận lại, một khung hình rệu rã suốt cuộc sống ( Ảnh minh họa, nguồn internet )

Rất nhiều người lâm vào cảnh “ sống không bằng chết ”, nợ vẫn chồng nợ, sức khỏe thể chất suy kiệt. Với những vụ mua bán thận trái phép, yếu tố bảo vệ sức khỏe thể chất cho người bán thận không được chăm sóc. Các trường hợp môi giới chui lủi thường không cung ứng đúng những thông tin thiết yếu, triển khai gấp gáp hoặc thậm chí còn xét nghiệm, phẫu thuật tại những cơ sở kỹ thuật không rất đầy đủ khiến rủi ro đáng tiếc càng cao hơn nữa .
Anh Phạm Đình T, với một người đã bán thận được hai tháng cho biết : “ Hiện sức khỏe thể chất tôi tụt dốc không phanh, phải nhập viện điều trị. Những cơn đau lê dài khiến tôi không hề làm bất kể việc nào nặng nhọc. Nợ cũ mới xong lại vướng nợ mới. Tôi không biết sẽ sống tiếp như thế nào ” .
Nhiều nạn nhân cũng rơi vào thực trạng như anh T. Có thể vì không đủ kiến thức và kỹ năng để phân biệt tai hại của việc bán thận, bán tạng, hoặc biết rõ hậu quả nhưng vì lâm vào đường cùng nên đành nhắm mắt làm liều. Không còn năng lực lao động, khung hình khuyết tật vật vã trong đau yếu, khổ sở. Sau cùng, thứ chờ đón họ là đời sống vô định không biết rồi sẽ về đâu .
Trái ngược với nghịch cảnh đó, những đối tượng người tiêu dùng môi giới nội tạng lại từ tốn sống từ doanh thu siêu “ khủng ” từ việc kinh doanh thương mại vô nhân đạo này .

Cần minh bạch hóa quá trình hiến – nhận nội tạng

Hệ thống pháp lý trên quốc tế nói chung và Nước Ta nói riêng nghiêm cấm trọn vẹn việc mua bán, kinh doanh thương mại nội tạng do những hệ quả khôn lường về mặt xã hội .

Điều 11 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận khung hình người và hiến, lấy xác năm 2006 lao lý những hành vi bị nghiêm cấm gồm có : Mua, bán mô, bộ phận khung hình người ; mua, bán xác ; Lấy, ghép, sử dụng, lưu giữ mô, bộ phận khung hình người vì mục tiêu thương mại ; Quảng cáo, môi giới việc hiến, nhận bộ phận khung hình người vì mục tiêu thương mại .

Bởi lẽ việc hiến Tặng Kèm nội tạng là hành vi mang ý nghĩa thiêng liêng, bộc lộ tinh thần nhân đạo cao quý giữa người với người. Khi kinh doanh thương mại hóa, biến bộ phận khung hình người thành món hàng để mua bán, trao đổi thì đã mất đi ý nghĩa cơ bản của việc hiến Tặng Kèm, trọn vẹn trái với đạo đức xã hội .

Ảnh minh họa ( Nguồn : internet )

Muốn xử lý vấn nạn mua bán nội tạng trái phép, phải nhìn nhận nền tảng yếu tố là cân đối được tỉ lệ cung – cầu. Nhưng việc tăng nguồn hiến mô tạng không phải chuyện ngày một, ngày hai mà cần rất nhiều thời hạn và một kế hoạch chuyên nghiệp và bài bản. Muốn vậy phải làm tốt công tác làm việc tuyên truyền, biến hóa nhận thức của dân cư, biến hóa ý niệm về việc người chết phải “ toàn thây ” .
Một yếu tố nữa đặt ra là cần minh bạch hóa quy trình hiến – nhận nội tạng, tức là phải công khai minh bạch rõ ràng thông tin người cho và người nhận nội tạng .
Trung tâm Điều phối Quốc gia về ghép bộ phận khung hình người là đơn vị chức năng có trách nhiệm chính trong việc điều phối việc lấy, ghép mô, tạng để cứu chữa người bệnh theo đúng pháp luật của pháp lý và đạo đức. Nếu việc hiến Tặng trọn vẹn trải qua Trung tâm sẽ trấn áp phòng chống mua bán mô tạng hiệu suất cao hơn. Bên cạnh đó là vai trò của những cơ quan chức năng trong việc tăng cường giám sát, tìm hiểu, giải quyết và xử lý nghiêm hành vi mua bán nội tạng để sớm xóa bỏ thực trạng này .

Điều 154, Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 quy định về việc xử lý những hành vi mua bán, môi giới mua bán hay môi giới hiến tặng vì mục đích thương mại:

Người nào mua bán, chiếm đoạt mô hoặc bộ phận khung hình người khác, thì bị phạt tù từ 3 năm đến 7 năm tù. Trường hợp phạm tội thuộc khung tăng nặng thì bị phạt tù từ 7 đến 15 năm hoặc từ 12 đến 20 năm .
Ngoài ra, người phạm tội còn hoàn toàn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm việc làm nhất định từ 1 năm đến 5 năm .
Cẩm Thi / Kiemsat. vn


Có thể bạn quan tâm
© Copyright 2008 - 2016 Dịch Vụ Bách khoa Sửa Chữa Chuyên nghiệp.
Alternate Text Gọi ngay