Tụ bù, tụ điện – Công ty TNHH sản xuất & thương mại PLC.

Giới thiệu Tụ bù, tụ điện

Tụ bù là một hệ hai vật dẫn đặt gần nhau và ngăn cách nhau bằng một lớp cách điện ( điện môi ), tụ có tính năng tích và phóng điện trong mạch điện .Đại lượng đặc trưng cho năng lực tích điện của tụ bù ở một hiệu điện thế nhất định gọi là điện dung của tụ bù. Nó được xác lập bằng thương số giữa điện tích của tụ bù và hiệu điện thế giữa hai bản của nó ( C = Q. / U ) .

Trong hệ thống điện, tụ bù được sử dụng với mục đích bù công suất phản kháng để nâng cao hệ số công suất cosφ (cos phi) nhằm đảm bảo hiệu quả hoạt động của lưới điện và tránh bị phạt tiền theo quy định của ngành Điện lực. Do đó lắp tụ bù sẽ giảm được một khoản đáng kể tiền điện hàng tháng (giảm vài chục % tùy theo từng đơn vị). Tụ bù là thành phần chính trong Tủ điện bù công suất phản kháng bên cạnh các thiết bị khác để đảm bảo hệ thống bù hoạt động thông minh, ổn định và an toàn như: Bộ điều khiển tụ bù, Thiết bị đóng cắt, bảo vệ, Cuộn kháng lọc sóng hài, Thiết bị đo, hiển thị,…

Trong thực tế TỤ BÙ thường có các cách gọi như: tụ bù điện, tụ bù công suất, tụ bù công suất phản kháng, tụ bù cos phi,…

Ảnh minh họa : Tụ bù hạ thế 3 pha, tụ bù hiệu suất, tụ bù điện

Cấu tạo tụ bù:

Thường là loại tụ giấy ngâm dầu đặc biệt quan trọng, gồm hai bản cực là những lá nhôm dài được cách điện bằng những lớp giấy. Toàn bộ được cố định và thắt chặt trong một bình hàn kín, hai đầu bản cực được đưa ra ngoài .

Phân loại tụ bù

Phân loại theo cấu trúc, phân loại theo điện áp .Phân loại theo cấu trúc : Tụ bù khô và Tụ bù dầu .Tụ bù khô là loại bình tròn dài. Ưu điểm là nhỏ gọn, khối lượng nhẹ dễ lắp ráp, sửa chữa thay thế, chiếm ít diện tích quy hoạnh trong tủ điện. Giá thành thường thấp hơn tụ dầu. Tụ bù khô thường được sử dụng cho những mạng lưới hệ thống bù hiệu suất nhỏ, chất lượng điện tương đối tốt. Tụ khô phổ cập trên thị trường Nước Ta có những giải hiệu suất bù 10, 15, 20, 25, 30 kVAr. Một số hãng có loại nhỏ 2.5, 5 kVAr và loại lớn 40, 50 kVAr .

Ảnh minh họa : Tụ bù hạ thế loại tụ khôTụ bù dầu là loại bình chữ nhật ( cạnh sườn vuông hoặc tròn ). Ưu điểm là độ bền cao hơn. Tụ dầu thường được sử dụng cho tổng thể những mạng lưới hệ thống bù. Đặc biệt là những mạng lưới hệ thống bù hiệu suất lớn, chất lượng điện xấu, có sóng hài ( dùng tích hợp với cuộn kháng lọc sóng hài ). Tụ bù dầu thông dụng trên thị trường Nước Ta có những giải hiệu suất bù 10, 15, 20, 25, 30, 40, 50 kVAr .

Ảnh minh họa : Tụ bù hạ thế loại tụ dầuPhân loại theo điện áp : Tụ bù hạ thế 1 pha, Tụ bù hạ thế 3 pha .

Tụ bù hạ thế 1 pha: Có các loại điện áp 230V, 250V.

Xem thêm: “Mạch Điện” trong Tiếng Anh là gì: Định Nghĩa, Ví Dụ Anh Việt

Tụ bù hạ thế 3 pha : Có những loại điện áp 230, 380, 400, 415, 440, 525, 660, 690, 720, 1100V. Phổ biến nhất là 2 loại điện áp 415V và 440V. Tụ bù 415V thường được dùng trong những mạng lưới hệ thống điện áp tương đối không thay đổi ở điện áp chuẩn 380V. Tụ bù 440V thường sử dụng trong những mạng lưới hệ thống điện áp cao hơn điện áp chuẩn, những mạng lưới hệ thống có sóng hài cần lắp kèm với cuộn kháng lọc sóng hài .

Công thức tính dung lượng tụ bù:

Để chọn tụ bù cho một tải nào đó thì ta cần biết hiệu suất P. của tải đó và thông số hiệu suất Cosφ ( cos phi ) của tải đó :Giả sử ta có hiệu suất của tải là P. .Hệ số hiệu suất của tải là Cosφ1 → φ1 → tgφ1 ( trước khi bù, cosφ1 nhỏ còn tgφ1 lớn ) .Hệ số hiệu suất sau khi bù là Cosφ2 → φ2 → tgφ2 ( sau khi bù, cosφ2 lớn còn tgφ2 nhỏ ) .

Công suất phản kháng cần bù là Qb = P*(tgφ1 – tgφ2).

Ví dụ ta có hiệu suất tải là P = 100 ( kW ) .Hệ số hiệu suất trước khi bù là cosφ1 = 0.75 → tgφ1 = 0.88 .Hệ số hiệu suất sau khi bù là Cosφ2 = 0.95 → tgφ2 = 0.33 .Vậy hiệu suất phản kháng cần bù là Qb = P * ( tgφ1 – tgφ2 ) .Qb = 100 * ( 0.88 – 0.33 ) = 55 ( kVAr ) .

Nên chọn tụ bù loại nào? 

Chọn tụ bù loại nào để mang lại hiệu quả tốt nhất cho hệ thống và tiết kiệm chi phí là vấn đề băn khoăn của rất nhiều khách hàng. Đây là câu hỏi rất quan trọng trong bài toán thiết kế hệ thống bù công suất phản kháng. Để chọn được loại tụ bù phù hợp cần hiểu rõ đặc thù của hệ thống điện từng đơn vị từ đó quyết định lựa chọn:

1. Điện áp nào là tương thích : Tụ 415V, 440V, … ?2. Tụ khô hay tụ dầu ?3. Hãng sản xuất ?