Tìm ‘thuốc’ trị tai biến y tế: Bài cuối: Nhận diện lỗi hệ thống, giảm thiểu sự cố y khoa

TS. BS Trương Hồng Sơn, Phó Tổng thư ký Tổng Hội y học Việt Nam, kiêm Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, đã trao đổi với phóng viên báo Tin Tức xung quanh vấn đề này nhằm hạn chế các sự cố y khoa.

TS.BS Trương Hồng Sơn trình diễn tình hình và giải pháp khắc hạn chế sự cố y khoa .Sau sự cố tai biến khiến 8 bệnh nhân chạy thận tự tạo tử trận tại Hòa Bình, những chuyên viên y tế nhắc nhiều đến việc ngành Y cần khắc phục lỗi hệ thống để hạn chế sai sót. Vậy đơn cử yếu tố là gì, thưa ông ?

Sự cố không mong ước trong thực hành thực tế y khoa ( sự cố y khoa ) là cụm từ được Tổ chức y tế thế giới ( WHO ) xác lập là những tai hại tương quan đến chẩn đoán, điều trị, chăm nom, sử dụng trang thiết bị y tế để phân phối dịch vụ y tế. Sự cố y khoa hoàn toàn có thể phòng ngừa và không hề phòng ngừa được chia thành 9 Lever theo mức độ nghiêm trọng và mức độ nghiêm trọng nhất là bệnh nhân bị tử trận .

Các số liệu thống kê cho thấy, ở những trường hợp tử vong nguyên do từ cá thể chỉ chiếm 30 %, phần nhiều nguyên do ( 70 % ) những sự cố y khoa đến từ lỗi hệ thống và thực trạng này hoàn toàn có thể giảm được 50% nếu vận dụng ngặt nghèo những quy chuẩn về An toàn người bệnh

Thông thường khi xảy ra sự cố y khoa, câu hỏi thường đặt ra là ai làm sai và Kết luận buộc tội cá thể rồi kỷ luật. Tuy nhiên, cần đặt vấn đề trong toàn cảnh chung để cùng khắc phục trong toàn hệ thống. Ví dụ 1 bác sỹ giỏi để xảy sai sót ở bệnh nhân thứ 70 trong ngày, thì việc kỷ luật là đúng nhưng cần xem xét đến chi tiết cụ thể bác sỹ đó đang thao tác trong thực trạng quá tải, phải khám đến gấp 2 lần số lượng bệnh nhân theo lao lý, tủ dữ gìn và bảo vệ thuốc cũng quá tải nên phải để lẫn lộn những loại thuốc …

Do đó, để giảm được lỗi hệ thống, cần đặt ra những yếu tố một cách tổng thể và toàn diện gồm những câu hỏi sai sót hoàn toàn có thể xảy ra ở những tiến trình nào ? Có thể do những nguyên do nào ? Con người ? Thiết bị ? Thuốc ? Vật tư ? Phương pháp / kiến thức và kỹ năng ? Đào tạo ? … Từ đó, đưa ra những giải pháp để cải tổ hệ thống gồm có : Quản lý, quá trình khám điều trị, quản trị chất lượng thuốc, đấu thầu và sử dụng trang thiết bị, hoá chất, thiên nhiên và môi trường thao tác và tập huấn trình độ .

Quy trình nâng cấp cải tiến bảo đảm an toàn người bệnh. Nguồn : PGS.TS Tăng Chí Thượng, Phó Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh .

Theo ông, yếu tố nhân lực, cũng như việc đào tạo và giảng dạy, nâng cao năng lượng cho đội ngũ y, bác sĩ lúc bấy giờ đã bảo vệ chưa ?

Giảm sự cố y khoa cũng tương quan ngặt nghèo đến chất lượng cán bộ y tế, nhất là chất lượng huấn luyện và đào tạo trong trường ĐH y và giảng dạy liên tục. Đào tạo của ngành Y là giảng dạy dựa trên thực hành thực tế, vì thế việc bác sỹ được học tập và thực hành thực tế tại những bệnh viện đạt chuẩn là điều kiện kèm theo rất quan trọng .

Hiện nay, những quy mô như Đại học Y Thành Phố Hà Nội với sự phối hợp với những bệnh viện Trung ương tuyến đầu như Bạch Mai, Việt Đức, Nhi Trung ương, Phụ sản Trung ương … đã phần nào phân phối được nhu yếu. Tuy nhiên, rủi ro tiềm ẩn từ việc lan rộng ra huấn luyện và đào tạo ào ạt ngành y ở 1 số ít trường công và tư không bảo vệ chất lượng với nguyên do nước ta đang thiếu bác sỹ đã đặt ra những mối nguy trong tương lại không xa so với sức khoẻ của dân cư .

Cùng đó là nâng cao chất lượng huấn luyện và đào tạo liên tục. Từ thực tiễn, chúng tôi cho rằng hoạt động giải trí đào tạo và giảng dạy liên tục, huấn luyện và đào tạo lại cho cán bộ y tế cần phải được tăng nhanh hơn nhiều so với lúc bấy giờ. Khoa học về Y dược đã có những bước tiến dài trong vài chục năm qua, những phác đồ điều trị đã đổi khác rất nhiều và những cán bộ y tế cần phải được tham gia những chương trình giảng dạy update kỹ năng và kiến thức .

Quy định về việc Cán bộ y tế đã được cấp chứng từ hành nghề và đang hành nghề khám bệnh, chữa bệnh có nghĩa vụ và trách nhiệm tham gia giảng dạy liên tục tối thiểu 48 tiết học trong 2 năm liên tục đã được Bộ Y tế qui định trong thông tư 22 / 2013 / TT-BYT. Nhưng trên trong thực tiễn thì cán bộ y tế không đi học cũng … chẳng sao cả. Chúng tôi khẳng định chắc chắn lỗi không phải do cán bộ y tế lười học hay trốn tránh. Nhưng họ đi học ở đâu ? Giảng viên là ai ? Ngân sách chi tiêu ở đâu ? Thời gian khi nào ? trong khi những bệnh viện lớn thì đang chìm đắm trong sự quá tải, những trường ĐH thì đang quá bận rộn trong trách nhiệm đào tạo và giảng dạy ĐH, thạc sỹ, tiến sỹ và nếu giao cho những Sở y tế những tỉnh chịu nghĩa vụ và trách nhiệm tự huấn luyện và đào tạo thì đôi lúc lại rơi vào thực trạng “ cơm chấm cơm ” .

Trong những năm qua, Tổng hội Y học Nước Ta và những Hội chuyên khoa đã phối hợp tập huấn 10 chuyên khoa cho 30 tỉnh và với 9.000 lượt bác sỹ và cán bộ y tế được giảng dạy lại. Đây là một nỗ lực rất đáng ghi nhận trong thực trạng không có ngân sách tương hỗ và những giảng viên là những giáo sư, tiến sỹ số 1 của những chuyên ngành đã tranh thủ những ngày cuối tuần đến giảng bài, san sẻ kinh nghiệm tay nghề cho những đồng nghiệp ở những địa phương .

Tuy nhiên, những hoạt động giải trí này do chưa được góp vốn đầu tư đúng mực nên vẫn còn như muối bỏ bể, chưa trở thành một kế hoạch giảng dạy trong ngành và là trách nhiệm trọng tâm như đáng lẽ nó phải như vậy .

Một thống kê năm 2013 cho thấy trong số hơn 1.800 máy lọc thận trên cả nước thì có đến 74,6 % là thuê máy với hình thức xã hội hóa và thường là những doanh nghiệp sẽ chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về Bảo hành, bảo dưỡng máy móc và những hệ thống tương quan. Sự cố y tế khiến 8 bệnh nhân suy thận tử trận tại Hòa Bình cũng là do doanh nghiệp cẩu thả trong việc bảo dưỡng hệ thống lọc nước RO. Vậy có cần rút kinh nghiệm tay nghề gì trong việc quản trị máy móc xã hội hóa không, thưa ông ?

Ở các nước phát triển, số lượng tử vong do sự cố y khoa tại Mỹ (quốc gia có dân số 322 triệu) là khoảng 44.000 -98.000 người/năm; tại Úc (dân số 24 triệu) là 18.000 và ở Canada (dân số 36 triệu) là khoảng 15.000 người/năm. Cho đến nay không có các số liệu đầy đủ từ các quốc gia đang phát triển trong đó có Việt Nam, nhưng tỷ lệ này chắc chắn còn ở mức rất cao. Xem thêm: Bảng dự toán sửa chữa cải tạo nhà – Tải file excel free 2022

Vấn đề xã hội hóa ở những cơ sở y tế cũng cần phải xem xét lại một cách tráng lệ và có những pháp luật rất đơn cử về tiến hành, giám sát và nhìn nhận .

Trong những năm qua, xã hội hóa y tế với những hình thức như link với những cá thể hoặc những doanh nghiệp đã được vận dụng để xử lý vốn cho trang thiết bị y tế, và gần đây là cho cả kiến thiết xây dựng cơ bản trong y tế. Trong tình hình kinh tế tài chính – xã hội còn nhiều khó khăn vất vả, tất cả chúng ta không phủ nhận xã hội hóa y tế đã giúp tiến hành nhiều kỹ thuật mới .