Nguyên nhân sự cố môi trường gây hải sản chết bất thường ở 4 tỉnh ven biển miền Trung VN

1. Trong tháng 4/2016, tại ven biển 04 tỉnh miền Trung Nước Ta ( TP Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế ) xảy ra sự cố thiên nhiên và môi trường nghiêm trọng, làm món ăn hải sản chết không bình thường, gây thiệt hại lớn về kinh tế tài chính – xã hội, môi trường tự nhiên biển ; ảnh hưởng tác động xấu đến đời sống người dân, bảo mật an ninh, trật tự bảo đảm an toàn xã hội .
2. Ngay sau khi có thông tin về sự cố, những chiến sỹ chỉ huy Đảng, Nhà nước, trực tiếp và tiếp tục là Thủ tướng, những Phó Thủ tướng nhà nước đã kinh khủng chỉ huy tiến hành kịp thời những giải pháp tương hỗ, không thay đổi đời sống của người dân vùng bị thiệt hại ; giữ vững bảo mật an ninh chính trị, trật tự, bảo đảm an toàn xã hội ; trong bước đầu nhìn nhận thiệt hại về kinh tế tài chính, xã hội, thiên nhiên và môi trường. Đồng thời, đã chỉ huy những bộ, ngành, những cơ quan khoa học, trên ý thức thận trọng, khoa học, đúng mực, khách quan và đúng pháp lý, xác lập, làm rõ nguyên nhân, đối tượng người dùng gây ra sự cố để có giải pháp giải quyết và xử lý .
Bộ Khoa học và Công nghệ đã chủ trì, phối hợp với Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Nước Ta, những bộ ngành tương quan, kêu gọi trên 100 chuyên viên, nhà khoa học đầu ngành từ 30 cơ quan trong và ngoài nước đã tổ chức triển khai tích lũy, nghiên cứu và phân tích tài liệu, có sự phản biện độc lập của những chuyên viên quốc tế, đã xác lập có nguồn thải lớn xuất phát từ khu vực Vũng Áng, tỉnh TP Hà Tĩnh, chứa độc tố như Phenol, Xyanua, … tích hợp với Hydroxit Sắt, tạo thành một dạng phức hỗn hợp ( Mixel ), có tỷ trọng lớn hơn nước biển, theo dòng hải lưu vận động và di chuyển theo hướng Bắc – Nam từ TP Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế là nguyên nhân làm món ăn hải sản và sinh vật biển chết hàng loạt, nhất là ở tầng đáy .

Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì, phối hợp với các bộ ngành, địa phương liên quan tổ chức rà soát các nguồn thải; thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành về bảo vệ môi trường và tài nguyên nước với sự tham gia của các cán bộ, chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành và đã phát hiện Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà tĩnh (FHS) có một số hành vi vi phạm; xác định những sự cố xảy ra trong quá trình vận hành thử nghiệm của FHS đã dẫn đến nước thải từ Công ty xả ra biển có chứa các độc tố Phenol, Xyanua, Hydroxit Sắt vượt quá mức cho phép.

Từ các căn cứ nêu trên, các bộ ngành, cơ quan chức năng có liên quan đã thẩm định kỹ lưỡng, tham vấn các nhà khoa học trong, ngoài nước và kết luận: những vi phạm và sự cố trong quá trình thi công, vận hành thử nghiệm tổ hợp nhà máy của Công ty Formosa Hà Tĩnh là nguyên nhân gây ô nhiêm môi trường biển nghiêm trọng, làm hải sản chết bất thường tại 04 tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế trong tháng 4 vừa qua.

3. Với những chứng cứ khách quan, khoa học, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chủ trì, phối hợp với các Bộ: Ngoại giao, Tư pháp, Công an, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Khoa học và Công nghệ, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, tỉnh Hà Tĩnh và các bộ ngành khác có liên quan đã nhiều lần làm việc với Tập đoàn Formosa Đài Loan, Công ty Formosa Hà Tĩnh.

Ngày 28/6/2016, Công ty Formosa Hà Tĩnh đã nhận trách nhiệm về việc gây ra sự cố môi trường, làm hải sản chết hàng loạt tại 04 tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế trong thời gian vừa qua; đồng thời cam kết: (1) công khai xin lỗi Chính phủ và nhân dân Việt Nam vì để xảy ra sự cố môi trường nghiêm trọng; (2) thực hiện việc bồi thường thiệt hại kinh tế cho người dân và hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp; bồi thường xử lý ô nhiễm và phục hồi môi trường biển tại 04 tỉnh miền Trung của Việt Nam với tổng số tiền tương đương trên 11.500 tỷ đồng (500 triệu USD); (3) khắc phục triệt để các tồn tại, hạn chế của hệ thống xử lý chất thải, nước thải, hoàn thiện công nghệ sản xuất, đảm bảo xử lý triệt để các chất thải độc hại trước khi thải ra môi trường theo yêu cầu của các cơ quan quản lý nhà nước của Trung ương và tỉnh Hà Tĩnh để không tái diễn sự cố môi trường như đã xảy ra; (4) phối hợp với các Bộ, ngành của Việt Nam và các tỉnh miền Trung xây dựng các giải pháp đồng bộ để kiểm soát môi trường biển miền Trung  bảo đảm phòng, chống ô nhiễm, không để xảy ra sự cố môi trường tương tự để tạo niềm tin với người dân Việt Nam và quốc tế; (5) thực hiện đúng và đầy đủ các cam kết nói trên, không để tái diễn các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường và tài nguyên nước; nếu vi phạm thì sẽ chịu các chế tài theo quy định của pháp luật Việt Nam.

4. Với nhận thức thâm thúy là sự cố thiên nhiên và môi trường nghiêm trọng vừa mới qua đã ảnh hưởng tác động lớn đến đời sống và sản xuất kinh doanh thương mại của dân cư 04 tỉnh ven biển miền Trung, Thủ tướng nhà nước nhu yếu những Bộ, ngành, địa phương tương quan liên tục tiến hành khẩn trương và đồng nhất những giải pháp : thực thi ngay công tác làm việc bồi thường thiệt hại, tương hỗ quy đổi nghề cho người dân theo đúng pháp luật, bảo vệ công khai minh bạch, minh bạch, sát trong thực tiễn, có sự tham gia, giám sát của nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, những tổ chức triển khai chính trị – xã hội và những cơ quan báo chí truyền thông ; giám sát và nhu yếu Công ty Formosa TP Hà Tĩnh thực thi khá đầy đủ, trang nghiêm nghĩa vụ và trách nhiệm đã cam kết ; tiến hành lắp ráp mạng lưới hệ thống giám sát thiên nhiên và môi trường biển tại 04 tỉnh, công khai thông tin chất lượng môi trường tự nhiên ; tiến hành việc giải quyết và xử lý và hồi sinh môi trường tự nhiên biển bị ô nhiễm ; tập trung chuyên sâu tăng trưởng kinh tế tài chính, tạo mọi điều kiện kèm theo thuận tiện cho góp vốn đầu tư kinh doanh thương mại, bảo vệ quyền lợi chính đáng của dân cư và doanh nghiệp. Tăng cường giữ gìn bảo mật an ninh, trật tự xã hội, bảo vệ đời sống bình yên của nhân dân, không để kẻ xấu, những tổ chức triển khai phản động tận dụng, giải quyết và xử lý nghiêm những hành vi vi phạm ; thực thi đồng nhất những giải pháp bảo vệ phúc lợi xã hội. Làm rõ nghĩa vụ và trách nhiệm và giải quyết và xử lý nghiêm theo lao lý của pháp lý những tổ chức triển khai, cá thể sai phạm tương quan đến sự cố thiên nhiên và môi trường tại những tỉnh miền Trung .
5. nhà nước nhìn nhận cao và cảm ơn sự chăm sóc, ưng ý của nhân dân trong và ngoài nước, nhất là nhân dân 04 tỉnh miền Trung ; sự nỗ lực, quyết tâm của những nhà khoa học ; sự chỉ huy của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng ; sự vào cuộc, phối hợp kịp thời của những Ban Đảng, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, những tổ chức triển khai chính trị – xã hội, những Bộ, ngành, địa phương, những cơ quan báo chí truyền thông ; sự ủng hộ của những tổ chức triển khai quốc tế trong suốt quy trình xử lý sự cố môi trường tự nhiên. Đồng thời hoan nghênh thái độ và dư luận Đài Loan đã tỏ rõ quan điểm ủng hộ nhà nước Nước Ta giải quyết và xử lý nghiêm sai phạm, nhu yếu phía Formosa hợp tác để giải quyết và xử lý vấn đề .
6. Qua sự cố thiên nhiên và môi trường nêu trên, những bộ, ngành, địa phương phải liên tục nâng cao nghĩa vụ và trách nhiệm, năng lượng quản trị nhà nước, hoàn thành xong mạng lưới hệ thống chủ trương, pháp lý, tăng cường kiểm tra, thanh tra, giám sát việc thực thi pháp lý, cung ứng nhu yếu hội nhập quốc tế và tăng trưởng bền vững và kiên cố. Đây cũng là bài học kinh nghiệm cho những doanh nghiệp trong quy trình góp vốn đầu tư phải tuân thủ nghiêm những pháp luật của pháp lý, trong đó có pháp lý về bảo vệ thiên nhiên và môi trường. / .