Sơ đồ tư duy Bài ca ngất ngưởng – Nguyễn Công Trứ

Để nắm được các kiến thức cơ bản về tác phẩm Bài ca ngất ngưởng, mời các em tham khảo hệ thống kiến thức và sơ đồ tư duy Bài ca ngất ngưởng của Nguyễn Công Trứ do Đọc Tài Liệu biên soạn. Hy vọng rằng tài liệu này giúp các em nắm nội dung bài học một cách khoa học và đầy đủ nhất.

* * * * * * * * *

Sơ đồ tư duy Bài ca ngất ngưởng

Sơ đồ tư duy nghiên cứu và phân tích Bài ca ngất ngưởng

Luận điểm 1: Quan điểm sống ngất ngưởng trên con đường công danh, sự nghiệp

+ Tuyên ngôn về chí làm trai+ Nhập thế là việc làm trói buộc nhưng là điều kiện kèm theo để thể hiện năng lực+ Tự chứng minh và khẳng định kĩ năng và lí tưởng của mình

– Luận điểm 2: Quan điểm sống ngất ngưởng trong lối sống, suy nghĩ

+ Ngất ngưởng khi cáo quan+ Ngất ngưởng trong thú chơi, trong ý niệm sống, trong lối sống

– Luận điểm 3: Lời khẳng định về sự ngất ngưởng vô địch

+ Tự chứng minh và khẳng định mình là trung thần+ Ngất ngưởng phải có thực danh và thực tài

Với thể thơ hát nói tự do, phóng khoáng đã giúp Nguyễn Công Trứ bộc lộ thành công xuất sắc lối sống ngất ngưởng của bản thân. Lối sống đó biểu lộ cá tính tự do, phóng khoáng, bản lĩnh sống lành mạnh, có sự phá cách về ý niệm sống, vượt qua những khe khắt, giáo điều của lễ giáo phong kiến. Đây là lối sống có nghĩa vụ và trách nhiệm với đời, cần phải tận lực góp sức và góp sức có hiệu quả. Tuy nhiên, cạnh bên đó, cũng cần phải biết tận hưởng những niềm vui mà đời sống dành cho mình. Đó còn là lối sống trung thực, dám là chính mình, vượt ra khỏi khuôn mẫu khắc kỉ phục lễ eo hẹp, giả dối .

Sơ đồ tư duy cái tôi ngất ngưởng trong Bài ca ngất ngưởng

Luận điểm 1: Thế nào là cái “tôi” ngất ngưởng?

Luận điểm 2: Cái tôi ngất ngưởng chốn quan trường

Luận điểm 3: Cái tôi ngất ngưởng trong phong cách, lối sống

Luận điểm 4: Tuyên ngôn khẳng định bản lĩnh, cá tính, cái tôi ngất ngưởng

Trong xã hội phong kiến, một xã hội đầy những khuôn mẫu, lễ nghi và nhiều luật lệ rất là ngặt nghèo, khắc nghiệt, ý niệm và cách sống ngất ngưởng, “ ngông nghênh ” kiểu Nguyễn Công Trứ như trên quả là một sự thử thách, một sự “ chòng ghẹo ” cuộc sống. Thực ra thái độ và cách sống ấy của ông được bắt nguồn từ một bản lĩnh và một ý thức muốn khẳng định chắc chắn cái cá thể độc lạ của mình. Hình như ông muốn chống lại sự vùi dập và bóp nghẹt cái tôi cá thể của xã hội phong kiến thời bấy giờ. Mặt khác, ý niệm và cách sống ấy cũng bắt nguồn từ sự tự ý thức rất rõ về kĩ năng và phẩm giá của chính bản thân mình. Chẳng thế mà ông tự ví mình với bao danh tướng từ đời Hán đến đời Tống của Trung Quốc : “ Chẳng Thái, Nhạc cũng vào phường Hàn, Phú ”. Chẳng thế mà ông đau đáu một tấm lòng trước sau thủy chung như nhất : “ Nghĩa vua tôi cho toàn vẹn sơ chung ”. Câu thơ rưng rưng một niềm cảm động và vang lên như một lời thề son sắt. Sinh ra và lớn lên vào buổi giao thời cuối Lê đầu Nguyễn, ông đỗ đạt và làm quan vào thời kỳ mà nhà Nguyễn mới thống nhất quốc gia, chấm hết nội chiến, củng cố quân quyền và phục hưng nho học. Hoàn cảnh lịch sử dân tộc ấy là cơ sở ý thức cho cả một những tầng lớp nho sĩ đang hăm hở bước vào một triều đại mới với một lẽ sống mới, cố gắng nỗ lực vươn lên trong một vận hội mới để chứng minh và khẳng định mình .Xem thêm dàn ý cụ thể và bài văn mẫu hay : Phân tích cái tôi ngất ngưởng trong Bài ca ngất ngưởng

Kiến thức về Nguyễn Công Trứ và Bài ca ngất ngưởng

I. Tác giả Nguyễn Công Trứ

– Nguyễn Công Trứ ( 1778 – 1858 ) tự là Tồn Chất, hiệu là Ngộ Trai, biệt hiệu Hi Văn- Là người có kĩ năng và nhiệt huyết trên nhiều nghành nghề dịch vụ từ văn hóa truyền thống, kinh tế tài chính đến chính trị, quân sự chiến lược. Thế nhưng con đường làm quan lại trắc trở, gồ ghề, thăng giáng thất thường- Là người ưa tự do, phóng túng, có đậm chất ngầu có bản lĩnh, ngông ngạo- Là người yêu nước thương dân có nhiều góp phần cho quốc gia- Các tác phẩm chính :+ những sáng tác hầu hết bằng chữ Nôm với nhiều thể loại thơ, phú, câu đối, hát nói+ riêng thơ Đường luật có khoảng chừng 150 bài- Đặc điểm sáng tác :+ tập trung chuyên sâu vào ba chủ đề chính : chí đàn ông, triết lí sống nhàn, thế thái nhân tình đen bạc+ Nguyễn Công Trứ là người tiên phong có công đưa hát nói trở thành thể loại văn học dân tộc bản địa⇒ Cùng với Cao Bá Quát, Nguyễn Công Trứ là một trong hai thi sĩ nổi tiếng nhất của văn học Nước Ta nửa cuối thế kỉ 19

II. Tác phẩm Bài ca ngất ngưởng

1. Hoàn cảnh sáng tác

– Bài thơ được viết sau năm 1848, khi tác giả cáo quan về ở ẩn

2. Bố cục

– Phần 1 ( 6 câu đầu ) : Ngất ngưởng trên con đường công danh sự nghiệp, sự nghiệp- Phần 2 ( 12 câu tiếp ) : Ngất ngưởng trong lối sống, tâm lý- Phần 3 ( còn lại ) : Lời chứng minh và khẳng định về sự ngất ngưởng vô địch

3. Giá trị nội dung

– Bài thơ Bài ca ngất ngưởng chứng minh và khẳng định ngất ngưởng là cách Nguyễn Công Trứ biểu lộ bản lĩnh cá thể trong đời sống

4. Giá trị nghệ thuật

– Cách gieo vần, những câu thơ thuần Hán, thuần Việt được đan cài vào nhau tạo nên nhịp điệu câu thơ- Số âm tiết qua cách nói cách hát biểu lộ sự phóng khoáng của cá thể, nghệ thuật và thẩm mỹ điệp từmục

5. Tìm hiểu chi tiết

1. Ngất ngưởng trên con đường công danh sự nghiệp, sự nghiệp- Câu thơ đầu là lời tuyên ngôn về lẽ sống, lời chứng minh và khẳng định cứng ngắc tràn trề niềm tự hào tự tôn về năng lực xuất chúng của mình- Tác giả cũng không ngần ngại đem kĩ năng của mình vào vòng trói buộc của công danh sự nghiệp, sự nghiệp những mong bộc lộ tham vọng vì dân vì nước, chứng minh và khẳng định kĩ năng của mình- Hàng loạt những chức vụ được liệt kê trong niềm tự hào tự tôn : khi Thủ khoa, khi Tham tán, khi Tổng đốc Đông, ….- Trong cái vòng trói buộc ấy, tác giả vẫn biểu lộ được lí tưởng của mình, giữ vững bản lĩnh, đậm cá tính. Ông tự nhận mình là kẻ ngất ngưởng trong chốn quan trường⇒ Giọng văn hơi khoa trương nhưng không gây không dễ chịu cho người đọc bởi kĩ năng thực sự, phẩm chất của tác giả. Suốt cuộc sống làm quan ông đã góp sức hết mình, sống đúng chất là một tay ngất ngưởng chốn quan trường>> Nhân cách nhà nho chân chính của Nguyễn Công Trứ trong Bài ca ngất ngưởng2. Ngất ngưởng trong lối sống tâm lý- Ngất ngưởng khi cáo quan+ trả lại mũ ấn về quê vui thú cái tôi ngất ngưởng được thoả sức tung hoành+ rời chốn quan trường mở màn chặng đường mới mà giọng văn khoan khoái không chút buồn chán+ không ngựa ngựa, xe xe, cụ Thượng Trứ thong dong cưỡi bò dong duổi khắp kinh kì- Ngất ngưởng trong thú chơi, trong ý niệm sống, trong lối sống+ trước sự dịch chuyển của xã hội và sự thăng trầm của cuộc sống, Nguyễn Công Trứ đã đưa ra một triết lí tự nhiên, từ tốn, tự tại và một lối sống lấy sự hưởng lạc làm lẽ sống sót+ ông đem giáo lí của đạo Phật, đạo tiên và cách sống theo thói trần tục ra để phủ nhận khi so sánh với nụ cười của đời sống trần gian : khi ca, khi tửu, khi cắc, khi tùng, không Phật, không tiên, không vướng tục⇒ Nguyễn Công Trứ là tấm gương mẫu mực về cái tài, cái tâm3. Câu kết- Đó là lời khẳng định chắc chắn cứng ngắc về một đời ngất ngưởng của ông Hi Văn mang đầy vẻ thử thách với đời, với đám quan lại trong triều thối nát

– Hình thức diễn đạt mang dáng dấp của câu hỏi làm tăng tính khẳng định cho câu thơ

Tham khảo thêm: Cảm nhận vẻ đẹp của Bài ca ngất ngưởng

* * * * * * *Trên đây là sơ đồ tư duy Bài ca ngất ngưởng của Nguyễn Công Trứ do Đọc tài liệu biên soạn. Hy vọng đây sẽ là tài liệu hữu dụng giúp những em học và ôn tập môn Văn tốt hơn. Đừng quên tìm hiểu thêm thêm nhiều bài văn mẫu 11 được update khá đầy đủ tại doctailieu.com em nhé. Chúc những em luôn học tốt .

Source: https://dichvubachkhoa.vn
Category : Điện Tử Bách Khoa