Soạn bài Chuẩn mực sử dụng từ – Ngữ văn lớp 7…

Văn nghị luận – Soạn bài Chuẩn mực sử dụng từ. Sử dụng từ đúng âm, đúng chính tảr. Phát hiện những từ dùng sai trong những câu sau đây và sửa lại cho đúng :Advertisements
Một số người sau một thời hạn dùi nguồn vào làm ăn, nay đã khấm khá .

– Em bé đã tập tẹ biết nói.

– Đó là những khoảng chừng khắc sung sướng nhất trong đời em .
Gợi ý :
– Các từ dùng sai : dùi, tập tẹ, khoảng chừng khắc ;
– Chữa : vùi, tập tọe, khoảnh khắc .
2. Sử dụng từ đúng nghĩa
Phát hiện những từ dùng sai trong những câu sau đây và sửa lại cho đúng :
– Đất nước ta ngày càng sáng sủa .
– Ông cha ta đã để lại cho tất cả chúng ta những câu tục ngữ cao quý để tất cả chúng ta vận dụng trong thực tiễn .
– Con người phải ghi nhận lương tâm .
Gợi ý : Phải nắm chắc nghĩa của từ để tránh dùng sai, đặc biệt quan trọng là những từ gần nghĩa với nhau. Nắm được nghĩa của từ rồi, phải đặt từ đó trong ngữ cảnh đơn cử để xem nghĩa của từ ấy có tương thích với nghĩa của câu không .
– Các từ dùng sai : sáng sủa, cao quý, biết ;
– Chữa : thay sáng sủa bằng tươi đẹp hoặc thay đổi ; thay cao quý bằng thâm thúy hoặc quý giá ; thay biết bằngcó .
3. Sử dụng từ đúng đặc thù ngữ pháp của từ
Phát hiện những từ dùng sai trong những câu sau đây và sửa lai cho đúng :
– Nước sơn làm cho vật phẩm thêm hào quang .
– Ăn mặc của chị thật là đơn giản và giản dị .

– Bọn giặc đã chết với nhiều thảm hại: máu chảy thành sông ở Ninh Kiều, thây chất đầy nội ở Tuỵ Động, Trần Hiệp phải bêu đầu, Lí Khánh phải bỏ mạng.

Quảng cáo – Advertisements

– Đất nước phải giàu mạnh thực sự chứ không phải là sự giả tạo phồn vinh .
Gợi ý : Mỗi từ loại có đặc tính ngữ pháp riêng. Khi sử dụng từ, để tránh lỗi không đúng đặc thù ngữ pháp, phải chú ý quan tâm tới điều này. Từ chỉ đúng về đặc thù ngữ pháp khi nó bộc lộ đúng đặc tính từ loại của mình trong câu, công dụng ở những thành phần câu .
– Các từ dùng sai : hào quang ( là danh từ, không hề sử dụng làm vị ngữ như một tính từ được ) ; ăn mặc ( là động từ, không hề sử dụng như danh từ ) ; thảm hại ( là tính từ, không hề sử dụng như danh từ ) ; giả tạo phồn vinh ( sai về trật tự phối hợp ) ;
– Chữa :
Nước sơn làm cho vật phẩm thêm hào nhoáng .
Cách ăn mặc của chị thật là giản dị và đơn giản. ( hoặc Chị ăn mặc thật là giản dị và đơn giản. )
Bọn giặc đã chết rất thảm hại : máu chảy thành sông ở Ninh Kiều, thây chất đầy nội ở Tụy Động, Trần Hiệp phải bêu đầu, Lí Khánh phải bỏ mạng .
Đất nước phải giàu mạnh thực sự chứ không phải là sự phồn vinh giả tạo .
4. Sử dụng từ đúng sắc thái biểu cảm, hợp phong thái
Các từ in đậm trong những câu sau đây sai như thế nào ? Hãy tìm những từ thích hợp để thay thế sửa chữa .
– Quân Thanh do Tôn Sĩ Nghị chỉ huy sang xâm lược nước ta .
– Con hổ dùng những cái vuốt nhọn hoắt cấu vào người, vào mặt Viên [ … ]. Nhưng Viên vẫn ráng sức quần nhau với chú hổ .
( Dẫn theo Nguyễn Đức Dân )
Gợi ý : Ngoài việc phải đúng về nghĩa gốc, nghĩa biểu lộ sự vật, vấn đề, khi dùng từ còn phải chú ý quan tâm bảo vệ đúng về sắc thái biểu cảm, không sai phong thái. Thay những từ chỉ huy, chú hổ bằng những từ đồng nghĩa tương quan, gần nghĩa tương thích với sắc thái biểu cảm : đứng đầu, con hổ .

5. Không lạm dụng từ địa phương, từ Hán Việt.

– Trong những trường hợp nào thì không nên dùng từ địa phương ?
– Tại sao không nên lạm dụng từ Hán Việt ?
Gợi ý : Sử dụng từ địa phương trong những ngữ cảnh không tương thích ( không phải địa phương ấy ) sẽ làm cho người nghe, đọc khó hiểu hoặc không hiểu được. Tuy nhiên, trong những tác phẩm văn học, để tạo sắc thái riêng biệt, người ta hoàn toàn có thể sử dụng từ địa phương ; so với trường hợp này, những từ khó, lạ phải có chú thích để không gây khó khăn vất vả cho người đọc. Xem lại bài về từ Hán Việt để vấn đáp thắc mắc tiếp theo .