Hầu hết chúng ta thiếu hiểu biết về quá trình trao đổi chất, 9 sự thật này sẽ bổ sung kiến thức cho bạn

Từ trước đến nay, có lẽ bạn cũng là một trong số người vẫn “ngây thơ” tin rằng: Sự trao đổi chất trong cơ thể là một thứ gì đó mà chúng ta có thể điều chỉnh, chỉ bằng một viên thuốc, uống một chút trà xanh hoặc tập thể dục nhiều hơn.

Bạn cũng sẽ gặp đâu đó một số quảng cáo hay lời khuyên nói rằng chế độ ăn nào đó “thúc đẩy quá trình trao đổi chất và giúp bạn giảm cân”. Tất cả hóa ra chẳng đúng một chút nào. Quá trình trao đổi chất trong cơ thể là một trong những quá trình sinh học bí ẩn nhất, đến nỗi ngay đến các nhà khoa học cũng chưa thể hiểu nổi.

Vậy đâu là những mảnh ghép mà tất cả chúng ta đã tò mò được về quá trình trao đổi chất ? 9 thực sự dưới đây sẽ giúp bạn có một cái nhìn tổng lực và khoa học về quá trình sinh học phức tạp này .

Bạn sẽ tìm thấy trong đó câu trả lời cho nhiều thắc mắc đơn giản mà khó giải thích. Ví dụ như: Tại sao chăm tập luyện vẫn không giúp bạn giảm cân? Tại sao một số người ăn mãi mà vẫn không chịu béo? Và đừng ngủ quên trên chiến thắng khi giảm được vài kg, cân nặng tại sao có thể sớm quay trở lại?

Bạn đang đọc: Hầu hết chúng ta thiếu hiểu biết về quá trình trao đổi chất, 9 sự thật này sẽ bổ sung kiến thức cho bạn

Trao đổi chất là quá trình bên trong mỗi tế bào, chuyển calo bạn ăn thành nguồn nguồn năng lượng giúp bạn sinh sống

1. Trao đổi chất là một quá trình diễn ra bên trong mỗi tế bào cơ thể bạn

Rất nhiều người nói về trao đổi chất như thể nó là một bộ phận hoặc cơ quan trong khung hình. Nhưng trong trong thực tiễn, trao đổi chất dùng để định nghĩa một quá trình. Đó là một loạt những quá trình sinh hóa bên trong mỗi tế bào, quy đổi calo mà bạn ăn thành nguồn nguồn năng lượng giúp bạn sinh sống, Michael Jensen, một nhà nghiên cứu bệnh béo phì và quá trình trao đổi chất tại Viện Mayo Clinic cho biết .
Ngay cả khi bạn không làm gì cả, quá trình trao đổi chất vẫn diễn ra. Nó được định nghĩa là quá trình trao đổi chất trong trạng thái nghỉ, hoặc trạng thái cơ bản. Đáng kinh ngạc, chỉ tính riêng những bộ phận lớn trên khung hình như não, gan, thận và tim, chúng đã chiếm tới phân nửa lượng calo được đốt cháy từ quá trình này .

Trao đổi chất diễn ra bên trong mỗi tế bào

2. Hầu hết năng lượng bạn đốt cháy nhờ quá trình trao đổi chất trong trạng thái nghỉ

Có 3 cách chính mà khung hình bạn đốt cháy nguồn năng lượng. Thứ nhất là sự trao đổi chất trong trạng thái nghỉ, nguồn năng lượng lúc này được dùng cho những công dụng cơ bản của khung hình. Thứ hai, đó là nguồn năng lượng được sử dụng để tiêu hóa thức ăn, còn gọi là hiệu ứng nhiệt thực phẩm. Cuối cùng mới là nguồn năng lượng được sử dụng trong hoạt động giải trí sức khỏe thể chất .
Có một thực tiễn mà nhiều người không biết, đó là tỷ suất trao đổi chất trong khi bạn nghỉ ngơi chiếm một lượng rất lớn calo mà bạn đốt cháy mỗi ngày. Mặt khác, hoạt động giải trí sức khỏe thể chất lại chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng năng lượng bạn sử dụng. Đó là cỡ 10-30 %, trừ khi bạn là một vận động viên chuyên nghiệp hoặc lao động sức khỏe thể chất nặng. Quá trình tiêu hóa thì chỉ đốt cháy 10 % calo .

“Có thể nói rằng đối với hầu hết mọi người, trao đổi chất trong trạng thái nghỉ chiếm từ 60-80% tổng năng lượng bạn tiêu thụ”, Alexxai Kravitz, một nhà nghiên cứu béo phì tại Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ cho biết.

Khi bạn nghỉ ngơi, không phải là cơ thể cũng ngừng hoạt động. Kravitz cũng nói rằng: “Đây chính là lý do tại sao chẳng có gì đáng ngạc nhiên, khi tập thể dục chỉ dẫn đến những thay đổi nhỏ với cân nặng cơ thể”.

Đóng góp của những cơ quan trong quá trình trao đổi chất ở trạng thái nghỉ

3. Quá trình trao đổi chất của mỗi người không giống nhau, các nhà khoa học vẫn chưa hiểu tại sao lại vậy

Ngay cả khi hai người có size và cấu trúc khung hình giống nhau, sự trao đổi chất của họ vẫn hoàn toàn có thể rất khác nhau. Một người hoàn toàn có thể ăn tự do mà không hề bị tăng cân. Trong khi người còn lại, dù siêu thị nhà hàng kiêng khem đến mấy, vẫn béo lên .

Tại sao điều này lại xảy ra? Nó vẫn còn nằm trong một “hộp đen”, giáo sư Will Wong đến từ Trung tâm nghiên cứu Trao đổi chất và béo phì Johns Hopkins cho biết. “Chúng ra chưa thể hiểu được các cơ chế kiểm soát sự trao đổi chất trên con người”.

Các nhà nghiên cứu chỉ hoàn toàn có thể tìm thấy một số ít yếu tố giúp dự báo vận tốc trao đổi chất của một người. Chúng gồm có : số lượng cơ nạc và mô mỡ, tuổi tác, yếu tố di truyền. Riêng về yếu tố di truyền, những nhà khoa học cũng chưa biết được nguyên do tại sao mà một số ít mái ấm gia đình có mức độ trao đổi chất cao hoặc thấp hơn thông thường .

Giới tính cũng là một biến số được tính đến. Phụ nữ trong những so sánh tương đương luôn đốt cháy ít calo hơn so với nam giới. Jensen nói rằng đối với phụ nữ, sự trao đổi chất cũng bị ảnh hưởng bởi chu kỳ kinh nguyệt. “Một số phụ nữ có tốc độ trao đổi chất cao hơn trong nửa cuối chu kỳ kinh nguyệt, khi tỷ lệ trao đổi chất trong trạng thái nghỉ có thể cao hơn tới 10%”, Jensen nói.

Giới tính cũng quyết định hành động quá trình trao đổi chất
Trong thực tiễn thì bạn không hề thống kê giám sát một cách đúng chuẩn mức độ trao đổi chất trong trạng thái nghỉ của mình. Có một số ít chiêu thức kiểm tra nhắm đến mục tiêu này. Nhưng mặc dầu nó có sử dụng một buồng trao đổi chất cực kỳ tân tiến và đắt tiền, hiệu quả cũng chỉ ở mức tương đối tiệm cận .
Đơn giản nhất thì bạn hoàn toàn có thể sử dụng những công cụ trực tuyến như trang web này. Nó sẽ ước tính sơ bộ mức độ trao đổi chất trong trạng thái nghỉ của bạn : Có bao nhiêu calo mà bạn đang đốt cháy mỗi ngày ? Và nếu bạn cũng đang ăn chừng đó calo mà không tăng cân, có vẻ như như phép tính cũng khá đúng .

4. Càng già đi, sự trao đổi chất sẽ càng chậm lại

Hiệu ứng này xảy ra từ từ và độc lập với lượng mô mỡ hoặc cơ bắp của bạn. Khi đã đến tuổi 60, bạn sẽ đốt cháy ít calo hơn so với khi bạn 20 tuổi. Jensen nói rằng sự suy giảm này diễn ra liên tục và khởi đầu ngay từ tuổi 18. Tại sao quá trình này xảy ra ? Đó cũng là một câu hỏi mà những nhà khoa học chưa thể vấn đáp .

“Tại sao nhu cầu năng lượng của bạn lại giảm dần theo độ tuổi, ngay cả trong trường hợp bạn giữ cho mọi yếu tố khác gần như không thay đổi. Đó là một trong những bí ẩn lớn mà chúng ta chưa thể giải thích”, Jensen nói.

Tốc độ trao đổi chất liên tục giảm khi tất cả chúng ta già đi, khởi đầu từ tuổi 18

5. Bạn thực sự không thể tăng tốc độ trao đổi chất để giảm cân

Có rất nhiều quảng cáo và lời giới thiệu liên quan đến cụm từ “tăng tốc độ trao đổi chất”. Thêm vào đó nữa là muốn giảm cân thì hãy tập thể dục nhiều hơn để tăng cơ bắp, ăn đa dạng các loại thực phẩm hoặc sử dụng thực phẩm chức năng. Nhưng tất cả những điều này rất khó đem lại hiệu quả.

Trong khi đúng là một số ít loại thực phẩm nhất định, ví dụ như cafe, ớt, những loại gia vị …, hoàn toàn có thể tăng vận tốc trao đổi chất của khung hình trong trạng thái nghỉ lên một chút ít, sự biến hóa này không đáng kể và chỉ diễn ra trong thời hạn ngắn. Jensen nói chừng đó là chưa đủ để tác động ảnh hưởng đến vòng eo của bạn .
Tăng cơ bắp có vẻ như sẽ hiệu suất cao hơn một chút ít. Đây là lí do : Một trong những biến số có hảnh hưởng đến mức độ trao đổi chất trong trạng thái nghỉ là lượng cơ bắp mà bạn đang có. Dù chiếm hữu một cân nặng như thế nào đi chăng nữa, càng nhiều cơ bắp trên khung hình và càng ít chất béo, mức độ trao đổi chất của bạn càng cao. Đó là chính bới trong khi nghỉ ngơi, cơ bắp sử dụng nhiều nguồn năng lượng hơn chất béo .
Bởi vậy, logic ở đây là nếu bạn hoàn toàn có thể tăng cơ bắp và giảm mỡ trên khung hình, bạn sẽ có mức độ trao đổi chất trong trạng thái nghỉ cao hơn và đốt cháy nhiều calo hơn .
Bạn tập thể dục rất tích cực nhưng vẫn không giảm cân ?

Nhưng vẫn có một nghịch lý, Michael Rosenbaum, một giáo sư nghiên cứu trong lĩnh vực giảm cân và trao đổi chất tại Đại học Columbia cho biết. “Nếu bạn có nhiều cơ bắp hơn, nó sẽ đốt cháy nhiên liệu nhanh hơn. Nhưng đó chỉ là một nửa vấn đề. Phần còn lại, bạn sẽ phải chiến đấu chống lại xu hướng muốn ăn nhiều hơn, như là một hậu quả của việc trao đổi chất nhanh hơn”.

Nhiều người vẫn tập luyện nhưng không cưỡng lại được cơn đói. Cuối cùng, họ kết thúc quá trình với những bữa ăn nhiều hơn. Bên cạnh cơ bắp thì họ cũng tạo thêm nhiều chất béo hơn. Nó trở thành một vòng tròn mà chẳng có gì đổi khác .
Hơn thế nữa một khi đã tập luyện, Jensen cho biết tập tăng cơ đã khó, quá trình duy trì khối lượng cơ bắp mới còn khó hơn. “ Đối với hầu hết mọi người, đó là một điều không trong thực tiễn. Không có bất kể một phần nào của quá trình trao đổi chất trong trạng thái nghỉ mà bạn hoàn toàn có thể áp sự trấn áp sâu trên chúng ”, ông nói thêm. Bạn chỉ hoàn toàn có thể đẩy nhẹ một chút ít vào quá trình trao đổi chất này. Và thật không may, càng lớn tuổi thì mức độ trao đổi chất càng giảm xuống .

6. Ăn kiêng có thể làm chậm quá trình trao đổi chất của bạn

Trong khi rất khó để tăng tốc quá trình trao đổi chất, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng có rất nhiều yếu tố có thể làm chậm nó. Jensen nói “Ăn kiêng chắc chắn ảnh hưởng lớn đến quá trình trao đổi chất trong trạng thái nghỉ. Thật không may, nó không đi theo hướng mà chúng ta mong muốn”.

Xem thêm: Tìm việc làm tuyển dụng ngành nghề khác tại TP.HCM, lao động phổ thông, tự do – https://dichvubachkhoa.vn

Ăn kiêng để giảm cân, nhưng liệu có hiệu suất cao ?

Trong nhiều năm, các nhà khoa học đã ghi lại một hiện tượng gọi là “thích ứng chuyển hóa”. Khi một ai đó giảm cân, mức độ trao đổi chất trong trạng thái nghỉ của họ cũng giảm xuống. Nhưng thậm chí nó còn giảm quá so với mức giảm cân của họ.

Để rõ ràng hơn : Cũng dễ hiểu khi giảm cân sẽ làm giảm vận tốc trao đổi chất bởi nó tương quan đến việc mất cơ bắp, khung hình nhỏ hơn, nghĩa là nó sẽ cần ít nguyên vật liệu hơn để duy trì hoạt động giải trí. Nhưng sự duy giảm này được những nhà khoa học nhận thấy còn vượt quá mức mà nó đáng lẽ phải dừng lại .
Trong một nghiên cứu và điều tra gần đây nhất về hiện tượng kỳ lạ này, công bố trên tạp chí Obesity, những nhà khoa học đã theo dõi những thí sinh tham gia một show truyền hình thực tiễn về giảm cân tại Mỹ. Cuối mùa, tất những người tham gia đã giảm cân khá hiệu suất cao .
Các nhà nghiên cứu đã khảo sát những chỉ số như cân nặng, tỷ suất chất béo, quá trình trao đổi chất, hooc-môn tại hai thời gian : Một là ngay khi cuộc thi lê dài 30 tuần kết thúc vào năm 2009. Lần thứ hai là thời gian 6 năm sau .
Kết quả khá tuyệt vọng, mặc dầu sau chương trình tổng thể những thí sinh đã giảm cân khá tốt, 6 năm sau, khối lượng và vòng eo của họ đã quay trở lại. Trong số 14 thí sinh thì có tới 13 người tăng cân. Thậm chí 4 trong số đó còn nặng hơn cả thời gian trước cuộc thi .
Cân nặng của 13/14 thí sinh quay trở lại sau 6 năm kết thúc cuộc thi
Một phát hiện đáng ngại hơn, đó là mức độ trao đổi chất của những thí sinh bị tụt giảm. Theo khối lượng khung hình, họ lẽ ra phải đốt cháy mức nguồn năng lượng cao hơn 500 Calo so với hiệu quả đo được. Nhưng trong thực tiễn, nó đã không cao đến vậy. Hiệu ứng lê dài tới 6 năm, trong khi cân nặng đã trở lại, mức độ trao đổi chất vẫn không tăng theo kịp .

Sandra Aamodt, một nhà thần kinh học giải thích rằng hiệu ứng này có thể là cách cơ thể muốn tự bảo vệ nó trong một phạm vi cân nặng nhất định. Nó gọi là một “điểm cân nặng được thiết lập”.

Một khi bạn tăng cân và giữ nguyên khối lượng đó trong một thời hạn dài, khung hình sẽ coi đó là một điểm thiết lập mới. Bởi vậy, khi bạn giảm cân, một loạt những biến hóa tinh xảo trong khung hình như tín hiệu não bộ và những hooc-môn sẽ làm chậm quá trình trao đổi chất trong trạng thái nghỉ. Nó khiến cho bạn tăng cảm xúc đói, giảm cảm xúc no khi ăn. Tất cả chỉ nhằm mục đích một mục tiêu là đưa bạn về mức cân nặng đã thiết lập .
Trở lại với điều tra và nghiên cứu những người tham gia show truyền hình giảm cân, những nhà nghiên cứu phát hiện ra hooc-môn leptin trong máu của họ giảm đáng kể. Đây là hooc-môn kiểm soát và điều chỉnh cảm xúc đói. Sự gần như là hết sạch trong mức leptin đã khiến những thí sinh phải chịu đựng cảm xúc đói trong suốt cả ngày. Tại lần kiểm tra sau 6 năm, mức leptin của họ đã phục sinh, nhưng chỉ đặt mức 60 % so với trước khi tham gia cuộc thi .

“Tôi không nghĩ rằng có nhiều người để ý đến những quá trình trao đổi chất thay đổi lớn đến mức nào khi họ giảm cân”, Aarmodt nói. “Sự tăng và giảm cân nặng không có điểm đối xứng: Cơ thể phản kháng mạnh hơn khi cân nặng giảm xuống, so với khi nó tăng trở lại”.

Cơ thể muốn bảo vệ bạn trong một số lượng giới hạn cân nặng nhất định ?
Tuy nhiên, không phải toàn bộ những trường hợp giảm cân đều để lại sự tàn phá và làm chậm quá trình trao đổi chất. Ví dụ, sự tụt giảm leptin không xảy ra ở những người giảm cân nhờ phẫu thuật. Hơn nữa, số mẫu của nghiên cứu và điều tra trên những thí sinh tham sự show truyền hình giảm cân chỉ là 14, nhiều chuyên viên sẽ cho rằng nó là chưa đủ cho một Tóm lại khái quát hóa .

Chính Jensen nói rằng các bệnh nhân của ông có thể giảm gần 10 kg trong vòng 4 tháng. Tuy nhiên, chưa có một dấu hiệu tụt giảm trao đổi chất quá mức nào được ghi nhận ở họ. “Chúng tôi không thực sự nhìn thấy sự sụt giảm đáng kể nào trong quá trình trao đổi chất ở trạng thái nghỉ. Với việc giảm cân chậm và đều, mức độ trao đổi chất được giữ cố định rất tốt”, Jensen cho biết.

7. Các nhà khoa học chưa thể hiểu tại sao tốc độ trao đổi chất chậm lại

Có một số giả thuyết, trong đó, điều khả nghi nhất liên quan đến quá trình tiến hóa. “Trải qua hàng trăm ngàn năm, chúng ta đã tiến hóa song song với việc phải đối mặt với những giai đoạn suy dinh dưỡng”, Rosenbaum cho biết. “Vì vậy, bạn có thể đoán rằng DNA của con người sẽ chứa đầy các gen ủng hộ quá trình lưu trữ thêm calo dưới dạng mỡ.

Khả năng đó, phần nào, tăng tỷ suất sống sót của tất cả chúng ta trong thời kỳ suy dinh dưỡng, đồng thời, tăng cả năng lực sinh sản để duy trì giống nòi. Đến tận thời nay, logic mà nói thì việc khó giảm cân vẫn là một chính sách của khung hình bảo vệ con người khỏi quá trình suy dinh dưỡng, mặc dầu thực trạng này hiếm thấy ở quốc tế văn minh .
Liệu có phải tất cả chúng ta thừa kế những gen tàng trữ chất béo từ thời tiền sử ?
Tuy nhiên, không phải toàn bộ những nhà khoa học đều đồng ý chấp thuận với giả thuyết này. John Speakman, một nhà nghiên cứu di truyền ngoại gen ( epigeneticist ) viết trong một nghiên cứu và phân tích năm 2013. Ông lý giải rằng lỗ hổng trong giả thuyết này là không phải ai trong số toàn bộ tất cả chúng ta đều béo :

“Nếu giả thuyết trên cung cấp một lợi thế trong chọn lọc tự nhiên giúp con người tồn tại qua nạn đói, và nạn đói đã xảy ra với chúng ta trong quá khứ, thì các gen sẽ phải lan tỏa và phân bố cố định trên toàn bộ dân số. Tất cả chúng ta sẽ đều mang gen đó và cả xã hội sẽ mắc béo phì. Tuy nhiên, rõ ràng là không phải vậy. Ngay cả ở những đất nước béo nhất thế giới, như Hoa Kỳ, vẫn còn có những nhóm người gầy mà không chịu béo, chiếm khoảng 20% dân số. Nếu nạn đói đã cung cấp một sự chọn lọc mạnh mẽ để lây lan các gen, một câu hỏi tiếp đó là làm thế nào mà nhiều người đã tránh được việc thừa kế những gen này?”.

Rosenbaum cũng nói thêm rằng: “Sự phát triển của khuynh hướng di truyền lưu trữ chất béo khá phức tạp. Nó liên quan đến một môi trường thường xuyên thay đổi, sự tương tác của các gen với môi trường đó và chính giữa các gen với nhau”. Làm thế nào những điều này làm việc chính xác vẫn là một bí ẩn.

Trong giả thuyết di truyền tựa như, những nhà nghiên cứu cũng đang nỗ lực nghiên cứu và điều tra về hội chứng chuyển hóa. Đó là một tập hợp những điều kiện kèm theo gồm có : tăng huyết áp, đường huyết, vòng eo, mức cholesterol hoặc triglyceride không bình thường. Khi một người mắc hội chứng chuyển hóa, họ có rủi ro tiềm ẩn ngày càng tăng mắc những bệnh mãn tính gồm có bệnh tim, đột quỵ và tiểu đường .
Một lần nữa, sự tác động ảnh hưởng xảy ra như thế nào và tại sao 1 số ít người dễ mắc hội chứng chuyển hóa, trong khi số khác đứng ngoài vòng ảnh hưởng tác động của nó vẫn là một câu hỏi chưa thể vấn đáp rõ ràng .

8. Trao đổi chất chậm lại không có nghĩa cố gắng giảm cân là vô nghĩa

Chế độ siêu thị nhà hàng và kế hoạch tập luyện sẽ giúp duy trì cân nặng. Nhưng bạn phải kiên trì

“Trung bình, 15% những người đã giảm 10% cân nặng của họ hoặc hơn sẽ duy trì được điều đó”, Rosenbaum nói. Bởi vậy, việc giảm cân là hoàn toàn có thể.

Đối với những người đã nỗ lực nhưng không thành công xuất sắc, Rosenbaum nói rằng điểm mấu chốt họ nên quan tâm là lối sống. Bạn phải đổi khác nó và duy trì trong suốt một thời hạn dài. Coi đó như thể một thời cơ để giữ cho bệnh béo phì của bạn trong tầm trấn áp .
Ông dẫn chứng về một điều tra và nghiên cứu lớn ở Hoa Kỳ, nghiên cứu và phân tích trên 10.000 người đã giảm trên 13 kg và giữ được thành quả này sau 1 năm. Những người tham gia sẽ được tìm hiểu về đặc thù, thói quen, và hành vi giúp quản trị cân nặng của họ .
Cuối cùng, có một số ít điểm chung được rút ra : Họ theo dõi cân nặng tối thiểu một lần mỗi tuần. Họ tập luyện tiếp tục ở nhiều mức độ khác nhau. Đi bộ là bài tập thông dụng nhất. Họ hạn chế lượng calo, tránh những thực phẩm giàu chất béo và chăm sóc đến kích cỡ khẩu phần ăn. Họ cũng có xu thế ăn sáng vừa đủ .

Kết quả cũng cho thấy rằng họ ăn uống rất đa dạng. Bởi vậy, không có một chế độ ăn tốt nhất cho việc giảm cân hoặc một thực phẩm cung cấp cho bạn con đường tắt. “Những người này thực hiện những sự thay đổi rất lớn trên chế độ ăn uống và kế hoạch tập luyện để duy trì cân nặng. Điều đó rất khó”, Rosenbaum nói.

9. Sự thật vui vẻ: Chim ruồi là loài có quá trình trao đổi chất nhanh nhất hành tinh

Nghiên cứu trao đổi chất ở chim ruồi hoàn toàn có thể mở ra những huyền bí cho con người

Các nhà nghiên cứu đang nghiên cứu nhiều mô hình trao đổi chất của động vật, với hi vọng nó cũng sẽ hé lộ một phần bí ẩn của con người.

Xem thêm: Tìm việc làm tuyển dụng ngành nghề khác tại TP.HCM, lao động phổ thông, tự do – https://dichvubachkhoa.vn

Một mối quan tâm đặc biệt được dành cho chim ruồi. “Trong toàn bộ thế giới động vật có xương sống, chim ruồi là loài có tốc độ trao đổi chất nhanh nhất”, Wong cho biết. “Chúng có một đôi cánh đập từ 60-80 nhịp mỗi giây”.

Điều thú vị là chế độ ăn của chim ruồi chứa toàn các nguồn đường như mật hoa. Nếu tính theo tỷ lệ ở con người, mức độ đường trong máu của bất kể một con chim ruồi nào cũng khiến chúng mắc tiểu đường. Nhưng cuối cùng thì những con chim cũng quản lí được tình trạng này bằng cách “tập thể dục” với tốc độ đập cánh khủng khiếp.

Tham khảo Vox

Source: https://dichvubachkhoa.vn
Category : Mua Bán Đồ Cũ