Phát minh “vĩ đại nhất” lịch sử nhân loại

* Lưu ý : bài viết chứa nhiều hình ảnh – từ ngữ gây tác động ảnh hưởng đến yếu tố quang học và vệ sinh bảo đảm an toàn thực phẩm !Khi nói đến ý tưởng vĩ đại của trái đất, bạn sẽ nghĩ đến gì ? La bàn, thuốc súng, lịch, máy móc, v.v… Nhiều thật, ý tưởng nào cũng có góp thêm phần quan trọng vào lịch sử dân tộc trái đất. Ok khoan, dừng lại một chút ít nào, không nói về những thứ bác học nữa, nói về tính ” ứng dụng ” đi. Bạn có từng nghĩ đến thứ mà dù đi đến bất kỳ đâu, từ công ty cho đến ngôi nhà thân yêu, bạn sẽ đều phát hiện nó ; hoặc là một ngày bạn sẽ không hề thiếu nó được ; thậm chí còn trong tương lai cũng không hề thiếu nó. Dần tìm ra rồi chứ ? Đó, đấy mới là thứ phát minh ” vĩ đại “, một thứ bạn không hề tưởng tượng nổi nếu thiếu nó .Hey, bạn đang nghĩ đi đâu vậy ? Phát minh ” vĩ đại ‘ ở đây là thứ có lịch sử dân tộc cả ngàn năm ship hàng con người cơ. Một thứ bị underrated vô cùng, mọi người còn tránh nhắc đến trong mọi cuộc đối thoại. Trớ trêu thay, văn minh của quả đât tất cả chúng ta thì lại dựa vào thứ này !

Bạn đã đoán ra chưa? Thế này nhé, một người bình thường có thể nặn ra khoảng 130 gr “shit” mỗi ngày, và thậm chí còn gấp đôi như thế nếu họ ăn đồ fastfood hoặc đồ cay nóng. Và có đến hơn 7.5 tỉ con người đang sống ở cùng một hành tinh, vâng và nếu gom hết tất cả số shit trên toàn thế giới, chúng ta sẽ có một ngọn núi shit siêu to khổng lồ. Và thật may mắn làm sao điều đó không xảy ra, tất cả là nhờ phát minh “vĩ đại”, thứ xứng đáng được gọi là phát minh đã cứu rỗi loài người chúng ta: Bồn cầu aka. Nhà xí aka. Toilet.

Phát minh “vĩ đại nhất” lịch sử nhân loại

Vậy Toilet đã cứu rỗi loài người như thế nào?

Đầu tiên, có một thực sự là cứ 3 người trên toàn cầu thì chỉ có 2 người có Toilet để dùng, người còn lại không có Toilet sẽ gặp phải những yếu tố về sức khỏe thể chất nghiêm trọng, đối lập với rủi ro tiềm ẩn nhiễm một list chi chít những bệnh truyền nhiễm như : Tả, Kiết lị, thương hàn, tiêu chảy, nhiễm hàng trăm ngàn loại ký sinh trùng và virus khác nhau, … toàn bộ đều hoàn toàn có thể dẫn đến tử trận ! Hàng năm có đến 1.8 triệu người chết mỗi năm vì những bệnh tương quan đến vệ sinh kém mà đa phần nạn nhân là trẻ nhỏ. Không chỉ thiệt hại về người, quốc tế mỗi năm cũng mất hàng trăm tỷ đô la từ những tác động ảnh hưởng của việc thiếu vệ sinh từ dịch bệnh, đến giảm dân số, đói nghèo. Qua đó ta hoàn toàn có thể hiểu được sự tác động ảnh hưởng của việc mất vệ sinh tồi tệ như thế nào .Từ hàng ngàn năm trước, khi con người chưa gặp được ánh sáng nơi Bồn cầu, trái đất ngập trong bóng đêm của shit theo ” nghĩa đen “. Con người đi đâu thải đấy, shit ở khắp nơi, và càng kinh điển hơn khi lối sống định cư tập trung chuyên sâu hình thành. Trong thời kỳ đen tối ấy, con người phải sống trong sự dơ bẩn và mối nguy khốn thường trực của bênh tật, từ đó hình thành một trong những bản năng của con người đó là tránh xa sự hôi thối và nhơ bẩn. Chính bản năng này đã thôi thúc những sáng tạo độc đáo đầu tiên về Toilet, khoảng chừng những năm 3000 TCN, ngôi làng đồ đá tại Skara Brae ( Scotland ) và Thung lũng sông Ấn ( Pakistan ) đã nghĩ ra cách lắp những ống dẫn chất thải vào nơi xử lý nỗi buồn rồi đổ thẳng ra sông, ra biển, từ đó chất lượng sống được nâng cao hơn hẳn vì shit biến mất. Đến khoảng chừng năm 1700 TCN, nền văn minh Minoan của người Hy Lạp cổ đại cũng khởi đầu kiến thiết xây dựng những nhà vệ sinh – Toilet với mạng lưới hệ thống thoát chất thải bằng nước mưa đầu tiên của trái đất. Không những thế, người Ai Cập cổ đại còn phát minh sáng tạo ra lỗ vệ sinh hình chìa khóa nhằm mục đích tăng sự tự do, biến những lần xử lý thành những lần thư giãn giải trí, và phát minh sáng tạo này đã tác động ảnh hưởng đến hình dáng Toilet suốt lịch sử vẻ vang về sau. Toilet thần thánh thậm chí còn con đi vào Tôn giáo, sách ” Deuteronomy ” ( Đệ Nhị Luật ) trong Kinh Thánh Do Thái, có ghi :

” Designate a place outside the camp where you can go to relieve yourself. As part of your equipment have something to dig with, and when you relieve yourself, dig a hole and cover up your excrement. ” – Tạm dịch : ” Chọn một chỗ để xử lý nỗi buồn ở bên ngoài. Đào hố rồi xử lý trong đấy, xong rồi thì nhớ lấp lại. “

Qua đó hiểu rằng chỗ vệ sinh quan trọng thế nào trong đời sống thời đó .

Toilet đầu tiên được ghi nhận tại đảo Skara Brae (Scotland)Trong những thế kỉ tiếp theo, người La Mã đã đưa mạng lưới hệ thống Toilet trở thành công trình trọng điểm trong những đô thị. Đến năm 315 SCN, riêng ở thành Rome đã có đến 144 Toilet công cộng, cùng với đó là một mạng lưới hệ thống cống thoát nước Cloaca Maxima – một trong những mạng lưới hệ thống cống thoát nước đầu tiên của quả đât, để dẫn nước thải ra sông Tiber. Người La Mã biến Toilet công cộng không chỉ là nơi để đi poo poo, mà còn là nơi mọi người gặp gỡ, trao đổi tin tức, phản hồi cho đến kết tình bạn bè qua những lần chung nhau chiếc que rửa mông. Tuy đã có ý thức như thế nhưng nhìn chung việc giữ gìn vệ sinh của người dân thời cổ đại vẫn còn thấp, nên sự mất vệ sinh đi cùng với bệnh dịch vẫn xảy ra tiếp tục và còn lê dài đến thời tận thời kì Trung đại .Nhà vệ sinh công cộng ở Rome Trong thời kỳ Trung đại, khi mà xã hội bị bó hẹp lại trong những thành tháp và lãnh địa riêng của những lãnh chúa phong kiến. Sự tăng trưởng của Toilet đã bị chững lại suốt cả nghìn năm. Các nguyên tắc giữ vệ sinh trong những nền văn minh cũ không được thay đổi thậm chí còn bị xói mòn. Các thành tháp châu Âu nguy nga là thế nhưng người ta thấy những mạng lưới hệ thống giải quyết và xử lý chất thải vô cùng lỗi thời, shit được thải thẳng từ lầu cao xuống bên dưới một cách không hề nhơ bẩn hơn. Trong nhà dân thì người ta xử lý bằng bô rồi xả luôn ra đường phố, cống rãnh. Chính điều này đã gây nên những đại dịch kinh hoàng như Dịch hạch trong thời kỳ Trung đại khi mà yếu tố vệ sinh quá tồi tệ .Khi đi xem các lâu đài ở châu Âu lần đầu, tôi còn tưởng đây là chỗ phòng thủ gì ghê gớm lắm =))Rồi quốc tế bước vào kỷ nguyên cận đại, trong thời kì Phục hưng, con người mở màn ý thức hơn về tăng trưởng khoa học và dịch tễ học, tuy nhiên vẫn chưa có sự nâng cấp cải tiến nào về việc đi vệ sinh. Cho đến năm 1596, Sir John Harington, con đỡ đầu của nữ hoàng Anh Elizabeth I, đã ý tưởng ra chiếc Toilet có tên là Ajax – gồm một bể chứa nước và đường ống để xả nước vào bồn cầu. Đây chính là chiếc bồn cầu xả nước đầu tiên của trái đất, một siêu phẩm mà ông chỉ làm duy nhất 2 cái : một cho nữ hoàng và một cho bản thân. Tuy nhiên toàn bộ chỉ có thế, ý tưởng của Sir John Harington là cải tiến vượt bậc nhưng không xử lý được yếu tố mùi hôi và hay bị tràn, nên nó bị bỏ lỡ thẳng thừng. Phải đến 200 năm sau, vào năm 1775, nhà ý tưởng người Scotland Alexander Cumming phát minh sáng tạo ra ” bẫy chứa nước chữ S ” đặt bên dưới Toilet nhờ đó ngăn được mùi hôi cũng như chống tràn, thì Toilet xả nước mới chính thức được công nhận. Alexander Cummings trở thành người đầu tiên cấp văn bằng bản quyền trí tuệ cho phong cách thiết kế Toilet xả nước. Thiết kế này vẫn được sử dụng cho đến ngày này .Kiệt tác của Sir John HaringtonTrong thế kỉ 19, châu Âu và nước Anh bước vào thời kì bùng nổ dân số, điều này kéo theo sẽ có nhiều shit được thải ra hơn trong khi số lượng Toilet lại chỉ có hạn. Trong những đô thị lớn, thậm chí còn 100 người phải dùng chung 1 cái Toilet, chất thải ngập ngụa khắp nơi vì người dân đi lung tung, dẫn đến đại dịch Tả bùng phát tại Châu Âu. Nguyên nhân bệnh dịch vẫn là huyền bí cho đến khi bác sĩ John Snow, chứ không phải Jon Snow nào đó knows nothing nhé, phát hiện ra nguồn lây bệnh từ nước hoạt động và sinh hoạt, từ đó ông yêu cầu những nhà cầm quyền Anh phải thoát nguồn nước bẩn này ra ngoài, thế là chính quyền sở tại London cho thiết kế xây dựng một mạng lưới hệ thống cống thoát nước khổng lồ từ năm 1858 đến 1865, hiệu quả là số ca tử trận do dịch tả, thương hàn và những bệnh lây truyền qua đường nước khác đã giảm một cách ngoạn mục .Một trong những nỗ lực khác của chính quyền Anh trong việc hạn chế dịch bệnh chính là việc phổ cập Toilet. Năm 1848, chính phủ nước nhà lao lý mỗi nhà phải có 1 cái Toilet hoặc một hố tự hoại. Năm 1851, George Jennings, một kỹ sư vệ sinh, cho ra đời Toilet xả nước công cộng tân tiến đầu tiên trên quốc tế. Mười năm sau, hoàng tử Edward thuê kỹ sư Thomas Crapper kiến thiết xây dựng những nhà vệ sinh cho Hoàng gia Anh, Thomas Crapper chính là người tạo ra những chiếc Toilet tân tiến, ông tổ của những chiêc bô sứ xả nước mà giúp cho tất cả chúng ta ngày này mỗi lần đi Toilet là một niềm vui thực sự .Một Toilet do Thomas Crapper thiết kế vào thế kỉ 19

Cho đến 2 trường phái đi vệ sinh

Có câu chuyện về Toilet thì chúng ta cũng không thể bỏ qua thứ mà không một Toilet nào có thể thiếu: Giấy vệ sinh. Nguồn gốc của giấy vệ sinh được cho là từ Trung Quốc, vào khoảng thế kỉ thứ 6 SCN qua những ghi chép của học giả Nhan Chi Thôi. Đến thời Đường, các sứ giả và thương nhân nước ngoài đã ghi chép về việc người Trung Quốc dùng giấy vệ sinh. Đến thế kỷ 14, vào thời Minh đã ghi nhận vào năm 1393 rằng nguồn sản xuất hàng năm là 720.000 tờ giấy vệ sinh, được dùng cho mục đích sử dụng của triều đình tại thủ phủ Nam Kinh. Riêng vua Minh Thái Tổ và hoàng gia đã dùng hết 15.000 tờ giấy vệ sinh loại có mùi thơm trong năm đó. Việc dùng giấy để vệ sinh tại châu Âu bắt đầu bùng nổ vào thế kỷ 18, với sự phát triển của ngành xuất bản. Các tờ báo cũ, các trang giấy không còn sử dụng được tận dụng để hiến dâng chùi mông cho loài người. Từ cuối thế kỉ 19, giấy vệ sinh có những bước tiến nhảy vọt: năm 1857, Joseph Gayetty giới thiệu giấy vệ sinh với mục đích thương mại đầu tiên ở Mỹ. Năm 1883, Seth Wheeler phát minh ra giấy vệ sinh dạng cuộn. Trong những năm 1920s, nhu cầu về giấy vệ sinh tăng vọt tại Mỹ do du nhập Toilet kiểu Crapper sau thế chiến thứ nhất. Đến những năm 40, giấy vệ sinh 2 lớp được phát minh. Hiện nay có hơn bảy tỷ cuộn giấy vệ sinh được bán hàng năm chỉ riêng ở Mỹ, tức là mỗi người dùng khoảng 24 cuộn mỗi năm. Đầu năm 2020, xảy ra tình trạng khan hiếm giấy vệ sinh khi người ta đổ xô đi mua trước đại dịch COVID-19.

Giấy vệ sinh ra đời và trở thành công cụ hỗ trợ việc đi vệ sinh sạch sẽ hơn cho đến tận ngày nay.Bên cạnh giấy vệ sinh, ở nước Pháp thế kỉ 17, người ta cũng ý tưởng ra một dụng cụ vệ sinh chỗ kín được gọi là Bidet. Khác với giấy vệ sinh vốn được dùng cho đại chúng, thì Bidet lại dành riêng cho những tầng lớp thượng lưu quy tộc vì phong cách thiết kế cầu kỳ. Cho đến thế kỷ 20 thì Bidet mới khởi đầu được đưa vào trong phòng tắm và phối hợp với Toilet để vệ sinh sau mỗi lần xử lý nỗi buồn. Năm 1928, John Harvey Kellog đưa Bidet đến với người Mỹ bằng 1 thiết bị do ông sáng tạo riêng, chính là chiếc vòi xịt thần thánh được gắn chung vào bồn cầu mà ngày này tất cả chúng ta hay gọi thân thương là ” Bum Gun “. Trong những năm tiếp theo Bidet có những nâng cấp cải tiến và bổ trợ bidet như xả nước ấm tức thì, đặc biệt quan trọng người Nhật ý tưởng ra Toilet rửa tự động hóa trong những năm 80 s với nước ấm, ghế sưởi, nhạc du dương sướng ngất ngây. Những điều này góp thêm phần phổ cập Bidet trở thành một thiết bị thiết yếu nổi tiếng không kém gì giấy vệ sinh. Và đây cũng chính là khởi đầu cho 2 phe phái đi vệ sinh : giấy vệ sinh và vòi xịt .Một cái Bidet kiểu Nhật cực xịn xò với các kiểu rửa mông khác nhau

Ngày nay

Năm 2007, trong một cuộc bầu chọn của tạp chí y học khét tiếng British Medical Journal, về thành tự y học vĩ đại nhất kể từ thế kỉ 19 đến nay. Các fan hâm mộ đã bầu chọn ” Sự cải tổ về vệ sinh ” với nước sạch, Toilet và mạng lưới hệ thống thoát nước cho vị trí số 1, chứ không phải là Kháng sinh hay Vaccine. Thế kỉ 21 lưu lại những thành tựu cải tổ chất lượng vệ sinh hội đồng, đẩy lùi dịch bệnh và nâng cao chất lượng sống con người, và Toilet chính là một công cụ tuyệt vời góp thêm phần nền tảng vào thành tựu này của trái đất. Tuy vậy vẫn phải có những nỗ lực nhiều hơn nữa của hàng loạt những vương quốc để số lượng 2.4 tỉ người không có Toilet để dùng ngày một giảm bớt. Giống như Rose George đã viết trong cuốn The Big Necessity :

” How a society disposes of its human excrement is an indication of how it treats its humans, too. ” – Tạm dịch ” Một xã hội giải quyết và xử lý chất thải của con người như thế nào, thì cũng đối xử với chính con người trong xã hội đó tương tự như như vậy. “

Giờ đây bạn đã thấy Toilet ” vĩ đại ” như thế nào rồi phải không ? Không chỉ là nơi giúp tất cả chúng ta có những tích tắc xử lý nỗi buồn tự do mà còn là đòn kích bẩy thôi thúc nền văn minh trái đất, giúp cho xã hội của tất cả chúng ta ngày càng tốt đẹp hơn. Mỗi con người sinh ra đều xứng danh được đi vệ sinh một cách thật sạch .

Cảm ơn và chúc các bạn một ngày tốt lành!

À đọc xong bài và trước khi ra khỏi nhà vệ sinh, những bạn nhớ rửa tay thật sạch nhé .

Fun Fact: 

Học giả Nhan Chi Thôi từng viết: “Giấy được dùng để chép sách thánh hiền, Tứ thư – Ngũ kinh, sao ta dám dùng để đi vệ sinh được”. Rốt cuộc thì người Trung Quốc vẫn dùng bình thường và còn dùng nhiều là đằng khác.

Trong Thế chiến thứ nhất, những người lính Mỹ sử dụng từ “Crap” trong tên Crapper để chỉ việc đi poo poo, khi họ đến nước Anh lần đầu và shock bởi chưa bao giờ nhìn thấy nhiều nhà vệ sinh đến thế.

Bidet trong tiếng Pháp nghĩa là ngựa nhỏ, ý chỉ hình dáng bắt đầu của dụng cụ vệ sinh này .Cuộc đời của mỗi con người phải bỏ ra 3 năm chỉ để đi Toilet .

Các bài viết cùng tác giả: