Sinh lý sự trao đổi chất giữa các dịch cơ thể

2013-04-06 10:41 AM

Các chất từ huyết tương đi qua thành mao mạch bằng phương pháp nhập bào vào tế bào nội mô, rồi thì chúng được xuất bào vào dịch kẽ .Biên tập viên : Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Máu là phương tiện đi lại để luân chuyển và trao đổi vật chất giữa tế bào của cơ thể và môi trường tự nhiên bên ngoài. Chất dinh dưỡng từ thức ăn vào máu rồi khuếch tán vào tổ chức triển khai khắp cơ thể. Khí oxy được hít vào phổi rồi đi vào máu. Trong khi đó, chất thải từ quy trình chuyển hóa tế bào được khuếch tán vào máu. Từ máu chúng được bài tiết ra ngoài qua nước tiểu, phổi, hoặc một số ít con đường khác. Dịch kẽ là trung gian cho sự trao đổi giữa huyết tương và dịch nội bào .

Sự trao đổi giữa huyết tương và dịch kẽ

Sự trao đổi này diễn ra tại thành mao mạch. Các chất đi vào và ra khỏi mao mạch trải qua 3 cách sau :

Vận chuyển qua tế bào

Các chất từ huyết tương đi qua thành mao mạch bằng phương thức nhập bào vào tế bào nội mô, rồi thì chúng được xuất bào vào dịch kẽ. Sự vận chuyển này chỉ chiếm một phần nhỏ trong sự trao đổi chất giữa huyết tương và dịch kẽ.

Khuếch tán

Hầu hết các chất trong máu hoặc dịch kẽ đều hoàn toàn có thể khuếch tán qua thành mao mạch. Quá trình này chiếm phần đông trong sự trao đổi tại mao mạch của toàn cơ thể ngoại trừ ở não .

Lọc và tái hấp thu

Quá trình lọc xảy ra trội hơn ở đầu tiểu động mạch, trong khi quá trình tái hấp thu xảy ra trội hơn ở đầu tiểu tĩnh mạch của mao mạch. Ở hầu hết các mao mạch, dịch lọc nhiều hơn tái hấp thu một ít. Dịch không được tái hấp thu (ngoại trừ dịch trong cầu thận) cùng với một ít protein sẽ vào mao mạch bạch huyết.

Phù xảy ra khi thể tích dịch kẽ tăng lên do sự gần cân đối giữa quy trình lọc và tái hấp thu này bị phá vỡ .

Sự trao đổi giữa dịch kẽ và dịch nội bào

Áp suất thẩm thấu là yếu tố quyết định hành động sự trao đổi chất giữa dịch kẽ và dịch nội bào. Bình thường, áp suất thẩm thấu của dịch kẽ và dịch nội bào bằng nhau. Sự biến hóa các áp suất thẩm thấu này chủ yếu được gây ra bởi sự biến hóa nồng độ Na + hoặc K + .

Sự giảm áp suất thẩm thấu trong dịch kẽ hoàn toàn có thể dẫn đến ngộ độc nước hoặc sốc tuần hoàn ( sốc giảm thể tích ). Điều này thường xảy ra khi nôn mữa, đi chảy hoặc bài tiết mồ hôi quá nhiều nhưng chỉ được bù dịch bằng cách uống nước ( không có điện giải ) .


Có thể bạn quan tâm
© Copyright 2008 - 2016 Dịch Vụ Bách khoa Sửa Chữa Chuyên nghiệp.
Alternate Text Gọi ngay