[NÊN ĐỌC] Rơ le là gì, phân loại rơ le và nguyên lý hoạt động

Tất tần tật các kiến thức cơ bản về rơ le là gì???

Chắc hẳn đối với những kỹ sư điện thì khái niệm rơ le trở nên rất quen thuộc. Hiện nay, những chiếc rơ le được lắp đặt bên trong hầu hết các thiết bị điện. Rơ le được ứng dụng khá rộng rãi trong nhiều loại máy móc và bài toán thực tế. Vậy rơ le là gì và nguyên tắc hoạt động như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu các thông tin cơ bản nhé.

Rơ le là gì?

Rơ le hay còn được gọi là relay, là một công tắc nguồn chạy bằng điện có tính năng trấn áp mạch điện. Nói là công tắc nguồn do tại rơ le có 2 trạng thái ON và OFF. Khác với những loại công tắc nguồn thường thì cần con người tác động ảnh hưởng. Vậy thì rơ le được kích hoạt bằng điện .

Nếu bạn chưa biết rơ le là gì thì đây là công tắc điện có chức năng kiểm soát mạch điện

Bạn đang đọc: [NÊN ĐỌC] Rơ le là gì, phân loại rơ le và nguyên lý hoạt động

Trong sơ đồ tự động hóa, rơ le thực hiện nhiệm vụ khống chế khả năng làm việc của công tắc tơ. Trong trường hợp có sự cố xảy ra, rơ le tự động cắt mạch khi cần thiết. Rơ le là thiết bị điện độc lập được ứng dụng rộng rãi. Từ làm rơ le đề xe máy đến rơ le tăng áp máy bơm nước,…. Đặc biệt là được dùng nhiều trong các nhà máy.

Tham khảo : wikipedia

Phân loại rơ le

Trên trong thực tiễn, rơ le rất phong phú mẫu mã, mẫu mã và công dụng. Tùy thuộc vào từng phương pháp để phân loại những chiếc rơ le này. Vậy có những loại relay nào trên thị trường lúc bấy giờ ?

Phân loại theo nguyên lý tác động

Đây là cách phân chia rơ le phổ biến nhất trong các nhà máy. Theo nguyên lý tác động có các loại rơ le: rơ le nhiệt, rơ le điện tử, rơ le cảm ứng, rơ le cơ khí, rơ le bán dẫn,…. Trong đó ba loại rơ le đầu tiên được dùng phổ biến nhất. Hiện nay, rơle bán dẫn cũng rất được ưa chuộng bởi sở hữu nhiều ưu điểm như tác động nhanh, tiết kiệm năng lượng và hoạt động bền bỉ.

Phân loại theo công dụng

Rơ le được chia ra làm hai loại chính là rơ le bảo vệ và rơ le khống chế. Rơ le bảo vệ được phong cách thiết kế trong những dụng cụ bảo vệ và tự động hóa. Còn rơ le khống chế ứng dụng trong mạch truyền động điện .

Theo chức năng trong sơ đồ điện

Bao gồm :

• Rơ le đo lường: được mắc trong các mạch điện cần phải khống chế để theo dõi tình trạng hoạt động của mạch.
• Rơ le thời gian: có chức năng xác định thời gian tác động. Loại thiết bị này còn bao gồm nhiều loại rơ le khác, tùy thuộc vào thời gian hoạt động chẳng hạn như role thoi gian 24h.
• Rơ le tín hiệu: báo hiệu khả năng hoạt động của mạch rơ le.
• Rơ le trung gian: thực hiện chức năng đổi và nối các mạch cần thiết hoặc đóng hay cắt các thiết bị điện như công tắc tơ, aptomat,…

Phân loại theo cách mắc rơ le trong mạch bảo vệ

Theo cách mắc trong mạch điện, rơ le được chia thành 2 loại chính là :

• Rơ le sơ cấp, tức là có cuộn dây mắc trực tiếp vào trong các mạch điện cần bảo vệ. Đây là loại rơ le chỉ được lắp ở mạng điện hạ áp.
• Rơ le thứ cấp hay còn gọi là rơ le nhị thứ có cuộn dây mắc vào mạch qua các biến áp đo lường hay biến cường độ. Khác với loại rơ le nhất thứ, rơ le thứ cấp dùng được ở cả mạng hạ áp và mạng cao áp.

Phân loại theo đặc tính tham số

Có những loại rơ le dòng điện, rơ le tổng trở, rơ le điện áp hay rơ le hiệu suất, …

Một số loại rơ le được sử dụng phổ biến

Rơ le là thiết bị điện được ứng dụng rộng rãi trong cả dân dụng và công nghiệp

Rơ le trung gian

Đây là một khí cụ điện đóng vai trò như là trung tâm điều khiển các thiết bị khác (công tắc tơ, rơ le thời gian,…). Cấu tạo của rơ le trung gian bao gồm 2 phần chính là cuộn hút hay còn gọi là nam châm điện và hệ thống mạch tiếp điểm. Với các ưu điểm vượt trội, sở hữu thiết kế nhỏ gọn, dễ lắp đặt thay thế mà rơ le được tích hợp rộng rãi trong các bảng mạch điện dân dụng cũng như trong công nghiệp.

Tùy theo nhu cầu sử dụng mà bạn có thể lựa chọn rơ le trung gian phù hợp nhất. Chẳng hạn như chọn mua theo mức điện áp hoạt động là 5V, rơ le 12V, 24V. Trong môi trường công nghiệp thì loại  role trung gian 220v là sự lựa chọn hoàn hảo cho khả năng điều khiển mạch tốt.

Các rơ le trung gian thực hiện nhiệm vụ kiểm soát, điều khiển các thiết bị điện khác

Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng loại rơ le có số chân tiếp điểm thích hợp với mạch. Người ta thường quy chuẩn số tiếp điểm thành số chân bao gồm rơ le trung gian 14 chân, rơ le trung gian 8 chân,… Thế nên, tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng mà bạn có thể lựa chọn được loại rơ le trung gian phù hợp nhé.

Rơ le thời gian

Cũng giống rơ le trung gian, tính năng chính của rơ le thời hạn là điều khiển và tinh chỉnh trung gian giữa những thiết bị điện nhưng theo một thời hạn định trước. Cấu tạo gồm có mạch từ của nam châm từ, mạng lưới hệ thống tiếp điểm với năng lực chịu dòng điện nhỏ dưới 5A, bộ định thời hạn điện tử. Tùy theo nhu yếu sử dụng mà khi lắp ráp mạng lưới hệ thống có hai loại rơ le thời hạn : rơ le ON DELAY và rơle OFF DELAY .

Dòng sản phẩm rơ le thời gian 24h sở hữu cấu tạo vô cùng đơn giản

Vậy sự khác nhau giữa hai loại rơ le thời gian là gì? Cả hai đều hoạt động dựa trên các tiếp điểm để tuần hoàn nguồn điện giúp sử dụng liên tục. Nhưng với rơ le OFF DELAY, khi nguồn dây được cấp điện, các tiếp điểm được tác động và hoạt động ngay.

Khi ngừng cấp điện thì rơ le trở về trạng thái khởi đầu. Còn rơ le ON DELAY hoạt động giải trí ngược lại. Khi cuộn dây được cấp điện, cavd tiếp điểm không biến hóa, sau một thời hạn mới duy trì trạng thái quy đổi .

Bên cạnh hai loại rơ le thời gian chính đó còn có relay thời gian cơ, rơ le thời gian điện tử, rơ le 24h và role thoi gian 220v. 

Rơ le nhiệt

Với chức năng bảo vệ mạch điện, đóng cắt các tiếp điểm khi dòng điện quá tải sinh ra điện. Rơ le nhiệt được ứng dụng nhiều trong hệ thống điện công nghiệp đến dân dụng. Loại rơ le này không tác động tức thời theo giá trị dòng điện mà cần thời gian phát nóng. Thế nên, để rơ le nhiệt hoạt động chỉ chờ vài giây đến vài phút. Và để bảo vệ ngắn mạch hiệu quả hơn, người ta thường lắp thêm cầu chì.

Hiện nay, rơ le nhiệt thường được ứng dụng phổ biến trong dòng điện xoay chiều công suất 500V với tần số 50Hz. Trên thị trường phân phối rất nhiều loại rơ le nhiệt. Và tùy thuộc vào nhu cầu mà bạn có thể lựa chọn rơ le theo kết cấu kín hoặc hở, rơ le nhiệt 1 pha. Dựa vào phương thức đốt nóng mà có rơ le nóng trực tiếp, rơ le nóng gián tiếp và rơ le hỗn hợp. Đặc biệt, loại role nhiet 3 pha rất được ưa chuộng bởi có tính nhiệt ổn định, phù hợp để làm bội số khi điện quá tải. Do đó đảm bảo an toàn cho các thiết bị điện và người sử dụng.

Cần phải biết cách đấu rơ le nhiệt để cho hoạt động tối ưu nhất

Đặc tính của rơ le nhiệt là hoạt động dựa trên sự thay đổi nhiệt của dòng điện. Thế nên, để đảm bảo sử dụng thiết bị lâu dài và đúng kỹ thuật, bạn cần phải biết cách đấu rơ le nhiệt. Hơn nữa, khi chọn mua rơ le thì cần chọn đúng loại sản phẩm phù hợp với nhu cầu, với công tắc tơ.

Rơ le dòng điện

Đây là loại rơ le có công dụng bảo vệ quá tải và ngắn mạch hiệu suất cao. Nguyên lý hoạt động giải trí của rơ le vô cùng đơn thuần. Khi dòng điện có trị số quá lớn tác động ảnh hưởng đến rơ le thì lực hút nam châm hút trong rơ le sẽ thắng lực cản của lò xo làm mở những tiếp điểm. Từ đó ngắt mạch điều khiển và tinh chỉnh qua công tắc nguồn tơ và đóng ngắt thiết bị trên mạch .

Rơ le điện áp

Rơ le điện áp được ứng dụng trong các nhà máy để ngăn mạch điện sụt áp

Rơ le điện áp cũng là một thiết bị được sử dụng phổ biến để bảo vệ tình trạng sụt áp của mạch điện. Cấu tạo của rơ le gồm một cuộn dây hút được quấn bằng nhiều dây nhỏ và được mắc song song với mạch điện. Khi điện áp duy trì ở mức bình thường thì rơ le tác động và làm nóng tiếp điểm. Khi hệ số công suất sụt thấp hơn mức quy định thì lực lò xo sẽ thắng lực hút nam châm dẫn đến mở tiếp điểm.

Tìm hiểu về nguyên tắc hoạt động của rơ le

Bạn thắc mắc không biết nguyên tắc hoạt động của rơ le là gì? Làm thế nào để rơ le thực hiện chức năng đóng ngắt mạch để bảo vệ thiết bị điện?

Khi có dòng điện chạy qua bên trong bên trong rơ le sẽ tạo ra một từ trường hút. Từ trường này tác động ảnh hưởng một lực đòn kích bẩy bên trong giúp đóng hoặc mở tiếp điểm điện. Từ đó biến hóa trạng thái của rơ le. Số tiếp điểm đổi khác phụ thuộc vào vào phong cách thiết kế của từng loại .

Sơ đồ miêu tả nguyên lý hoạt động của các loại rơ le nói chung

Như đã biết, rơ le có 2 mạch hoạt động giải trí độc lập với nhau. Một mạch có công dụng điều khiển và tinh chỉnh cuộn dây rơ le ở trạng thái ON hoặc OFF cho dòng điện chạy qua hay không. Mạch còn lại có trách nhiệm điều khiển và tinh chỉnh dòng điện cần trấn áp. Đối với rơ le, dòng điện chạy qua cuộn dây thường chỉ khoảng chừng 30 mA đến 100 mA, điện áp 12V. Bởi hầu hết những con chip đều không có năng lực cung ứng dòng điện này nên cần có thêm BJT để khuếch đại dòng điện. Như vậy, hoàn toàn có thể nói cách rơ le hoạt động giải trí rất đơn thuần và dễ hiểu .

Bài viết này đã cung cấp cho bạn một số kiến thức cơ bản về rơ le là gì. Rơ le hoạt động như thế nào và có những loại rơ le nào? Với chức năng bảo vệ mạch điện, đây là bộ phận không thể thiếu trong hầu hết các thiết bị điện. Hy vọng rằng qua đó, bạn sẽ lựa chọn được cho riêng mình một sản phẩm thích hợp nhất nhé.

Tổng hợp : webdien.vn
Xem thêm : thiết bị điện điện

0
0
nhìn nhận

Đánh giá bài viết

Source: https://dichvubachkhoa.vn
Category : Linh Kiện Và Vật Tư