Ngành kỹ thuật Nhiệt trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước

Ngành kỹ thuật Nhiệt với vai trò là TT của quy trình sản xuất, đổi khác và sử dụng nguồn năng lượng đang là nền tảng cho quy trình công nghiệp hóa, tạo sức bật để đến với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 .Ngành kỹ thuật Nhiệt với vai trò là TT của quy trình sản xuất, biến hóa và sử dụng nguồn năng lượng đang là nền tảng cho quy trình công nghiệp hóa, tạo sức bật để đến với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 .

Lịch sử hình thành và phát triển của ngành kỹ thuật Nhiệt

Nền móng tiên phong của Ngành kỹ thuật Nhiệt Open tại Nước Ta vào đầu những năm 1960, khi Liên Xô và Trung Quốc giúp sức nước ta kiến thiết xây dựng những xí nghiệp sản xuất nhiệt điện để khởi đầu công nghiệp hóa miền Bắc. Nhằm đáp ứng kịp thời nguồn nhân lực trình độ cao cho những nhà máy điện, tháng 10/1960 tại khoa Điện, trường Đai học Bách khoa TP.HN Open bộ môn Nhiệt điện có tính năng huấn luyện và đào tạo những kỹ sư Nhiệt tiên phong để phụ vụ những xí nghiệp sản xuất điện. Từ đó trở đi sát cánh cùng sự tăng trưởng của nền công nghiệp nước nhà trong quy trình bảo vệ và thiết kế xây dựng tổ quốc, trong 60 năm qua ngành Nhiệt đã có sự tăng trưởng vượt bậc. Từ một nghành nghề dịch vụ hẹp chuyên về sản xuất điện, ngày này ngành Nhiệt đã trở thành nghành nghề dịch vụ TT của quy trình sản xuất, biến hóa và sử dụng nguồn năng lượng, tạo ra môi trường tự nhiên vi khí hậu nhiệt độ thấp, đã xuất hiện trong hầu hết toàn bộ những ngành những nghành từ công nghiệp, công nghệ cao, thương mại, gia dụng, y tế, quốc phòng bảo mật an ninh … nhằm mục đích bảo vệ nhu yếu nguồn năng lượng ; tương hỗ tăng trưởng nền nông nghiệp xanh, IoT, thành phố mưu trí, nâng cao chất lượng đời sống.

Công nghệ ngành kỹ thuật Nhiệt đang được phát triển mạnh mẽ.  Ảnh: Internet

Không những thế Ngành còn đi đầu trong nghành nghề dịch vụ tiết kiệm ngân sách và chi phí nguồn năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính, giải quyết và xử lý nhiệt chất thải nhằm mục đích bảo vệ thiên nhiên và môi trường. Trong quá trình từ năm 2000 tới nay, quy trình công nghiệp, hóa hiện đại hóa diễn ra mãnh liệt do đó nhu yếu của nghành nghề dịch vụ nhiệt lạnh ngày càng cao. Để cung ứng nhu yếu thực tiễn này theo đề xuất của Lãnh đạo trương Đại học Bách khoa Thành Phố Hà Nội, ngày 10/10/2000 Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ra quyết định hành động 4166 / BGDĐT / QĐ-TCCB xây dựng Viện Khoa học và Công nghệ Nhiệt – Lạnh trên cơ sở sát nhập 2 bộ môn Công nghệ Nhiệt của khoa Năng lượng và Máy lạnh và Thiết bị Nhiệt của khoa Cơ khí. Đây thực sự là một cú hích để tăng trưởng ngành Nhiệt với tính năng huấn luyện và đào tạo ĐH và sau đại học cũng như điều tra và nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ tiên tiến. Tới nay, từ 6 cán bộ cơ hữu khởi đầu, lúc bấy giờ ngành Nhiệt đã xuất hiện ở gần hết những trường ĐH kỹ thuật và cao đẳng trên toàn nước với hàng trăm cán bộ và hàng nghìn sinh viên. Tại Đại học BKHN ngành cũng đã có bước tăng trưởng vượt bậc với quy mô đào tạo và giảng dạy trên 1000 sinh viên ĐH và sau đại học, giảng dạy cho 3 nghành nâng cao ( 1 ) công nghệ tiên tiến nguồn năng lượng và nhiệt điện ; ( 2 ) mạng lưới hệ thống và thiết bị nhiệt ; ( 3 ) công nghệ tiên tiến lạnh và điều hòa không khí, cùng với đội ngũ giảng viên gồm hàng chục giáo sư, phó giáo sư, tiến sỹ giàu kinh nghiệm tay nghề. Bên cạnh đó, việc xây dựng Viện đã thôi thúc việc phối hợp huấn luyện và đào tạo, điều tra và nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ tiên tiến.

Chìa khóa của công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước

Năng lượng chính là chìa khóa của công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.  Ảnh: Internet

Sắp tới, vào ngày 9/10, Viện KH&CN Nhiệt-Lạnh, Trường Đại học Bách khoa Thành Phố Hà Nội, sẽ tổ chức triển khai buổi tọa đàm ” Ngành kỹ thuật Nhiệt trong quy trình công nghiệp hóa, tân tiến hóa quốc gia ” với sự góp mặt của PGS. Nguyễn Việt Dũng – Viện trưởng Viện KH&CN Nhiệt-Lạnh, Lãnh đạo Bộ KHCN, Đại diện EVN, Đại diện PVPower, Cục Điện lực & NLTT và những chuyên viên trong ngành. Dự kiến, buổi tọa đàm lần này sẽ thỏa luận những nội dung quan trọng như : Ngành nhiệt trong sự nghiệp sản xuất điện của quốc gia – nguồn, cơ cấu tổ chức, yếu tố đặt ra ( nhiệt điện không nhỏ hơn 70 % ) ; Chuyển dịch cơ cấu tổ chức và sử dụng hiệu suất cao, tiết kiệm ngân sách và chi phí nguồn năng lượng ; Ngành nhiệt và công nghệ tiên tiến 4.0. Theo đó, ngành kỹ thuật nhiệt ( hay nhiệt – lạnh hoặc điện – lạnh ) gồm có 3 nghành chính : Sản xuất và đổi khác những dạng nguồn năng lượng – nghành nghề dịch vụ nhiệt điện và nguồn năng lượng tái tạo ; Cung cấp nhiệt và hơi dùng trong những ngành công nghiệp và thương mại, gia dụng – nhiệt công nghiệp ; Công nghệ làm lạnh và điều hòa không khí. Ngoài ra, nghành nghề dịch vụ tự động hóa và tinh chỉnh và điều khiển quy trình nhiệt – lạnh cũng có nhu yếu tăng trưởng mạnh và đi theo cùng xu thế của 3 nghành nghề dịch vụ trên.

Có thể nói năng lượng, đặc biệt là điện năng, là chìa khóa của công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Vì vậy, tốc độ tăng trưởng của ngành điện gần gấp đôi tốc độ tăng GDP hàng năm. Trong lĩnh vực sản xuất điện năng, nguồn thủy điện của nước ta đã được khai thác khá triệt để, nguồn điện mặt trời và gió có hiệu suất thấp, không ổn định và rất phụ thuộc vào thời tiết.

Do đó, dù có được tặng thêm về góp vốn đầu tư, trong 10-15 năm tới nguồn điện mặt trời, gió cũng chỉ phân phối tối đa 5-10 % tổng sản lượng điện ( quy hoạch điện VII ). Các xí nghiệp sản xuất nhiệt điện gồm có nguyên vật liệu than hay khí, dầu đang sản xuất ra 2/3 sản lượng điện, dạng nguồn năng lượng hạng sang nhất. Tới năm 2030 nghành nghề dịch vụ nhiệt sẽ sản xuất ra tới 70 % sản lượng điện ở nước ta, nếu kể cả nguồn sinh khối số lượng này còn lớn hơn nhiều, nhằm mục đích bảo vệ cho sự tăng trưởng bền vững và kiên cố nguồn năng lượng tái tạo theo Nghị quyết 55 / NQ-TƯ ngày 24/02/2020. Vì vậy, nước ta vẫn sẽ phải tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ ngành nhiệt điện với dự kiến có thêm 46 nhà máy sản xuất nhiệt điện cho tới năm 2030. Để làm được việc này, tất cả chúng ta sẽ phải cần khoảng chừng 1000 – 1500 kỹ sư sâu xa về nhiệt điện. Trong khi đó, tổng năng lực huấn luyện và đào tạo lúc bấy giờ trong nghành này chỉ phân phối tối đa 500 – 800 kỹ sư nhiệt điện trong vòng 10 năm tới. Trong thời hạn sắp tới, nhu yếu tuyển dụng kỹ sư nhiệt điện là vô cùng lớn. Do sự tăng trưởng của công nghiệp 4.0, số lượng những TT tài liệu, TT truyền thông online, trạm BTS tăng lên chóng mặt đây chính là những hộ tiêu thụ lạnh rất lớn với những mạng lưới hệ thống điều hòa không khí chuyên biệt. Việc Open nhanh gọn những nhà máy sản xuất chế biến linh phụ kiện và thiết bị điện tử của những tập đoàn lớn như : Samsung, Intel, LG và nhiều xí nghiệp sản xuất trong nghành công nghệ cao khác đang làm tăng cao nhu yếu sử dụng những mạng lưới hệ thống điều hòa không khí đúng chuẩn có hiệu suất lạnh siêu lớn. Một nghành nghề dịch vụ ứng dụng rất quan trọng nữa của ngành kỹ thuật nhiệt là nghành nghề dịch vụ lạnh công nghiệp, gồm có phong cách thiết kế sản xuất, lắp ráp quản lý và vận hành, bảo dưỡng sửa chữa thay thế những kho lạnh, mạng lưới hệ thống cấp đông, làm lạnh, những mạng lưới hệ thống sấy nông sản ở nhiệt độ thấp. Để có một ngành nông nghiệp xanh sạch 4.0, tất cả chúng ta không hề tách rời với nghành chế biến và dữ gìn và bảo vệ lạnh, dữ gìn và bảo vệ đông rau quả, nông sản, thực phẩm. Đây là nghành nghề dịch vụ còn tương đối mới lạ và đang tăng trưởng rất nhanh, cho nên vì thế luôn có sự thiếu vắng nhân sự được đào tạo và giảng dạy chuyên nghiệp và bài bản.

Đào tạo các kỹ sư tương lai ngành kỹ thuật Nhiệt

Hệ thống làm mát, một khía cạnh quan trọng của ngành kỹ thuật Nhiệt.  Ảnh: Internet

Bản chất ngành nhiệt là nền tảng cung ứng nguồn năng lượng và nhu yếu về làm lạnh cho mọi nghành nghề dịch vụ công nghiệp, thương mại, dịch vụ, thiết kế xây dựng, y tế, gia dụng, … nên vị trí việc làm khi ra trường của kỹ sư ngành nhiệt rất rộng mở và phong phú, nhu yếu tuyển dụng luôn lớn hơn nguồn cung. Theo thống kê, 95 % sinh viên ra trường có việc làm đúng ngành. Ngành nhiệt do vai trò phân phối nền tảng nguồn năng lượng cho công nghiệp và xã hội nên về thực chất là sự tích hợp rất phong phú những những môn học của 4 nghành : cơ khí sản xuất – điện – nguồn năng lượng nhiệt – điều khiển và tinh chỉnh tự động hóa. Trong số những môn học, không kể những môn cơ sở chung toàn trường, thì chương trình học của ngành nhiệt có khoảng chừng 25 % số môn thuộc cơ khí sản xuất, 15 % những môn của ngành điện, 10 % những môn về tự động hóa và điều khiển và tinh chỉnh, 50 % những môn còn lại là thuộc về nghành nguồn năng lượng nhiệt và nguồn năng lượng tái tạo. Khối lượng những môn học cơ bản ( đại cương ) về toán, vật lý, hóa học cũng thuộc nhóm những ngành cao, chỉ kém những ngành về CNTT, toán, điều khiển và tinh chỉnh – tự động hóa, … trong Trường ĐHBK TP. Hà Nội. Chính vì thế, học ngành nhiệt luôn là một thử thách không thuận tiện với những bạn sinh viên khi theo đuổi ngành này, đặc biệt quan trọng trong 3 năm đầu. Tuy nhiên, chính sự phong phú mang tính tích hợp và với kỹ năng và kiến thức nền tảng rộng trong chương trình huấn luyện và đào tạo lại là điểm mạnh khiến cho kỹ sư ngành nhiệt khi ra trường rất thuận tiện tìm việc làm và thích nghi trong việc làm với rất nhiều những vị trí việc làm khác nhau.

Viện Khoa học và Công nghệ Nhiệt – Lạnh (Trường ĐHBK Hà Nội) với bề dày lịch sử 60 năm đào tạo, hiện là đơn vị duy nhất trong cả nước đào tạo chuyên sâu về ngành kỹ thuật nhiệt với đầy đủ các lĩnh vực.

Tại đây, sinh viên sẽ được học tập dưới sự giảng dạy của đội ngũ giảng viên trình độ cao với hàng chục năm kinh nghiệm tay nghề giảng dạy và ứng dụng thực tiễn. Bên cạnh chương trình giảng dạy triết lý, sinh viên còn được thực hành thực tế tại những phòng thí nghiệm, xưởng thực hành thực tế văn minh, tham gia thực tập tại những nhà máy sản xuất, thao tác theo những chương trình phối hợp với doanh nghiệp trong và ngoài nước. Đặc biệt, hàng năm, những chương trình link với doanh nghiệp trong và ngoài nước đều hỗ trợ vốn học bổng để khuyến khích, động viên sinh viên có thành tích học tập cao, học bổng toàn phần lên tới 25 triệu / năm và học bổng bán phần 10-15 triệu / năm, ngoài những còn rất nhiều học bổng khuyến khích khác với tổng giá trị từ 200 đến 250 triệu / năm ; chương trình tương hỗ điều tra và nghiên cứu 150 triệu / năm, 1-3 suất thực tập tại quốc tế ( Nhật Bản hoặc Tây Âu ). Do đặc thù và thiên nhiên và môi trường đào tạo và giảng dạy nên tỉ lệ sinh viên tốt nghiệp của ngành nhiệt có việc làm ngay sau tốt nghiệp là rất cao, những năm qua luôn thuộc nhóm 5 ngành cao nhất trường ĐHBK TP. Hà Nội.