Bàn về một số nội dung kế toán hàng tồn kho tại các doanh nghiệp ở Việt Nam – VAA

Kế toán hao hụt hàng tồn kho

Trong điều kiện kèm theo nền kinh tế tài chính đang có nhiều khó khăn vất vả, số lượnghàng tồn kho tại những doanh nghiệp ( Doanh Nghiệp ) ngày một lớn, thế cho nên trong quy trình bảoquản không hề tránh khỏi sự hao hụt tựnhiên cũng như những mất mát do dữ gìn và bảo vệ. Để giúp cho kế toán những Doanh Nghiệp minh bạch, rõ ràng những khoản hao hụt, mất mát, đoạn 24 củaChuẩn mực Kế toán ( CMKT ) số 02 có lao lý : “ … .. những khoản hao hụt, mất mát củahàng tồn kho, sau khi trừ ( – ) phần bồi thường do nghĩa vụ và trách nhiệm cá thể gây ra, … đượcghi nhận là chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ ”. Như vậy, theo CMKT 02 thìtoàn bộ số hao hụt hàng tồn kho đều ghi nhận vào ngân sách kinh doanh thương mại trong kỳ, màkhông phân biệt đó là hao hụt trong định mức hay hao hụt ngoài định mức. Tuynhiên, theo lao lý tại những chế độ kế toán hiện hành thì “ Giá gốc của nguyên vật liệu, vật tư mua ngoài, gồm có : Giá mua ghi trên hóa đơn, thuế nhập khẩu phải nộp, thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng hàngnhập khẩu phải nộp ( nếu có ), ngân sách luân chuyển, bốc xếp, dữ gìn và bảo vệ, phân loại, bảo hiểm, … nguyên vật liệu, vật tư từ nơi mua về đến kho của Doanh Nghiệp, công tác phí củacán bộ thu mua, ngân sách của bộ phận thu mua độc lập, những ngân sách khác có liênquan trực tiếp đến việc thu mua nguyên vật liệu và số hao hụt tự nhiên trong địnhmức ( nếu có ) ”. Do đó, dẫn đến kế toán những Doanh Nghiệp gặp rất nhiều lúng túng trong vấn đềghi sổ kế toán khi mua nguyên vật liệu, vật tư, sản phẩm & hàng hóa, … có phát sinh hao hụttrong định mức. Hơn nữa, giáo trình của một số ít trường Đại học kinh tế tài chính cũng đanghướng dẫn kế toán khoản hao hụt hàng tồn kho theo nhu yếu quản trị, tức là chiakhoản hao hụt hàng tồn kho thành hao hụt trong định mức ghi nhận vào giá gốc hàngtồn kho, còn hao hụt ngoài định mức thì tính vào ngân sách KD trong kỳ .

Nếu số hao hụt trong địnhmức mà vẫn tính vào giá gốc hàng tồn kho sẽ không phù hợp với các quy định của:

– CMKT số 02 – Kế toánhàng tồn kho như nói ở trên
– Khái niệm tiến sỹ pháp luật tại CMKT số 01 – Chuẩn mực chung, “ Tài sản : Lànguồn lực do doanh nghiệp trấn áp và hoàn toàn có thể thu được quyền lợi kinh tế tài chính trong tươnglai ”, nhưng trong trong thực tiễn khoản hao hụt trong định mức thực ra đã không còn tồntại tiến sỹ, vậy làm thế nào tạo nên quyền lợi kinh tế tài chính trong tương lai ;
Vì vậy, nếu khoản hao hụt trong định mức vẫn tính vào giá gốchàng tồn kho sẽ làm cho giá trị hàng tồn kho ghi sổ tăng hơn giá trị thật của nó, yếu tố này ứng dụng vào truy thuế kiểm toán BCTC nó sẽ vi phạm cơ sở dẫn liệu tính “ hiệnhữu ” và hơn nữa là giúp cho Doanh Nghiệp khai khống giátrị tiến sỹ tạo nên tác động ảnh hưởng dây chuyền sản xuất đến ngân sách trải qua yếu tố lập dự trữ giảmgiá hàng tồn kho .
Theo tác giả, việc phân định khoản hao hụt trong định mứcvà hao hụt ngoài định mức chỉ có ý nghĩa Giao hàng quản trị của Doanh Nghiệp và tính chi phíđược khấu trừ khi tính thuế TNDN, còn so với ghi sổ kế toán thì hàng loạt hao hụthàng tồn kho ( gồm cả hao hụt trong và ngoài định mức ) phát sinh của kỳ nào nêntính vào ngân sách KD của kỳ đó, và ghi sổ kế toán :
Nợ TK 632 – Giá vốn / Có những TK 152, 155, 156, …

Kế toán khoản dự phòng giảm giá hàng tồnkho 

Theo lao lý tại đoạn 19 – CMKT số 02 “ Cuối kỳ kế toán năm, khi giá trị thuần hoàn toàn có thể triển khai được của hàng tồn kho nhỏ hơn giá gốc thì phảilập dự trữ giảm giá hàng tồn kho. Số dự trữ giảm giá hàng tồn kho được lậplà số chênh lệch giữa giá gốc của hàng tồn kho lớn hơn giá trị thuần hoàn toàn có thể thựchiện được của chúng. Việc lập dự trữ giảm giá hàng tồn kho được thực thi trêncơ sở từng loại sản phẩm tồn kho. Đối với dịch vụ cung ứng dở dang, việc lập dự phònggiảm giá hàng tồn kho được tính theo từng loại dịch vụ có mức giá riêng không liên quan gì đến nhau ” .
Thực tế trong công tác làm việc truy thuế kiểm toán những nămqua và soát xét báo cáo giải trình tại 1 số ít công ty dịch vụ kế toán, nhiều Doanh Nghiệp nhất làDNVVN đã bỏ lỡ khoản dự trữ giảm giá hàng tồn kho. Việc bỏ lỡ khoản dự phòngbởi 2 nhẽ, một là về phía Doanh Nghiệp muốn “ làm đẹp ” BCTC và ngại va chạm với những cán bộthuế, hai là những chủ trương pháp luật tương quan đến lập dự trữ ( TT 228 / 2009 / TT – BTC ) hầu hết ship hàng cho mục đính tính thuế và quản lý tài chính của NN màchưa chăm sóc nhiều đến việc tạo điều kiện kèm theo cho Doanh Nghiệp tính đúng, tính đủ ngân sách .
Việc ghi nhận vừa đủ khoản dự trữ giảmgiá hàng tồn kho trong tiến trình Doanh Nghiệp gặp khó khăn vất vả, hàng tồn kho chậm luân chuyểnvà bị giảm giá lớn, tác dụng kinh doanh thương mại thấp, thua lỗ là một nhu yếu cấp thiết, giúp cho những nhà quản trị Doanh Nghiệp, những đối tượng người dùng sử dụng thông tin kế toán hiểu đúngtình trạng kinh tế tài chính, hiệu suất cao kinh doanh thương mại của Doanh Nghiệp, tránh được những rủi ro đáng tiếc trong tươnglai để từ đó đề ra những giải pháp quản trị Doanh Nghiệp hữu hiệu vượt qua khó khăn vất vả .
Khi lập dự trữ giảm giá hàng tồn kho, Doanh Nghiệp cần có sự tách biệt giữa lao lý theo ý thức của CMKT và chế độ kế toánvới những lao lý của chủ trương thuế. Để lập dự trữ đúng Doanh Nghiệp cần phải tính đượcgiá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được của từng loại sản phẩm tồn kho. Theo pháp luật củaCMKT số 02 thì “ Việc ước tính giá trị thuần hoàn toàn có thể triển khai được của hàngtồn kho phải dựa trên vật chứng đáng tin cậy tích lũy được tại thời gian ước tính. Việc ước tính này phải tính đến sự dịch chuyển của giá thành hoặc ngân sách trực tiếpliên quan đến những sự kiện diễn ra sau ngày kết thúc năm kinh tế tài chính, mà những sự kiệnnày được xác nhận với những điều kiện kèm theo hiện có ở thời gian ước tính ” .
Kế toán ghi nhận khoản dự trữ giảm giáhàng tồn kho theo lao lý của CĐKT, như sau :
Cuối kỳ kế toán năm ( hoặc quý ), khi lập dự phònggiảm giá hàng tồn kho lần tiên phong, ghi :
Nợ TK632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 159 – Dự phòng giảm giá hàng tồn kho. Hoặc
Có TK 1593 – Dự phòng giảm giá hàng tồn kho ( Theo QĐ 48/2006 / QĐ – BTC )
Cuối kỳ kế toán năm ( hoặc quý ) tiếp theo :
– Nếukhoản dự trữ giảm giá hàng tồn kho phải lập ở cuối kỳ kế toán năm nay lớn hơnkhoản dự trữ giảm giá hàng tồn kho đã lập ở cuối kỳ kế toán trước chưa sử dụnghết thì số chênh lệch lớn hơn, ghi :
Nợ TK632 – Giá vốn hàng bán ( Chi tiết dự trữ giảm giá hàng tồn kho )
Có TK 159 – Dự phòng giảm giá hàng tồn kho. Hoặc
Có TK 1593 – Dự phòng giảm giá hàng tồn kho ( Theo QĐ 48/2006 / QĐ – BTC )
– Nếukhoản dự trữ giảm giá hàng tồn kho phải lập ở cuối kỳ kế toán năm nay nhỏ hơn khoản dự trữ giảm giá hàng tồn kho đãlập ở cuối kỳ kế toán trước chưa sử dụng hết thì số chênh lệch nhỏ hơn, ghi :
Nợ TK 159 – Dự phòng giảm giá hàng tồn kho. Hoặc
Nợ TK 1593 – Dự phòng giảm giá hàng tồn kho ( Theo QĐ 48/2006 / QĐ – BTC )
Có TK632 – Giá vốn hàng bán ( Chi tiết dự trữ giảm giá hàng tồn kho ) .

3-Kế toán trường hợp mua hàng được hưởng khoản chiết khấu thươngmại hoặc giảm giá.

Theo pháp luật tại CĐKTDN ( QĐ số15 / 20060 / QĐ – BTC ) thì khi mua hàng Doanh Nghiệp được hưởng khoản chiết khấu thương mại, giảm giá được ghi giảm giá gốc hàng mua, tuy nhiên trong thực tiễn khoản chiết khấuthương mại thường xẩy ra những trường hợp sau :
– Trường hợp khoản chiết khấu thương mại hoặcgiảm giá hàng bán được trừ trực tiếp trên hóa đơn, kế toán ghi nhận giá trị hàngmua là giá đã được chiết khấu, hoặc giảm giá cho nên vì thế khi gặp trường hợp này kếtoán sẽ không có định khoản kế toán riêng về khoản chiết khấu TM hoặc giảm giánhư pháp luật .
– Trường hợp khoản chiết khấu thương mại hoặc giảm giá hàng bán không trừtrực tiếp trên hóa đơn ( ghi ở một chứng từ hợp pháp khác ) :
– Trường hợp số hàng đã mua đượcchiết khấu thương mại hoặc giảm giá còn tồn kho chưa sử dụng hoặc chưa bán và cógiá trị cao hơn khoản chiết khấu thương mại hoặc giảm giá được hưởng, kế toánghi giảm giá trị hàng tồn kho tương ứng với giá trị khoản chiết khấu thương mạihoặc giảm giá được hưởng, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 331 …
Có những TK 152, 153, 155, 156
Có TK 241 – Xây dựng cơ bản dở – dang
– Trường hợp số hàng mua được chiếtkhấu thương mại hoặc giảm giá đã bán, xuất sử dụng SXSP, XDCB hết hoặc còn tồnkho một phần nhỏ hơn khoản chiết khấu thương mại, giảm giá được hưởng, kế toánghi :
Nợ những TK 111, 112, 331 …
Có những TK 152, 153, 154, 156 ( Giá trị khoảnCKTM, giảm giá tương ứng với tỷ suất giá trị vật tư, sản phẩm & hàng hóa còn tồn kho )
CóTK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang ( Giá trị khoản CKTM, giảm giá tươngứng với tỷ suất giá trị hàng tồn kho sử dụng cho ĐTXDCB )
Có TK 632 – Giá vốnhàng bán ( Giá trị khoản CKTM, giảm giá hàng mua tương ứng với giá trị hàng tồnkho đã bán, xuất sử dụng cho SXSP ) .
Trên đây là 1 số ít tâm lý mong được trao đổi và góp thêm phần xử lý được vướng mắctrong ghi sổ kế toán cùng bạn đọc gần xa. / .

Tài liệu tham khảo:

– Chuẩnmực kế toán số 02 ;
– Chếđộ kế toán Doanh Nghiệp phát hành kèm theo QĐ số 15/2006 / QĐ-BTC, Bộ Tài chính ;

Lê Chi


Có thể bạn quan tâm
© Copyright 2008 - 2016 Dịch Vụ Bách khoa Sửa Chữa Chuyên nghiệp.
Alternate Text Gọi ngay