Xử lý : Hóa đơn bất hợp pháp và sử dụng bất hợp pháp hóa đơn ?

Hóa đơn được pháp luật là chứng từ do người bán lập, ghi nhận thông tin bán sản phẩm & hàng hóa, đáp ứng dịch vụ theo pháp luật của pháp lý. Sau khi bên mua thanh toán giao dịch, bên bán sẽ xác nhận vào hóa đơn ví dụ điển hình như đóng dấu ghi nhận đã trả tiền. Khi đó, hóa đơn có cả công dụng giống như biên lai hay giấy biên nhận giữa bên bán và bên mua sản phẩm & hàng hóa dịch vụ …

1. Sử dụng hóa đơn bất hợp pháp
Sử dụng hóa đơn bất hợp pháp là việc sử dụng hóa đơn giả, hóa đơn chưa có giá trị sử dụng, hết giá trị sử dụng.
Hóa đơn giả là hóa đơn được in hoặc khởi tạo theo mẫu hóa đơn đã được phát hành của tổ chức, cá nhân khác hoặc in, khởi tạo trùng số của cùng một ký hiệu hóa đơn.
Hóa đơn chưa có giá trị sử dụng là hóa đơn đã được tạo theo hướng dẫn tại Thông tư này, nhưng chưa hoàn thành việc thông báo phát hành.
Hóa đơn hết giá trị sử dụng là hóa đơn điện tử đã làm thủ tục phát hành nhưng tổ chức, cá nhân phát hành thông báo không tiếp tục sử dụng nữa; các loại hóa đơn bị mất sau khi đã thông báo phát hành được tổ chức, cá nhân phát hành báo mất với cơ quan thuế quản lý trực tiếp; hóa đơn của các tổ chức, cá nhân đã ngừng sử dụng mã số thuế (còn gọi là đóng mã số thuế).
(Theo điều 22 của Thông tư 39/2014/TT-BTC)
2. Sử dụng bất hợp pháp hóa đơn
– Sử dụng bất hợp pháp hóa đơn là việc lập khống hóa đơn; cho hoặc bán hóa đơn chưa lập để tổ chức, cá nhân khác lập khi bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ (trừ các trường hợp được sử dụng hóa đơn do cơ quan thuế bán hoặc cấp và trường hợp được ủy nhiệm lập hóa đơn theo hướng dẫn tại Thông tư này); cho hoặc bán hóa đơn đã lập để tổ chức, cá nhân khác hạch toán, khai thuế hoặc thanh toán vốn ngân sách; lập hóa đơn không ghi đầy đủ các nội dung bắt buộc; lập hóa đơn sai lệch nội dung giữa các liên; dùng hóa đơn của hàng hóa, dịch vụ này để chứng minh cho hàng hóa, dịch vụ khác.
– Một số trường hợp cụ thể được xác định là sử dụng bất hợp pháp hóa đơn:
+ Hóa đơn có nội dung được ghi không có thực một phần hoặc toàn bộ.
+ Sử dụng hóa đơn của tổ chức, cá nhân khác để bán ra, để hợp thức hóa hàng hóa, dịch vụ mua vào không có chứng từ hoặc hàng hóa, dịch vụ bán ra để gian lận thuế, để bán hàng hóa nhưng không kê khai nộp thuế.

3. Khung xử lý vi phạm

Sử dụng hóa đơn bất hợp pháp (Khoản 2 Điều 10, Khoản 5 Điều 11 Thông tư 10/2014/TT-BTC):

• Đối với hành vi không lập Thông báo phát hành hóa đơn trước khi hóa đơn được đưa vào sử dụng:

• Nếu chứng tỏ được đã gửi thông tin cho cơ quan thuế trước khi hóa đơn được đưa vào sử dụng nhưng cơ quan thuế không nhận được do thất lạc thì không bị xử phạt .
• Phạt tiền 6.000.000 đồng nếu những hóa đơn này gắn với nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh đã được kê khai, nộp thuế .
• Phạt tiền từ 6.000.000 đồng đến 18.000.000 nếu những hóa đơn này gắn với nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh nhưng chưa đến kỳ khai thuế .
• Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng so với những hành vi vi phạm còn lại .

Sử dụng bất hợp pháp hóa đơn ( Khoản 1, 5 Điều 11 Thông tư 10/2014 / TT-BTC ) :

• Đối với hành vi không lập đủ những nội dung bắt buộc trên hóa đơn, trừ những trường hợp hóa đơn không nhất thiết phải lập không thiếu những nội dung thì mức xử phạt như sau :
• Nếu đã lập hóa đơn và không lập đủ những nội dung bắt buộc nhưng tự phát hiện ra và lập hóa đơn mới kiểm soát và điều chỉnh, bổ trợ những nội dung bắt buộc thì không bị xử phạt .
• Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đồng đến một triệu đồng
• Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng so với những hành vi vi phạm còn lại .

 

+ Sử dụng hóa đơn của tổ chức, cá nhân khác để bán hàng hóa, dịch vụ, nhưng không kê khai nộp thuế, gian lận thuế; để hợp thức hàng hóa, dịch vụ mua vào không có chứng từ.
+ Hóa đơn có sự chênh lệch về giá trị hàng hóa, dịch vụ hoặc sai lệch các tiêu thức bắt buộc giữa các liên của hóa đơn.
+ Sử dụng hóa đơn bán hàng hóa, dịch vụ mà cơ quan thuế, cơ quan công an và các cơ quan chức năng khác đã kết luận là sử dụng bất hợp pháp hóa đơn.

Trường hợp doanh nghiệp có hành vi sử dụng hóa đơn bất hợp pháp hoặc sử dụng bất hợp pháp hóa đơn thì:
– Nếu trường hợp doanh nghiệp sử dụng hóa đơn bất hợp pháp hoặc sử dụng bất hợp pháp hóa đơn mà dẫn đến hành vi trốn thuế, gian lận thuế theo quy định tại Điều 108 của Luật Quản lý thuế thì doanh nghiệp chỉ bị xử lý về hành vi trốn thuế, gian lận thuế theo quy định.
(Phạt từ 1 – 3 lần số thuế trốn)
– Nếu trường hợp doanh nghiệp sử dụng hóa đơn bất hợp pháp hoặc sử dụng bất hợp pháp hóa đơn mà không dẫn đến hành vi trốn thuế, gian lận thuế theo quy định tại Điều 108 của Luật Quản lý thuế thì doanh nghiệp chỉ bị xử lý về hành vi sử dụng hóa đơn bất hợp pháp hoặc sử dụng bất hợp pháp hóa đơn theo quy định.
(Phạt từ 20 – 50 triệu)
Trong thực tế, ngày một gia tăng các DN bỏ trốn, bỏ địa chỉ kinh doanh, mang theo hóa đơn; mua bán hóa đơn bất hợp pháp để khai khấu trừ thuế; ghi hóa đơn không đúng quy định; sử dụng giấy tờ giả để thành lập công ty, ẩn lậu doanh thu; hành vi lừa đảo bằng hình thức huy động vốn… Trong đó, hành vi bán hàng không xuất hoá đơn ở các loại hình kinh doanh dịch vụ, thương mại, xây dựng… diễn ra phổ biến.
Trường hợp doanh nghiệp phát hiện hoặc được cơ quan Thuế thông báo về những hóa đơn đầu vào là mua của doanh nghiệp bỏ trốn khỏi địa chỉ kinh doanh thì kế toán phải xác định xem thời điểm phát sinh hóa đơn đầu vào đó là trước hay sau khi doanh nghiệp bỏ trốn:
+ Nếu hóa đơn phát sinh sau ngày doanh nghiệp bán hàng bỏ trốn thì doanh nghiệp không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào và không được tính vào chi phí khi xác định thu nhập chịu thuế.
+ Nếu hóa đơn phát sinh trước ngày doanh nghiệp bán hàng bỏ trốn thì Cục Thuế phải kiểm tra xem xét, đối chiếu với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp để xác định có hàng hóa thực tế mua hay mua bán hóa đơn khống để xử lý vi phạm.

– Trường hợp cơ sở kinh doanh thương mại sử dụng hóa đơn mua sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ của cơ sở kinh doanh thương mại bỏ trốn để kê khai khấu trừ thuế GTGT, tính vào ngân sách khi xác lập thu nhập chịu thuế TNDN mà thời gian mua sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ phát sinh trước ngày xác lập cơ sở kinh doanh thương mại bỏ trốn theo thông tin của cơ quan thuế và cơ quan thuế hoặc những cơ quan chức năng khác chưa đủ địa thế căn cứ để Kết luận đó là hóa đơn bất hợp pháp thì cơ quan thuế phải thực thi kiểm tra xác lập đúng có sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ mua vào và nhu yếu cơ sở kinh doanh thương mại chứng tỏ và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trước pháp lý việc mua và bán là có thật : có hợp đồng mua và bán, văn bản chứng từ thanh lý hợp đồng ( nếu có ), phiếu xuất kho, phiếu nhập kho, chứng từ thanh toán giao dịch tiền ; sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ mua vào của cơ sở bỏ trốn được sử dụng để ship hàng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại đã bán ra và đã kê khai thuế, có hạch toán kế toán không thiếu, đúng pháp luật thì cơ sở kinh doanh thương mại được khấu trừ thuế GTGT đầu vào theo hóa đơn mua hàng đó và tính vào ngân sách khi xác lập thu nhập chịu thuế TNDN .

Cách xử lý hóa đơn bất hợp pháp

a ) Nếu hóa đơn đó chưa kê khai, hạch toán

• Thuế GTGT : Không kê khai thuế GTGT nguồn vào, hạch toán thuế GTGT vào ngân sách không được trừ. Có thể bị xử phạt hành chính về thuế
• Thuế TNDN : Hạch toán ngân sách mua sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ vào ngân sách không được trừ. Có thể bị xử phạt hành chính về thuế

b ) Nếu hóa đơn đó đã kê khai, hạch toán

• Thuế GTGT : Kê khai Điều chỉnh giảm trên tờ khai thuế, kiểm soát và điều chỉnh hạch toán thuế GTGT trên sổ sang ngân sách không được trừ. Trong trường hợp, việc kiểm soát và điều chỉnh làm phát sinh thuế phải nộp hoặc Doanh Nghiệp đã xin hoàn thuế, Doanh Nghiệp sẽ bị truy thu thuế, phạt chậm nộp thuế, phạt hành chính
• Thuế TNDN : Kê khai Điều chỉnh ngân sách đã hạch toán sang ngân sách không được trừ. Trong trường hợp này, sẽ ảnh hưởng tác động tới thuế thu nhập doanh nghiệp, hoàn toàn có thể bị truy thu và phạt chậm nộp thuế, phạt hành chính

Lưu ý: Ngoài ra, nếu có đủ yếu tố, Doanh nghiệp còn có thể bị cơ quan thuế xử phạt về hành vi xuất khống hóa đơn đầu ra (do đầu vào không hợp pháp).

Tháng 10/2020, Chính phủ vừa ban hành Nghị định 125/20202/NĐ-CP ban hành ngày 19/10/2020 quy định về xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn điện tử. Người nộp thuế tham khảo và tải chi tiết Nghị định 125/20202/NĐ-CP TẠI ĐÂY.

Sưu tầm và biên soạn .