Dịch Vụ Bách khoa Sửa Chữa Chuyên nghiệp

Thoái hóa cột sống thắt lưng L4-L5: Nguyên nhân, dấu hiệu, điều trị

Theo TS.BS Tăng Hà Nam Anh, Giám đốc Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình – Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, thoái hóa cột sống thắt lưng là một trong những bệnh xương khớp phổ biến và đang có xu hướng ngày càng “trẻ hóa”.

Thoái hóa cột sống thắt lưng là gì?

Thoái hóa cột sống thắt lưng (tên tiếng Anh – Lumbar Degenerative Disease) là bệnh lý xương khớp mãn tính tiến triển chậm, tăng từ từ về cấp độ, gây đau âm ỉ không dứt, yếu cơ hai chân, mất thăng bằng, và khiến người bệnh bị hạn chế khả năng vận động do cột sống thắt lưng bị biến dạng trong khi không có biểu hiện viêm. 

Đảm nhiệm tính năng nâng đỡ sức nặng của khung hình, tạo đường cong và hình thành bộ “ áo giáp ” để những cơ quan nội tạng trong khung hình bám vào, 5 đốt sống ở thắt lưng ( được ký hiệu từ L1 – L5 ) là đối tượng người dùng dễ bị “ hao mòn ” trên cột sống. Đặc điểm giúp phân biệt là những đốt sống thắt lưng là không có lỗ ngang như đốt sống cổ, và không có những hõm sườn trên mỏm ngang và thân như đốt sống ngực.

Tổn thương cơ bản của thoái hóa đốt sống lưng là tình trạng sụn khớp, đĩa đệm ở cột sống thắt lưng bị thoái, đồng thời phần xương dưới sụn và màng hoạt dịch cũng có những thay đổi về cấu trúc do mất nước, già cỗi. 

Theo thống kê từ Viện phẫu thuật chỉnh hình Hoa Kỳ ghi nhận rằng, có khoảng hơn 85% tổng số người trên 60 tuổi mắc phải bệnh lý này. TS.BS Tăng Hà Nam Anh, Giám đốc Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình – Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết: “Trong bệnh thoái hóa cột sống lưng, có 2 vị trí bị ảnh hưởng nhiều nhất là đốt sống L4-L5 và L5-S1 – bởi đây là 2 “địa điểm” chịu áp lực về tải trọng cơ thể lớn nhất, cũng là nơi có chức năng giữ ổn định cho cột sống mỗi khi cơ thể vận động và di chuyển. Do vậy, lâu ngày 2 vị trí này nhanh chóng bị lão hóa nhất.”

Nguyên nhân của thoái hóa cột sống thắt lưng

Cần chú ý quan tâm rằng, thoái hóa đốt sống lưng không phải là bệnh khớp có viêm nhiễm mà là do quy trình lão hóa, khi sụn khớp và đĩa đệm phải chịu áp lực đè nén lớn lê dài gây tổn thương, giảm hoặc mất tính đàn hồi của đĩa đệm và xơ cứng dây chằng bao khớp, khiến cho cột sống thắt lưng bị biến dạng. Thắt lưng bị thoái hóa là hậu quả của nhiều yếu tố khác nhau, đơn cử :

  • Tuổi tác: là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh này. Theo thời gian, chức năng và cấu trúc xương khớp dần bị suy giảm. Đến một giai đoạn nhất định, tế bào sụn ở cột sống sẽ bị mất dần độ đàn hồi và khả năng chịu lực. 

  • Tính chất công việc: người thường xuyên làm việc mang vác nặng, ngồi hoặc đứng quá lâu ở một tư thế,… khiến quá trình lão hóa diễn ra nhanh và mạnh hơn, từ đó có nguy cơ khởi phát bệnh.

  • Vận động sai tư thế: ngồi làm việc sai tư thế, nằm ngủ sai tư thế,… những tư thế vận động sai vừa gây áp lực đến cột sống, đặc biệt là vùng cổ và lưng, vừa ảnh hưởng tiêu cực đến các chức năng nội tạng trong cơ thể. 

  • Dinh dưỡng không cân đối: Người có chế độ dinh dưỡng kém hay bị rối loạn chức năng trao đổi chất trong cơ thể sẽ có nguy cơ mắc các bệnh cơ xương khớp cao hơn người bình thường.Người có chính sách dinh dưỡng kém hay bị rối loạn tính năng trao đổi chất trong khung hình sẽ có rủi ro tiềm ẩn mắc cáccao hơn người thông thường .
  • Các yếu tố khác: di truyền, dị tật bẩm sinh, thừa cân, béo phì, chấn thương, người đã từng phẫu thuật,…

Cột sống chính là bộ phận phải chịu đựng nhiều áp lực đè nén từ sức nặng của khung hình và những hoạt động giải trí lao động, hoạt động và sinh hoạt khác. Việc chớp lấy được những nguyên do gây thoái hóa đốt sống thắt lưng vô cùng quan trọng, là yếu tố sẽ giúp người bệnh phòng tránh cũng như đưa ra phác đồ điều trị bệnh lý này hiệu suất cao nhất.

Đối tượng có nguy cơ cao mắc thoái hóa đốt sống lưng

  • Người trung niên và lớn tuổi : 2 đối tượng người dùng có tỷ suất mắc bệnh cao nhất ;
  • Những người làm việc làm văn phòng tiếp tục tiếp xúc với máy tính, công nhân may, công nhân bốc vác, tài xế lái xe hơi, …
  • Người thừa cân, béo phì ;
  • Người gặp tai nạn thương tâm giao thông vận tải hoặc va đập khiến cột sống bị tổn thương ;
  • Người có chính sách dinh dưỡng không khoa học và ít hoạt động ;
  • Có người thân trong gia đình mắc những bệnh lý về thoái hóa cột sống .

Theo thống kê, tại Nước Ta có đến hơn 80 % số người ở độ tuổi trên 50 mắc phải yếu tố về vôi hóa hoặc thoái hóa cột sống, trong đó phái đẹp có tỷ suất mắc cao hơn ở phái mạnh.

Triệu chứng của thoái hóa cột sống thắt lưng

Thoái hóa cột sống là bệnh lý xương khớp mãn tính có tốc độ tiến triển khá chậm, không có biểu hiện cụ thể trong giai đoạn đầu. Do vậy, để nhận biết bệnh sớm là tương đối khó khăn. Triệu chứng rõ ràng nhất là các cơn đau nhức khởi phát từ vị trí bị thoái hóa. Cụ thể:

  • Cơn đau lưng sẽ tăng lên khi vận động, thời tiết thay đổi,… Đau kinh hoàng, đau âm ỉ làm hạn chế năng lực hoạt động của sụn khớp. sẽ tăng lên khi hoạt động, thời tiết biến hóa, …
  • Đau vùng lưng dưới, lan xuống mông và hai chi dưới làm người bệnh không cúi được., lan xuống mông và hai chi dưới làm người bệnh không cúi được .
  • Mất cân đối và đi lại khó khăn vất vả .
  • Yếu ở tay hoặc chân, sự phối hợp giữa tay và chân kém .
  • Đau vùng gáy, lan xuống hai bả vai và cánh tay, gây tê cẳng tay và ngón tay .
  • Khó trấn áp bàng quang và ruột .
  • Nghe thấy tiếng lục cục khi cử động cột sống thắt lưng, nhất là khi xoay người .

Khi bị thoái hóa đốt sống thắt lưng, những cơn đau xương khớp hoàn toàn có thể âm ỉ trong nhiều ngày, cường độ đau tăng lên khi hoạt động và giảm đi khi người bệnh nghỉ ngơi. Càng ở tiến trình nặng, triệu chứng của thoái hóa cột sống lưng sẽ càng nặng nề hơn, gây tác động ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi hoạt động giải trí của bệnh nhân.

Bệnh thoái hóa cột sống lưng có nguy hiểm không?

Theo TS.BS Tăng Hà Nam Anh, Giám đốc Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình – Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM: “Thoái hóa đốt sống lưng là bệnh lý phổ biến nhất trong các bệnh về cột sống. Bệnh tuy không gây ảnh hưởng đến tính mạng nhưng làm giảm chức năng của hệ thần kinh và chất lượng sống của người bệnh. Có thể gây tàn phế, mất khả năng tự phục vụ sinh hoạt cá nhân, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội nếu không được điều trị kịp thời.”

Biến chứng nguy hại của thoái hóa đốt sống lưng là :

  • Đau dây thần kinh tọa : những cơn đau chèn ép lên rễ thần kinh gây cơn đau nhức vùng thắt lưng, có xu thế lan xuống vùng hông, cẳng chân khiến người bệnh gặp khó khăn vất vả trong chuyển dời .
  • Thoát vị đĩa đệm, bệnh gai cột sống;
  • Biến dạng cột sống : gây cong, gù, gây mất thẩm mỹ và nghệ thuật ;
  • Chèn ép tủy sống ;
  • Teo cơ ;
  • Tàn phế, bại liệt: là hậu quả của thoái hóa đốt sống cổ nghiêm trọng nhất. 

  • Gây trở ngại thị lực : đây là rủi ro đáng tiếc nguy khốn, người bệnh hoàn toàn có thể gặp những triệu chứng như : mắt sưng đau, chảy nước mắt, sợ ánh sáng, thị lực giảm mạnh, thậm chí còn là mù .

Đáng quan ngại, lúc bấy giờ thực trạng thoái hóa cột sống lưng đang có xung hướng “ trẻ hóa ”. Nếu như trước kia, bệnh thường Open nhiều nhất ở độ tuổi 50 thì giờ đây đã có rất nhiều trường hợp người mắc phải căn bệnh này khi vừa bước qua 30. Theo một báo cáo giải trình y khoa gần đây cho thấy, ai cũng có rủi ro tiềm ẩn mắc phải căn bệnh này. Tại Anh, mỗi năm những bệnh viện ghi nhận hơn 2.3 triệu trường hợp mắc chứng thoái hóa cột sống vùng thắt lưng đến khám. Đặc biệt, tỷ suất người châu Âu mắc bệnh cao hơn người châu Á.

Chẩn đoán thoái hóa cột sống thắt lưng

Việc chẩn đoán thoái hóa cột sống là vô cùng cấp thiết với người Open những triệu chứng của bệnh. Điều này giúp bác sĩ tìm ra được nguyên do đơn cử, từ đó đưa ra được phác đồ điều trị bệnh đúng chuẩn và hiệu suất cao nhất. Thông thường, người bệnh sẽ được bác sĩ khám những triệu chứng hiện có và chỉ định thực thi 1 số ít những xét nghiệm lâm sàng, cận lâm sàng để chẩn đoán bệnh. Trong đó gồm có :

  • Thực hiện chụp X-quang : Hình ảnh từ X-quang được cho phép phát hiện những vị trí tổn thương nhỏ nhất ở những cột sống bị hẹp, hẹp lỗ phối hợp đốt sống, gai xương sống .
  • Chụp cộng hưởng từ ( MRI ) :Công nghệ chụp chiếu chẩn đoán bệnh tật tân tiến bậc nhất lúc bấy giờ. Hình ảnh có được sau khi chụp MRI không những chỉ ra rõ ràng tín hiệu thoái hóa hẹp đĩa đệm, gai xương … mà còn nghiên cứu và phân tích chi tiết cụ thể trạng thái và mức độ thoái hóa cột sống giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán cụ thể nhất .
  • Chụp CT cắt lớp : Đây cũng là xét nghiệm thường được bác sĩ chỉ định cho người bệnh hoài nghi mắc thoái hóa cột sống để tìm được nguyên do gây ra và xác lập đúng chuẩn vị trí tổn thương .

Cách điều trị thoái hóa cột sống thắt lưng

Theo TS.BS Tăng Hà Nam Anh nhận định và đánh giá, thoái hóa cột sống lưng là “ mối nguy khốn tiềm tàng ” nhưng trọn vẹn hoàn toàn có thể chữa được nếu phát hiện và điều trị kịp thời. Hiện nay, trong điều trị thoái hóa cột sống thắt lưng có khuynh hướng tập trung chuyên sâu khắc phục triệu chứng, làm chậm quy trình lão hóa. Một số giải pháp tương hỗ đẩy lùi thoái hóa cột sống phổ cập :

1. Điều trị bằng thuốc

  • Sử dụng thuốc Tây : Tùy vào thực trạng bệnh mà dùng phối tích hợp những loại giảm đau, chống viêm, giãn cơ cho tương thích. Một số loại thường được kê đơn là paracetamol, tramadol, Efferalgan – codein, opioid ( giảm đau ) ; Diclofenac, Meloxicam, Celecoxib, Etoricoxib ( thuốc chống viêm không chứa steroid dạng uống hoặc bôi ) ; eperisone, tolperisone ( thuốc giãn cơ ) ; corticoid ( tiêm ngoài màng cứng trong trường hợp đặc biệt quan trọng ) .
  • Thuốc có công dụng làm chậm tiến trình lão hóa : Piascledine, Glucosamine sulfate, chondroitin sulphate, Thuốc ức chế IL1 …
  • Thuốc thảo dược : Lá lốt, ngải cứu, , dây đau xương, cỏ xước, cây mần ri …

2. Làm vật lý trị liệu

Xoa bóp, bấm huyệt, kéo giãn cột sống, chiếu tia hồng ngoại, chườm nóng, tập cơ dựng lưng … có tính năng tăng cường tuần hoàn và lưu thông máu hiệu suất cao, đồng thời còn ngăn ngừa được những biến chứng như teo cơ, liệt chi hiệu suất cao.

3. Phẫu thuật

Phương pháp này được chỉ định trong trường hợp bệnh lý biến chứng nguy khốn gây đau thần kinh tọa nghiêm trọng, thoát vị đĩa đệm chèn ép rễ thần kinh, hẹp ống sống chèn ép tủy sống … hoặc khi những phương pháp trị liệu khắc phục không cho hiệu quả như mong muốn.

Chăm sóc bệnh nhân thoái hóa cột sống thắt lưng tại nhà

Xây dựng một kế hoạch chăm nom tương thích cho bệnh nhân được xem là rất thiết yếu. Điều này sẽ giúp cải tổ, trấn áp và ngăn ngừa rủi ro tiềm ẩn phát sinh biến chứng. Một số cách đơn thuần như sau :

  • Thay đổi chế độ ăn uống: Khi xương khớp đang gặp vấn đề thì việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng là rất cần thiết. Lúc này, người bệnh nên tăng cường bổ sung các loại rau có lá màu xanh đậm, sữa và các chế phẩm từ sữa, trái cây họ cam quýt, các loại cá béo,… Nên kiêng rượu bia, nước ngọt có gas, caffeine, thuốc lá, thức ăn nhanh, đồ hộp, đồ cay nóng,…

  • Áp dụng các giải pháp giảm đau tại nhà: chườm nóng, chườm lạnh, massage,… giúp khắc phục cơn đau tại nhà, tránh những ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống.

  • Điều chỉnh thói quen sinh hoạt: người bệnh cần dành nhiều thời gian cho nghỉ ngơi, thư giãn, ngủ đủ giấc, không mang vác vật nặng, không duy trì các tư thế sai,… 

  • Thiết lập chế độ tập luyện: Việc chăm chỉ tập luyện thể dục, thể thao sẽ khiến cho cơ xương và gân cốt được giãn ra, cải thiện chức năng vận động. Tuy nhiên, người bệnh cần lựa chọn những bài tập phù hợp, tránh tập các bài tập có động tác khó hay những môn thể thao vận động mạnh. Đi bộ, đạp xe, yoga… là những gợi ý tốt phù hợp với người bệnh thoái hóa cột sống lưng.

Phương pháp phòng ngừa thoái hoá cột sống thắt lưng

Để chủ động phòng tránh sớm bệnh thoái hóa cột sống thắt lưng, những chuyên gia Cơ xương khớp ở Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh khuyến nghị tất cả chúng ta nên đổi khác tư thế khi ngồi tiếp tục, tập hoạt động những khớp, tránh ngồi một chỗ quá lâu, tránh đứng nhiều, đứng lâu, mang vác nặng. Nhân viên văn phòng phải ngồi nhiều hoàn toàn có thể tận dụng giờ giải lao để thực thi những bài tập thể dục nhẹ từ 5-10 phút có công dụng thư giãn giải trí rất tốt cho cột sống cổ, thắt lưng. Ngoài ra, chính sách ăn khá đầy đủ những chất dinh dưỡng, nhiều rau xanh, sữa để phân phối vitamin và canxi, tránh bia, rượu, thuốc lá, tránh thức khuya cũng góp thêm phần giúp phòng ngừa căn bệnh này. Bên cạnh đó, việc tập luyện cũng rất thiết yếu nhằm mục đích giúp những cơ khớp tăng sức bền và hoạt động giải trí tốt hơn, kể cả những người đã bị thoái hóa cột sống. Những người dưới 40 tuổi hoặc bị thoái hóa cột sống nhẹ hoàn toàn có thể chơi bất kể môn thể thao nào như đi bộ, thể dục dưỡng sinh, lượn lờ bơi lội. Điều quan trọng nhất là người bệnh cần liên tục tầm soát những yếu tố về xương khớp càng sớm càng tốt, để có những có giải pháp can thiệp kịp thời.

Ứng dụng mới trong chẩn đoán, điều trị bệnh lý cột sống tại BVĐK Tâm Anh

Với mạng lưới hệ thống máy móc tân tiến nhất có độ phân giải cao, như mạng lưới hệ thống máy chụp MRI, Micro MRI, máy chụp Xquang thế thệ mới nhất, máy chụp CT 768 vòng, … Hệ thống BVĐK Tâm Anh hoàn toàn có thể chẩn đoán sớm, đúng chuẩn bệnh lý cột sống, tăng thời cơ điều trị thành thành công xuất sắc. Tại Hệ thống BVĐK Tâm Anh, bằng sự tích hợp giữa những chuyên khoa Nội cơ xương khớp và Ngoại cơ xương khớp – Chấn thương Chỉnh hình, giúp điều trị cho bệnh nhân “ từ A đến Z ” với kế hoạch điều trị xác lập tiềm năng và điều trị theo tiềm năng. Các chuyên viên tại BVĐK Tâm Anh ứng dụng nhiễu chiêu thức mới trong điều trị như : Sinh học tế bào gốc ( sửa lại những tế bào sụn và tạo cốt bào tự thân, tiền thân trong chất nệm tương ứng … ) ; điều trị sinh học ( thuốc sinh học, hiệu suất cao bảo đảm an toàn, kinh tế tài chính … ) điều trị gene, vật lý trị liệu bằng những phương tiện đi lại tiên tiến và phát triển nhất.

HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH

Thoái hóa cột sống thắt lưng hoàn toàn có thể được trị khỏi hoàn toàn nếu bệnh được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Nếu nhận thấy có bất kỳ dấu hiệu nào của bệnh, bạn cần đến ngay bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và tư vấn.