Sơ đồ tư duy Vật lý 12 Chương 2 – Trường THPT Trịnh Hoài Đức

Tổng hợp Lý thuyết về Chương 2. Sóng cơ và sóng âm

Sóng cơ

– Khái niệm : sóng cơ là sự Viral truyền dao động cơ ( nguồn năng lượng, trạng thái xê dịch ) trong một môi trường tự nhiên .
Sóng cơ không làm Viral phân tử vật chất của môi trường tự nhiên .
Sóng cơ chỉ truyền được trong thiên nhiên và môi trường rắn, lỏng, khí, không truyền được trong chân không .

     – VD: khi ném một hòn đá xuống mặt nước đang yên ả, trên mặt nước sẽ xuất hiện những gợn tròn lan rộn dần ra đó chính là sóng cơ.

– Phân loại : có 2 loại sóng là sóng dọc và sóng ngang .
So sánh giữa sóng dọc và sóng ngang

Sóng ngang	Sóng dọc
Các phân tử của môi trường tự nhiên giao động theo phương vuông góc với phương truyền sóng . Sóng ngang chỉ truyền được trong chất rắn và trên mặt phẳng chất lỏng .	Các thành phần của môi trường tự nhiên giao động theo phương trùng với phương truyền sóng . Sóng dọc truyền trong thiên nhiên và môi trường rắn lỏng khí .
VD : sóng trên mặt nước .	VD : Kéo dãn lò xo dọc theo phương của nó rôi thả tay .

Giao thoa sóng

– Khái niệm : hiện tượng kỳ lạ hai sóng gặp nhau tạo nên những gợn sóng không thay đổi gọi là hiện tượng kỳ lạ giao thoa của hai sóng. Các gợn sóng có hình những đường hypebol gọi là những vân giao thoa
– Giải thích : mỗi nguồn sóng S1, S2 đều phát ra những gợn sóng tròn xung quanh ( gợn lồi ( đỉnh sóng ) được màn biểu diễn bằng những đường tròn nét liền, ( gợn lõm ( hõm sóng ) được màn biểu diễn bằng những đường tròn nét đứt ). Ở trong miền hai sóng gặp nhau có những điểm 2 sóng gặp nhau tăng cường nhau tạo nên những đường hypebol nét đứt xê dịch rất mạnh gọi là cực lớn giao thoa, cũng có những điểm 2 sóng gặp nhau triệt tiêu nhau tạo nên những đường hypebol nét đứt đứng yên gọi là cực tiểu giao thoa .

         +) Dao động cùng phương, cùng tần số (chu kỳ).

+ ) Có hiệu số pha không đổi theo thời hạn .

Sóng dừng

– Khái niệm : là sóng truyền trên một sợi dây làm Open những nút sóng ( những điểm không xê dịch hay đứng yên ) và những bụng ( những điểm xê dịch với biên độ lớn nhất ) .
– Giải thích : gỉa sử đầu P. của dây giao động liên tục, khi sóng truyền đến vật cản Q. sẽ phản xạ lại liên tục ( như một nguồn phát sóng mới ). Khi đó những thành phần trên dây nhận được cả sóng tới và sóng phản xạ ( 2 nguồn sóng tích hợp ). Kết quả sóng tới và sóng phản xạ giao thoa với nhau tạo nên những bụng ( cực lớn giao thoa ) và những nút ( cực tiểu giao thoa ) .
– Đặc điểm : vị trí những bụng và những nút xen kẽ và cách đều nhau
+ ) Khoảng cách giữa 2 nút hoặc 2 bụng liên tục thì bằng λ / 2, khoảng cách giữa 2 nút liên tục gọi là 1 bó sóng
+ ) Khoảng cách giữa một bụng và một nút liên tục thì bằng λ / 4 .

Sóng âm

– Khái niệm : sóng âm ( hay âm ) là những sóng cơ truyền trong những thiên nhiên và môi trường khí, rắn, lỏng. Nguồn âm là những vật xê dịch phát ra âm .
– VD : gảy 1 dây đàn ghita, ta nghe thấy âm thanh của dây đàn phát ra. Khi đó dây đàn là nguồn âm, âm thanh truyền từ dây đàn đến tai ta là sóng âm .
– Phân loại :
+ ) Âm thanh ( Âm nghe được ) : những sóng âm gây ra cảm xúc âm với màng nhĩ. Âm nghe được có tần số f thuộc khoảng chừng từ 16H z đến 20000HZ .
+ ) Hạ âm : âm có tần số nhỏ hơn 16H z, tai người không nghe được nhưng voi, chim bồ câu, .. vẫn hoàn toàn có thể nghe được hạ âm
+ ) Siêu âm : âm có tần số lớn hơn 20000H z, tai người không nghe được nhưng chó, dơi, cá heo, .. vẫn hoàn toàn có thể nghe được siêu âm .

– Sự truyền âm :
+ ) Âm chỉ truyền qua được những thiên nhiên và môi trường rắn, lỏng, khí, không truyền được trong chân không .

         +) Sóng âm truyền trong mỗi môi trường với vận tốc xác định.

vr > vl > vk

Sơ đồ tư duy Vật lý 12 Chương 2. Sóng cơ và sóng âm

Đăng bởi : trung học phổ thông Trịnh Hoài Đức
Chuyên mục : Lớp 12, Vật Lý 12

Source: https://dichvubachkhoa.vn
Category : Điện Tử Bách Khoa